Beveiligingsbranche afgegleden tot cowboywereld – Parbode Sneak Peek

Het aantal private beveiligingsbedrijven in Suriname is al tijden niet meer op twee handen te tellen. De afgelopen maanden deed zich een aantal incidenten voor waarbij de rol van de betrokken securitybedrijven op zijn minst dubieus kon worden genoemd. De grens van het toelaatbare werd opgezocht of overschreden. Tyrone Bodeutsch, directeur van Prime Security bevestigt dat er een subcultuur is ontstaan. “Er bestaat geen regelgeving voor deze sector, het is een soort cowboywereld.”

Een bekend straatbeeld: gewapende mannen in uniform, bestickerde auto’s met zwaailicht, surveillerende fietsers of winkels met hun eigen bewaker voor de deur, die hun klanten een veilig gevoel moet geven. Zonder strenge regels en controle op deze branche is het schijnveiligheid. Momenteel zijn beveiligingsbedrijven en -personeel verantwoordelijk, maar het is onduidelijk of zij daartoe wel capabel zijn. In oktober volgde een aantal incidenten zich kort na elkaar op. Directeur Jairadj B. van een niet nader te noemen securitybedrijf werd aangehouden nadat er aangifte tegen hem was gedaan. Samen met een medewerker van zijn onderneming mishandelde hij een persoon die ze verdachten van diefstal. Nadat ze hem hadden geboeid, dwongen ze hem zijn huissleutel af te staan. Ze deden een illegale huiszoeking waarbij ze geen gestolen goederen aantroffen, maar wel zijn eigendommen vernielden. In dezelfde week loste een beveiliger van barrestaurant L’Espoir per ongeluk een kogel op het partijgebouw van de NPS. Tijdens wisseling van de wacht haalde hij onbedoeld de trekker over. Deze persoon werd na onderzoek van de politie aangehouden; zijn werkgever en hijzelf hadden niet de moeite genomen het voorval te melden. Kort daarop maakte een incident in het uitgaansgebied rond de Van Sommelsdijckstraat veel tongen los op Facebook.  In deze discussie klaagden velen over intimidatie en machtsmisbruik door beveiligers. Bij dit incident werd er een schikking getroffen tussen het slachtoffer en het bedrijf; de discussie verstomde.

Verandering regels
Met de huidige wetgevgin kan iederen een eigen securitybedrijf opzetten; voor het aannemen van personeel zijn geen restricties. Stanley Ravenberg, pr-manager van Mozart Security, vindt dat daar verandering in moet komen. “De bedrijven schieten als paddenstoelen uit de grond, dit kan niet langer zo. Verscherpte regels kunnen dit een halt toeroepen.” Ook Prime Securitydirecteur Bodeutsch pleit voor verandering. “Incidenten bezorgen de hele branche een slechte naam. Ik snak naar spelregels. En dat alleen is niet genoeg, er moet ook een goed controlemechanisme komen. Om te beginnen moet ervoor gezorgd worden dat wie een securitybedrijf wil starten wel aan de minimale standaarden voldoet. Er moet een overkoepelende organisatie komen vanuit Justitie, die toezicht houdt op het verlenen van vergunningen en dat ook daadwerkelijk controleert.” Bodeutsch is werkzaam geweest in Nederland en zou graag zien dat de regels die daar bestaan ook in Suriname worden doorgevoerd. “We hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden. Het is niet zo ingewikkeld, we kunnen leren van andere landen.”

In Suriname bestaat er geen formele opleiding voor beveiliging. Elk bedrijf is verantwoordelijk voor het opleiden van zijn eigen personeel, met als gevolg dat er forse verschillen ontstaan in de kwaliteit. Ravenberg sluit zich aan bij de woorden van Bodeutsch. “Er moet één instituut komen met een erkende opleiding, zodat iedereen aan dezelfde voorwaarden voldoet.”

Dat er zoveel verschillende bedrijven zijn, kan betekenen dat de slechte weggeconcurreerd worden. Nu is er echter sprake van oneerlijke concurrentie. De afspraken over bijvoorbeeld het minimumloon worden niet nageleefd. Salarissen bij de bedrijven varieren en voor de klant is het verschil in kwaliteit en deskundigheid  moeilijk in te schatten. En de klant is een belangrijke graadmeter. Als die tevreden is, is het bedrijf ook tevreden. Ontevreden of wantrouwende klanten, zullen de samenwerking waarschijnlijk beëindigden. Robbin Roemer is voorzitter van de Stichting Uitgaanscentrum Paramaribo (SUP). Deze stichting vertegenwoordigt alle (horeca)bedrijven en bewoners van het uitgaansgebied. De stichting zet zich vooral in voor de veiligheid van het gebied. Door het eerder genoemde incident aldaar, ontstond er intern discussie over de werkwijze van het beveiligingsbedrijf in dienst van de SUP. Bezoekers van dat uitgaansgebied voelden zich geïntimideerd door de uniformen, de (zware) wapens en het excessieve materieel dat werd ingezet. “Wij zijn tevreden over de diensten die ons geleverd worden, maar we zijn scherp op hun werkwijze. Dat incident was voor ons een goed meetpunt, we hebben dit ook met hen geëvalueerd”, vertelt Roemer. “Het uitgaansgebied moet toegankelijk zijn voor iedereen en bezoekers moeten niet de indruk hebben dat het hier gevaarlijk is. Die indruk kan wel gewekt worden als de beveiligers zwaar bewapend zijn en intimiderend overkomen. Het securitybedrijf vindt wel dat een bepaalde uitstraling een positief effect heeft op de veiligheid, het werkt preventief, het schrikt af.”

