Blij met de slavernij!
Weet u dat het helemaal niet zo erg is dat Nederland ooit Suriname heeft gekoloniseerd en het land dankzij slaven en contractarbeiders die werden uitgebuit, heeft weten op te bouwen? Niet? Dan moet u toch echt naar de vijfdelige documentaire ‘Cultureel erfgoed – Het Nederlands verleden in Suriname’ gaan kijken.
In Nederland moet men al jaren flink de broekriem aanhalen, want er is een crisis. Iedereen lijdt daaronder: de oudjes, de kinderen, de hardwerkende burger, de werkloze, de gehandicapte, sportverenigingen en ga zo maar door.
Ook de culturele sector wordt niet ontzien, van theatergezelschappen en muziekensembles tot publieke omroepen en filmmakers moeten het opeens met honderden miljoenen euro’s minder subsidie per jaar doen. Je zou dus verwachten dat men nu zeer weloverwogen beslissingen neemt over wie wel en wie geen geld krijgt. Na het zien van Cultureel erfgoed – Het Nederlands verleden in Suriname begint ieder weldenkend mens te twijfelen of dat ook daadwerkelijk gebeurt. Documentairemaker John Slagveer klopte met zijn Stichting Surtefilm voor de financiering van zijn project eerst aan bij het Surinaamse bedrijfsleven en het ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling. Maar die zagen waarschijnlijk weinig in het script en zeiden ‘nee’. Bij de Nederlandse ambassade in Paramaribo had Slagveer meer geluk: die wilde de hele serie wel bekostigen. Wie het resultaat heeft gezien, zal het Nederlandse enthousiasme begrijpen. In de documentairereeks worden vooral de verworvenheden van de Hollandse aanwezigheid door de eeuwen heen belicht. Er staan in Suriname toch prachtige monumenten, we spreken allemaal dat mooie Nederlands (dat beamen Hein Eersel en wijlen André Loor zelfs!), we lopen dankzij de Hollanders toch maar mooi in jeansbroeken en, niet te vergeten, als ze al die slaven niet hier hadden gebracht, hadden we nu niet kunnen genieten van kleurrijke angisa’s en koto’s. Het is zoiets als de Duitse ambassade in Nederland die een film laat maken over de verworvenheden van het verschrikkelijke Naziregime: ‘Adolf Hitler was natuurlijk een vreselijke psychopaat, maar hij heeft de snelwegen bedacht en er toch maar mooi voor gezorgd dat de Volkswagen Kever werd geproduceerd en iedereen een betaalbare auto kon kopen’. Nederland zou, volkomen terecht, op zijn kop staan, er zouden Kamervragen over worden gesteld en de Duitse ambassadeur op het matje worden geroepen. Slagveer noemt de serie zelf ‘een essayistische reis langs plaatsen waar iets te zien is van de Nederlandse geschiedenis’. Het valt te betwijfelen of de meeste Surinamers dat ook zo zien. Het is eerder een tenenkrommende poging om recht te praten wat krom is. En het staat bovendien haaks op het Surinaamse streven de geschiedenis objectief en vanuit eigen perspectief te herschrijven.
Verder lezen? Dat kan in Parbode. De huidige editie ligt tot het eind van de maand in de winkel.