Omvangrijk was zijn oeuvre niet, maar het werk dat de in 2006 overleden Curaçaose schrijver Tip Marugg heeft achtergelaten, is van onschatbare waarde. Niet zo vreemd dus dat zijn drie romans zijn gebundeld en onder de titel ‘De hemel is van korte duur’ op de markt zijn gebracht. En wat het zo bijzonder maakt, is dat vijftig gepubliceerde en ongepubliceerde gedichten van zijn hand, geschreven tussen 1946 en 1951, als extraatje zijn opgenomen, evenals artikelen die hij voor kranten schreef.
Anders dan in Suriname, waar we het op literair gebied in de tweede helft van de vorige eeuw vooral moesten hebben van de hoogstandjes van Albert Helman, heeft Curaçao de luxe gekend van drie grote schrijvers: Tip Marugg, de inmiddels eveneens overleden Boelie van Leeuwen en Frank Martinus Arion. Met het belangrijke verschil dat deze drie het grootste deel van hun leven op hun geboortegrond zijn gebleven, in tegenstelling tot Helman die naar Nederland vertrok.
Marugg kon gerust worden omschreven als ‘ een zonderling type’. Decennialang leefde de nazaat van Zwitserse immigranten als een kluizenaar op het terrein van het landgoed Pannekoek, even buiten de Curaçaose hoofdstad Willemstad. Omgeven door eenzaamheid, zijn honden en drank leefde hij in zijn eigen wereld. Hij groeide op in een streng hervormd gezin, maar omdat de katholieke school dichter bij de ouderlijke woning was werd hij daar naar toe gestuurd. In een van zijn zeldzame gesprekken met journalisten zei hij ooit dat de mengeling van hervormd en katholiek in zijn jeugd erg verwarrend was. ‘Ik denk dat er wel ergens een God is. Soms is hij mij gunstig gezind, soms niet. Soms ben ik een avond, als ik dronken ben, heel erg gelovig. Daarna weer zes maanden niet.’
Hij werkte 25 jaar lang bij de Shell, waar hij het personeelsblad moest produceren. Toen hij daar op zijn 47e de brui aan gaf, legde hij zich volledig toe op schrijven. En drinken. Ruim tien jaar eerder, in 1958, was zijn grootste meesterwerk ‘Weekendpelgrimage’ al een doorslaand verkoopsucces geworden. Negen jaar nadien kwam ‘In de straten van Tepalka’ op de markt, maar daarna bleef het akelig stil. Totdat in 1988 ‘De morgen loeit weer aan’ het levenslicht zag, een boek dat door recensenten alom werd geprezen en een nominatie kreeg voor de literaire AKO-prijs. Marugg had nog tal van andere werken liggen, maar weigerde deze bij een uitgever in te leveren omdat hij zelf niet tevreden was over het resultaat. Met de bundeling van ‘Weekendpelgrimage’, ‘In de straten van Tepalka’, en ‘De morgen loeit weer aan’ wordt de schrijver terecht een postuum eerbetoon gegeven. De boeken behoren tot de meest indrukwekkende literatuur in het Nederlands taalgebied. Het is ondoenlijk om op deze plaats de drie romans en de andere werken die in ‘De hemel is van korte duur’ zijn opgenomen, uitvoerig te beschrijven. Marugg stond bekend als een geniale stilist, die in alle disciplines gebruik maakte van heldere en poëtische taal. Over ieder woord, iedere komma en iedere punt dacht hij eindeloos na alvorens deze aan het papier toe te vertrouwen. Wie zijn verzamelde werk leest, zal dat direct beamen. Tegen een journalist die Marugg enkele jaren voor zijn dood tevergeefs vroeg om een interview zei de schrijver: ‘Meneer, wat ik wil vertellen weet al iedereen, wat ik niet wil vertellen neem ik als geheim mee mijn graf in. Wat blijft zijn mijn boeken, daar moet u het maar mee doen. Daar staat alles in wat u wilt weten en waar ik na mijn dood op wordt beoordeeld.’ Die beoordeling valt in ieder geval positief uit, zo kunnen we na het lezen van ‘De hemel is van korte duur’ concluderen. Kopen dus dat boek, al was het alleen maar om een stukje hoogwaardige Nederlandse literatuur uit eigen regio in de kast te hebben staan. Met het goeddeels uitsterven van de Grote Curaçaose Drie zou het wel eens decennia kunnen duren voordat de literaire wereld weer een keer in extase geraakt.
De hemel is van korte duur, Tip Marugg, Uitgeverij De Bezige Bij, ISBN: 978 90 234 2886 2, prijs 19,90 euro
Nu populair
