Boekrecensie: Het gesprek: De ontwikkeling en positie van de Saramaccaanse vrouw in Suriname
Dit jaar bracht docent, therapeut en onderzoekster Elviera Waterberg de bundel Het gesprek: De ontwikkeling en positie van de Saramaccaanse vrouw in Suriname uit. De titel Het gesprek heeft betrekking op de verzameling interviews met een aantal Saramaccaanse mannen en vrouwen die in het boek zijn bijeengebracht. Waterberg is in het dagelijks leven ook schrijfster, begeleider, en personal growth expert.
Het boek belicht de groei van de Saramaccaanse vrouw op cultureel, sociaal en maatschappelijk gebied. Het leert ons over de leefwijze van de Saamáka-vrouwen van vroeger vergeleken met nu. Dit biedt hun de inspiratie om hun doorzettingsvermogen te ontwikkelen en met plezier verder te gaan met hun missie en hun talenten daarbij in te zetten. Waterberg stipt voorts aan dat de geïnterviewden met plezier en met hun kunde en kennis een bijdrage hebben geleverd aan de totstandkoming van de bundel.
Het boek is eenvoudig geschreven. Aan het begin wordt er merendeels in diepte gesproken over hoe de marronvrouwen zich echt puur bezighielden met koken, kleren wassen en naar de kostgrondjes gaan. Vroeg ’s morgens tot laat ’s avonds kregen de meisjes les van de oudere vrouwen om dit werk te verrichten. Het was goed dat de meisjes daarin werden onderricht, echter kregen ze helemaal niet de kans om naar school te gaan. Zo ging het leven van de Saramaccaanse vrouwen er vroeger aan toe. Het gevolg was dat de meeste boslandcreoolse vrouwen niet geschoold waren en dat vonden ze jammer. Zo vertelt Saskia Aloeboetoe, die al 24 jaar in Paramaribo woont: ‘Ik wilde graag naar school om verpleegster te worden. Het was voor mij pijnlijk dat ik dat niet meer kon doen’.
Gelukkig wordt aan vrouwen die zich alsnog willen scholen de mogelijkheid van de bigismaskoro, school voor volwassenen, geboden. Hoewel meerdere Saamáka-vrouwen zich daardoor weten te scholen, zijn niet alle Saamáka-mannen daar even enthousiast over en vindt er van hun zijde onderdrukking plaats. Zo vertelt een anonieme Saamáka-vrouw: ‘Ik wil mij graag verder scholen, ik wil ook kennis opdoen. Ik wil graag mijn talenten ontwikkelen, maar mijn partner wil dat niet. Hij zegt dat hij al alles voor me heeft gedaan (een groot huis, 3 auto’s, rijkdom, lieve kinderen). Ik krijg van hem wat ik wil. Maar wanneer ik over educatie en carrière maken praat, wordt hij boos en agressief en soms plaagt en vernedert hij me. Ik voel mij dan verdrietig’.
Gelukkig is het tegenwoordig anders. Jonge Saramaccaanse vrouwen krijgen nu de kans zich te ontwikkelen. In bepaalde gevallen worden zij zelfs gestimuleerd door de mannen in hun familie. Het is prettig te vernemen dat er nu Saramaccaanse vrouwen zijn die de middelbare school afmaken, de maatschappelijke ladder opklimmen en hun eigen onderneming runnen. De meesten zijn niet afhankelijk van een man, maar krijgen nu zelf ook die push van hun partners, opa’s, vaders en ooms.
Het boek is zonder meer een eyeopener. Hier en daar zijn er spellingsfouten in geslopen, maar die zullen ongetwijfeld in een volgende druk worden verbeterd.
Chiara van Leeuwaarde
3½ STERREN
Het gesprek: De ontwikkeling en positie van de Saramaccaanse vrouw in Suriname, Elviera Waterberg, 2023, Ralicon, ISBN 9789991457581
Deze recensie is gepubliceerd in het oktobernummer van de Parbode
Wilt u informatie over het afsluiten van een (digitaal) abonnement?
Klik op www.parbode.com/abonneren