Boekrecensie: De vermoorde pop – Parbode Sneak Peek
Op de omslag staat een primitieve tekening van een pop, gekerfd in een schooltafel, met ongeveer op de plaats van het hart, een mes gestoken. Het is het begin van het leidmotief: de geliefde pop van hoofdfiguur Johanna, die steeds opduikt als een link naar het onbezorgde leven van vroeger, van vóór haar vijfde jaar. Toch is dat leidmotief niet direct de link naar de titel. De titel verwijst naar Johanna zelf. Tussen haar vijfde en haar veertiende jaar wordt Johanna seksueel misbruikt door haar stiefvader, van wie ze zelfs een kindje krijgt. Ze wordt in een psychiatrische inrichting opgenomen en platgespoten. Op wonderbaarlijke wijze weet ze daar te ontsnappen, en komt ze, stapje voor stapje, met de hulp van haar oma en haar eigen ik, (of yeye, benaming van mij) terug in haar eigen leven. Ten slotte slaagt ze er zelfs in met behulp van oma – haar yeye was niet meer nodig -, haar stiefvader achter slot en grendel te krijgen.
Haar yeye, die in het boek niet be- of genoemd wordt, gaat met Johanna in dialoog vanaf bladzijde 9, wanneer Johanna, na een dagenlange zwerftocht zover mogelijk van de inrichting vandaan, zich bij de kreek achter oma’s erf bevindt. De yeye begint een dialoog met Johanna en neemt het vertelperspectief over waardoor het bijna een monoloog wordt. De yeye loodst Johanna naar oma en verder door het leven, terug naar haar herinneringen aan het jarenlange misbruik om die te verwerken. De yeye wordt in het boek opgevoerd in een cursief lettertype, en is soms pagina’s lang aan het woord. De vraag is waarom de yeye aan Johanna moet vertellen dat ze is weggelopen en wanneer ze voor het eerst honger heeft gevoeld. Maar, de monoloog wordt steeds meer dialoog en op het einde van het boek speelt de yeye geen rol van betekenismeer.
Behalve het cursieve lettertype, het merkteken van wat ik de yeye noem, zijn er meer opvallende lay-outzaken in het boek. Er is geen inhoudsopgave, er zijn geen hoofdstukken of paragrafen, er wordt bij aanvang van wat inhoudelijk een nieuw hoofdstuk zou zijn, niet eens ingesprongen. Jammer dat er wat spel- en zetfoutjes in het boek staan, of zijn dat alleen de teksten gesproken door pedofiel Max…?
De vermoorde pop, Rudy Schenkers, 2017, Lecturium Uitgeverij, ISBN 9789048442706
Lees het hele artikel in het oktobernummer van Parbode