De censuur van Sardjoe
Er zijn opnieuw problemen bij het actualiteitenprogramma ‘Suriname Vandaag’ van de STVS.
Wekenlang was het niet te zien, het zou volgens de officiële verklaringen van het scherm zijn ver-dwenen in verband met een soort restyling. Gejokt natuurlijk, er was wéér stront aan de knikker.
Het was een nauwelijks opvallend berichtje op een onopvallende plek op pagina 5 in de ‘Times of Suriname’ van woensdag 3 juni: ‘Programma Suriname Vandaag voorlopig uit de lucht’. Volgens directie, een presentator en een ‘waarnemend redacteur’ van de STVS-nieuwsdienst was er niets aan de hand. Het populaire actualiteitenprogramma zou aan een ‘herinrichting’ toe zijn. Op de website van de STVS werd gesproken van een pauze op gezag van de directie, ‘om haar immens populaire televisieproduct opnieuw in te richten’. Flauwekul, want om een programma te ‘herinrichten’ hoef je niet drie weken uit de lucht, dat doe je tussen de bedrijven door. Zonder dat de kijker daar last van ondervindt. Parbode verandert ook doorlopend, maar dat is nog geen reden om niet trouw iedere maand te verschijnen.
De redactie van de krant besefte dat ook en meldde dus uit andere bronnen te hebben ‘vernomen dat er vorige week onenigheid zou zijn ontstaan toen het actualiteitenprogramma het onderwerp van de gevechten rond de VHP en de Vernieuwingsbeweging wilde belichten’. Die verklaring ligt dichter bij de waarheid, zo leerde ook de redactie van Parbode na een tocht door de ‘wandelgangen’. Ligt voor de hand, want VHP-baas Ram Sardjoe is als vice-president ook heer en meester als het gaat om het reilen en zeilen bij staatszender STVS (en bij ATV).
Hij heeft het recht om, als het er op aan komt, te bepalen wie de directeur is, welke journalisten er mogen werken en wat er wordt uitgezonden. En op een breed uitgemeten flinke kloppartij binnen zijn eigen politieke gelederen, waar ook hij zich natuurlijk diep voor schaamt en anders wel voor moet schamen, zit hij uiteraard niet te wachten.
Staatszenders stammen nog uit de tijd van de koude oorlog en komen alleen nog voor in landen als China, Cuba en Noord-Korea. Ook ‘nieuwe socialistische revolutionairen’ zoals de Venezolaanse president Hugo Chavez hebben de neiging om, met wisselend succes, media naar hun hand te zetten. Maar het is niet meer van deze tijd, iedereen met een beetje gevoel voor democratie die de vrijheid van meningsuiting respecteert, zal censuur van bovenaf verfoeien. Tot die laatste categorie behoort de oerconservatieve Sardjoe kennelijk niet.
Het is niet de eerste keer dat bij ‘Suriname Vandaag’ redactieleden enerzijds en directie en politici anderzijds elkaar in de haren zijn gevlogen. Anderhalf jaar geleden gaven presentatrice Nita Ramcharan en een aantal journalisten er samen de brui aan vanwege de bemoeienis van hogerhand. Scheiding der machten tussen journalisten en mediadirecteuren is heilig in de journalistieke wereld en een onmisbaar facet om onafhankelijke berichtgeving te brengen. Die scheiding ontbreekt bij de STVS, reden voor Ramcharan en haar collega’s om de eer aan zichzelf te houden.
Enkele maanden daarvoor werden twee weken lang uit protest herhalingen uitgezonden, omdat vanuit de regering was voorkomen dat een gevoelig item over de One China-politiek en Taiwan zou worden uitgezonden. ‘Staatsbelang’ zou vice-president Sardjoe ertoe hebben gebracht om een discussie over het aangaan van diplomatieke betrekkingen met Taiwan ‘te ontraden’. Dat zou onder zware Chinese druk zijn gebeurd. Sardoe zelf ontkende dat er sprake was van censuur: ‘Als er zaken zijn die het staatsbelang kunnen schaden, dan dienen wij als regering op gepaste wijze stappen te nemen.’ Het is maar hoe je het begrip ‘censuur’ interpreteert.
En nu dus de kwestie van de VHP-vechtersbazen, die van de vice-president niet voor het voetlicht gehaald mocht worden. In Cuba of China zou Sardjoe als censurerende politicus ongetwijfeld in zijn element zijn. Maar hij moet beseffen dat hij de tweede man is van het democratische land Suriname, waarvan de bewoners de gevolgen van censuur in de dictatoriale jaren tachtig aan den lijve hebben ondervonden. En sommigen zelfs met hun leven voor hebben betaald.