De aankomst
‘Y u e gwe, ma yu e kon baka mijn moeder de laatste keer ’, zei dat ik weer uit nederland vertrok. Misschien heeft zij dit weleens eerder gezegd, alleen viel het me deze keer op. Want de oudere dame op het erf waar ik woon in Accra, zegt namelijk precies hetzelfde. Elke ochtend als ik op het punt sta om naar mijn werk te gaan, groet ze mij met de woorden: ‘Go and come back’. Ik zie het als een manier om de ander een goede reis te wensen. Je voor te nemen om elkaar weer te zien, ongeacht waar je naartoe gaat en hoelang je weg blijft. Sommige mensen zijn namelijk ook vertrokken zonder weer terug te keren. onderweg kan er van alles gebeuren en heb je die gelukwens heel hard nodig. Er is één bepaald aspect van het reizen dat mij behoorlijk zenuwachtig maakt: de aankomst. En dan met name de aankomst op bestemmingen die ver weg en onbekend zijn, waar niemand je opwacht en waar je je snel verloren kan voelen. Vier jaar geleden heb ik een van de meest indrukwekkende oversteken gemaakt. Ik zette toen letterlijk voet aan wal in Sierra Leone, een prachtig land dat ook aan de kust van West-Afrika ligt.
Wat was ik toen nerveus. Ik kwam namelijk midden in de nacht aan, in een desolaat gebied dat ver weg van de hoofdstad freetown bleek te zijn. Uiteraard werd ik meteen besprongen door een man die bootkaartjes verkocht. We moesten namelijk nog een eindje varen voordat we echt op de plaats van bestemming zouden komen. Veel meer keus had ik niet dan op het aanbod van deze man in te gaan, en hem ook nog te vragen of hij geld kon wisselen. Hij regelde voor mij een jongen met een goedgevulde rugzak, die mij even later een pak biljetten in de handen douwde. of het klopte, weet ik nog steeds niet. De man bleek een tussenpersoon te zijn die niet officieel in dienst was bij de veerdienst.
Hoe dan ook, hij was er ieder geval om mij uit te leggen dat ik mijn bagage op een kar moest laden. Ik deed braaf wat hij mij opdroeg en wierp nog een ‘laatste’ blik op mijn reistas; ik hield met alles rekening. Vervolgens werd ik met een groep andere reizigers naar de boot gestuurd. We liepen zwijgzaam in het donker, tussen de bomen door, zonder te weten waar en hoe ver de boot lag. Plotseling arriveerden we op het strand. En wat denk je? Het uitzicht was werkelijk adembenemend. De zon was zojuist aan het opkomen en de frisse, zilte zeewind lachte ons toe. Ik heb al die tropengeuren eens goed opgesnoven. op dat moment wist ik dat mijn aankomst niet beter had kunnen zijn. Ik zou deze oversteek redden. De veerboot bracht ons naar de kade van de stad, waar ik werd opgewacht door een taxi die mij naar mijn accommodatie bracht.
Vanaf die dag voelde ik mij een ervaren reiziger, die niet alleen ergens komt om nieuwe indrukken op te doen, maar ook om een indruk achter te laten. Zo heb ik tijdens mijn verblijf in Sierra Leone vrienden gemaakt aan wie ik ook de belofte heb gedaan ze een volgende keer weer te ontmoeten. Hoe en wanneer is niet zo belangrijk. Het gaat erom dat je het voornemen uitspreekt, dan kan het zomaar gebeuren. Een muzikant in freetown, die zelf na 35 jaar weer was teruggekeerd, verwoordde het heel mooi: ‘Een Afrikaan hoort altijd de stem van zijn moeder in gedachten die zegt: Vergeet niet weer naar huis te komen’. Zo blijf je in elkaars hart. Het lijstje met landen waarnaar ik moet terugkeren, groeit inmiddels gestaag: Ghana, Sierra Leone, nederland, Suriname… En als ik er niet in levenden lijve kan zijn, dan zijn er ook andere manieren om er even te komen. Een publicatie in een blad dat uitkomt in het geboorteland van mijn ouders, is daar toch een mooi voorbeeld van.