De onderzoeker
Liane Vigelandzoon (41) studeerde in 2013 af aan het Instituut voor de Opleiding van Leraren, opleiding Nederlands.
Wat heb je onderzocht?
“Ik heb samen met mijn collega Hellen Stomp onderzoek gedaan naar spel- en taalfouten in Surinaamse tijdschriften. Want er wordt veel tijd besteed aan de covers, de koppen en advertenties. Maar in hoeverre houden de eindredacteuren zich aan de regels van de Nederlandse taal en in hoeverre zijn tijdschriftmakers en lezers zich bewust van het belang van correct Nederlands?”
Waarom wilde je daar meer over weten?
“In Suriname zijn vooral jongeren eerder geneigd een tijdschrift te pakken dan een boek. Tijdschriften kunnen daarom een bijdrage leveren aan correct gebruik van het Nederlands onder jongeren. En docenten maken gebruik van artikelen uit tijdschriften voor tekstanalyses, dictees en luistertoetsen. Een typefoutje kan over het hoofd zijn gezien, maar een tijdschrift met tientallen fouten kan zeer irritant zijn. Wij vroegen ons af of er wel een eindredacteur of corrector verbonden is aan zo’n blad en of men belang stelt in goed taalgebruik. Ook wilden we weten welke fouten het meest voorkomen, aan welke eisen eindredacteuren moeten voldoen, in hoeverre spel- en taalfouten in tijdschriften invloed hebben op de lezer en in hoeverre bij de eindredactie gebruik wordt gemaakt van een taalkundige of corrector.”
En waarom is dat van belang?
“Als docent Nederlands kan ik de fouten bespreken met collega’s, en hierop inspelen door tijdens de lessen meer aandacht te besteden aan de meest gemaakte fouten.”
Hoe hebben jullie het onderzocht?
“We hebben willekeurig vier tijdschriften uitgekozen, en daaruit minstens drie artikelen gelezen, de fouten gecategoriseerd en daarna geanalyseerd. Vervolgens hebben we een enquête gehouden onder de lezers, om na te gaan of correct taalgebruik voor de lezers van belang is. Van de eindredacteuren is bovendien een interview afgenomen.”
Wat was de uitkomst van het onderzoek?
“Er worden nog heel veel spel- en taalfouten gemaakt in tijdschriften! En we nemen snel Engelse woorden over. Dat gaat automatisch, maar vaak wordt het verkeerd vertaald of de betekenis verkeerd gebruikt. Eindredacteuren moeten de teksten kritisch lezen en de tijd nemen om een tekst te controleren op betekenisfouten. Zo voorkom je een slordige of ondeskundige indruk. Veel spelfouten ontstaan trouwens door slordigheid bij de lay-out. Al met al zijn eindredacteuren zich blijkbaar niet bewust van het belang van correct Nederlands. Maar ook lezers vinden dat niet het belangrijkste. Veel taalfouten worden door hen niet eens opgemerkt.”