Wapengebruik
Bodeutsch is het daar niet mee eens; hij vindt het zichtbaar dragen van wapens op druk bevolkte locaties volkomen nutteloos. Volgens hem heerst er een verkeerd beeld van wat beveiliging hoort te zijn. “Ergens gaan staan met een wapen is geen beveiliging. De afschrikkende werking is nonsens. Je kunt ook een wapen dragen zonderdat het zichtbaar is. Het kan  juist klanten afschrikken om op je af te stappen en om hulp te vragen. Dan schiet je je doel om mensen zich veilig te laten voelen voorbij. Een wapen is alleen maar een tool. En het is juist een tooldie je wilt weren uit je uitgaanscentrum of van andere drukke plekken. Het is namelijk ondenkbaar om als beveiliger een wapen in zo’n situatie te gebruiken. Het mag helemaal niet, er zullen onschuldige slachtoffers vallen. Ik zou mijn werknemers hoogstpersoonlijk naar de gevangenis brengen wanneer zij een wapen trekken in een druk gebied!” Bodeutsch maakt duidelijk onderscheid tussen drukke en afgelegen plekken. Wanneer van te voren duidelijk is dat de politie bij een melding niet snel ter plaatse kan zijn bijvoorbeeld. “Dan moet je in staat zijn de situatie zelf op te lossen. Bij het beveiligen van afgelegen objecten of subjecten adviseer ik met klem een wapen, dat is simpelweg noodzakelijk. Maar in drukke gebieden waar de politie snel te plaatse kan zijn, is het dragen van een wapen volstrekt overbodig.”

Geen regels, geen controle
Politiewoordvoerder Humphrey Naarden beaamt dat de volledige verantwoordelijkheid op dit moment ligt bij de beveiligingsbedrijven. “Politie of Justitie bemoeit zich niet met wie een bedrijf wil aannemen, daar is iedereen volledig vrij in. Als iemand een werknemer met een strafblad wil aannemen, is dat geen probleem. Dit geldt niet voor het dragen van een wapen. Een voorwaarde voor het dragen van een wapen is dat je een blanco strafblad hebt en een verklaring omtrent goed gedrag kunt overleggen. Als een bedrijf zijn medewerkers wil bewapenen, moeten deze individueel worden opgeleid tot buitengewoon agent van politie. Daar hoort een schiettraining bij en kennis van strafrecht en andere wettelijke regelingen”, legt hij uit.
Door gebrek aan controle is het alleen maar hopen dat dit in de praktijk wordt nageleefd. DNA-lid Krishnakoemarie Mathoera vindt het kwalijk dat er een cowboywereld is ontstaan: “In de huidige situatie is het mogelijk dat mensen met een strafblad wapens dragen in onze maatschappij. Een bedrijf kan een aanvraag doen voor een wapenvergunning. Het Openbaar Ministerie beslist over deze vergunningen, de procureur-generaal zal beoordelen of het noodzakelijk is.” Degene voor wie het wapen bestemd is, is echter opgeleid door het bedrijf zelf, zonder dat daar extern toezicht op is. Wanneer de vergunningen eenmaal zijn verstrekt, kan het bedrijf deze wapens toewijzen aan iemand met een strafblad of iemand zonder verklaring omtrent goed gedrag, omdat hier wederom geen controle op is. “Overal ter wereld is er een verschuiving te zien van de politie naar particuliere beveiliging, dat is een algemene trend”, vervolgt Mathoera. “Nu ook in Suriname deze bedrijven als paddenstoelen uit de grond zijn geschoten moet er ordening komen. Er moet worden gekeken naar de deskundigheid, een opleiding, misbruik en of er wel goed en eerlijk wordt gerapporteerd aan de politie. De securitybedrijven hebben namelijk een steeds belangrijkere rol, deels hebben ze al de rol van de politie overgenomen. Zij zijn de ogen en oren op straat, zij dragen wapens en uniformen en hebben een preventieve werking. Ze mogen niemand arresteren, maar wel staande houden. Opsporingsbevoegdheid hebben zij echter niet. Erg belangrijk dat er daarom duidelijke wetgeving en controle komt”, besluit Mathoera.

Lees het hele artikel in het januarinummer van Parbode

0

Gedeeld