S. Sombra –dichtersnaam van Stanley Slijngard – kreeg ter gelegenheid van zijn 85ste verjaardag een vriendenboek, Kompe buku. Dit is een eer die alleen een mens krijgt die zoveel indruk op zijn medemens maakt dat die wil gaan zitten en liefdevol schrijven over een persoon die iets bijzonders tijdens zijn leven heeft gedaan/doet en bij velen positieve gevoelens opwekt.
Op de achterkaft van het Kompe buku/Vriendenboek wordt samengevat waarom vrienden en fans dit boek schreven: ‘het is een eerbetoon aan de dichter, voordrachtkunstenaar, boodschapper, griot, voorvechter van het Sranantongo, cultuurkenner, Prins van Coronie en Icoon van Suriname. Een held van zijn tijd en een voorbeeld voor de nieuwe generatie’.
De West-Afrikaanse term griot is een passende beschrijving van Sombra die opvalt als voordrachtkunstenaar, een geschiedeniskenner die bij elke gelegenheid waar dat past gedichten, tradities en geschiedenis op dramatische wijze naar voren brengt. Het juiste, passende geschenk, een vriendenboek komt van een vier eeuwen oude West-Europese traditie en vroeger heette zo’n boek in het Latijn: Liber Amicorum.
Sombra betekent schaduw, een koele, wat donkere plek. Sombra onthult in feite zijn missie als hij zijn volledige, eigen verkozen naam verklaart: S. Sombra tot de vijfde macht wat staat voor: Suriname, Strijd, Socialisme, Stanley, Slijngard.
Het Kompe buku is een boeiend boek geworden, dat inkijkjes geeft over Sombra vanaf zijn jeugd tot nu toe. Zelfs zijn voorouders worden beschreven, door zijn nicht Hermine E. Haman die jurist is. Het boek is samengesteld door Corine Spoor, die een uitmuntende job heeft gedaan. Het is een stukje deskundigheid en liefdeswerk om tekstbijdragen van vijftien mensen te verzamelen en uit te geven.
Het is ook een kleine klus om de onvertaalde Sranan teksten te lezen, we zijn het niet gewend, maar dankzij de logische spelling zoals Eddy van der Hilst (†) die heeft gepropageerd, merk je hoe mooi de taal is in de bijdragen van Romeo Grot, Hermine Haman, Marva Biekman (Krofaya Kromanti) en Celestine Raalte. Vooral zij die hem en zijn werk van dichtbij kennen, delen anecdotes, feiten en hun bewondering over de delen van Sombra’s leven en werk die zij het beste kennen.
Sombra die als beroep woordkunstenaar opgeeft, heeft in de eerste jaren nadat hij van Coronie naar Paramaribo kwam, gewerkt als matrassenmaker bij zijn broer die ze voor warenhuis Kersten maakte. Later deed hij de koksopleiding op de Huishoudschool.
Voorzitter Ismene Krishnadath schreef anecdotes over de 25 jaar dat hij vrijwilligerswerk deed in Schrijversgroep’77. Jerry Dewnarain, neerlandicus en bekend van de Ware Tijd Literair behandelde, veelal puttend uit werk van Michiel van Kempen, in zijn bijdrage het oeuvre van Sombra.
Ontroerend is het stukje van imam Michel Soebhan, voorzitter van de Surinaamse Moeslim Associatie onder de titel: Bilaal, een oudere broeder, we willen hem nooit kwijt. Sombra maakte deel uit van het comité dat op hoogtijdagen activiteiten organiseerde. Zo heeft hij decennialang gekookt bij de moskee tijdens de Ramadhan.
Anecdotes van Sombra, zoals beleefd in Afrika met een aantal artiesten, tijdens een 14-urige busreis, werden gedeeld door Charles Chang.
Eenvoudig als de dichter zelf is, is ook de voorkaft waarop een zwart-witfoto van Sombra, gefotografeerd met zijn armen uitgespreid, declamerend, staf in de hand, op de punt van een stuk aarde met voor hem een stuk ondergelopen land in zijn geliefde geboortedistrict Coronie.
Op zijn Facebookaccount schrijft hij nog dagelijks gedichten in het Sranan Tongo, zingt soms een oud Sranan-liedje of geeft een korte tori. Zoals deze, die de vorm heeft van een wijze en positieve overpeinzing:
Esrede mi ben taki mi papa odi/Tide mi pikin e gi mi odi/Tamara mi no sabi suma o gi odi/Ma san mi sabi wan odi o gi/Tan lafu ini a libi.
5 sterren
Natalie Blagrove
S.SOMBRA Kompe buku/ Vriendenboek, samengesteld door Corine Spoor, 2024, Uitgave: Vrienden van Sombra
Gepubliceerd in het juninummer van Parbode
Wilt u informatie over het afsluiten van een (digitaal) abonnement?
Kijk op www.parbode.com/abonneren
Nu populair
