De rake Vok-hop-klappen van M!ke

‘Ik ben soms een ongeleid projectiel’

M!ke leeft geestelijk en spiritueel van muziek. Onder de naam VOK-hop, een beweging van muziekvrienden die ‘viral’ moet gaan, produceert hij teksten die regelrechte aanklachten zijn tegen de Surinaamse maatschappij. Hij heeft het gehad met zachte heelmeesters en is niet bang om verbale klappen uit te delen: recht voor zijn raap en rauw. “We zijn schijnheilig in dit land.”

“Ik wil mensen de waarheid kunnen vertellen. Niet om pijn te doen; het is integer bedoeld. Ik sta open voor kritiek; spaar me niet. Schiet ook op mij met woorden. Omdat ik wil leren. Wees eerlijk naar elkaar toe. Ik probeer zo weinig mogelijk te liegen.”
Aan het woord is Maikel Sewberath Misser (45), artiestennaam ‘M!ke’. Hij verdient zijn dagelijks brood onder andere in de farmaceutische handel, maar leeft geestelijk en spiritueel van muziek en het gesproken woord. Met zijn lyrics, grotendeels in Sranantongo, neemt hij stelling; ze zijn regelrechte aanklachten tegen de Surinaamse maatschappij. Bedoeld om muziek van te maken maar door hun schoonheid en puurheid lezen ze ook gewoon lekker weg als kritisch beschouwende poëzie. Spijkerharde woorden, dat wel. Van een angry young man, zou je denken, die om het grieven zinloos tegen heilige huisjes wil trappen. Maar M!ke is een begenadigd vader, een gezinsman. En die zegt: tot hier en niet verder. “Mijn motivatie om stelling te nemen, is dat ik verantwoordelijkheid en kinderen heb. Tweederde van mijn leven zit erop; ik moet zorgen dat mijn nageslacht een beter Suriname heeft”, verklaart hij tijdens een ontmoeting aan de Waterkant samen met zijn artistieke partner in crime Idi Lemmers (33).

Ritmisch bombardement
M!ke is als een open source. Sinds we elkaars pingcode hebben uitgewisseld bestookt hij me regelmatig via zijn BlackBerry met een ritmisch bombardement aan verse woorden, of het nu ’s morgens, ’s middags of ’s nachts is. “Ik produceer veel te veel; meer dan ik kan verwerken. Ik ben met mijn woorden soms een ongeleid projectiel en Idi geeft mij richting. We hadden het erover dat we deze gemeenschap een klap moeten geven en dat vinden mensen meestal fokop.”
Zo moet ook de naam VOK-hop worden uitgesproken. Maar het staat voor ‘Vrienden Onderbouwen Kritiek’. Onder dit muzieklabel moeten M!kes pennenvruchten ‘viral’ gaan. Idi: “De teksten zijn zwaar maatschappijkritisch en heel reëel; er gebeurt zoveel in het land waarbij vrijwel iedereen stil blijft. De teksten zijn niet politiek, maar gaan over hoe we met elkaar omgaan.
Het stromen van lyrics is begonnen toen hij rond een nationale feestdag keek naar een religieus programma met veel nadruk op ‘Gado bun!’ “We zijn schijnheilig in dit land. Opvoeden is een voorbeeld zijn. De herder staat tussen de schapen en niet op een hoge berg met alle weelde en luxe.” Menige lyric van M!ke is niet voor de poes, rauw, recht voor zijn raap en confronterend. Bijvoorbeeld Blackberry Bitch. Lees het met je puriteinse bril en vind het vrouwonvriendelijk en seksistisch. Maar M!ke verwoordt onverbloemd de ontwrichting van relaties door vreemdgaan via pings. “Ik merk dat ik bepaalde emoties kan versterken als ik kwaad ben, ik kan dan tot op het bot met woorden snijden. Ik studeer nu voor olifantenchirurg; hoe dik je huid ook is, ik kom er doorheen!”

Gedrag
Ook Droga in a parlement zullen onwilligen als (opzettelijk) aanstootgevend opvatten, maar het gaat om een onverzadigbare zucht naar macht. M!ke: “Altijd zijn er parlementariërs die onzichtbaar blijven, maar ondertussen wel het salaris opstrijken. Daarnaast tonen ze een bepaald gedrag dat niet voldoet aan het profiel van ‘voorbeeld’.” Idi vult aan: “Ze doen beloften die niet ingelost worden. Het is erger dan we denken. Ik hoor jongeren zeggen: ‘Ik zou er ook voor gaan; ik heb die veertienduizend nodig voor mijn familie’.”
Mi fisti dot kondre gaat over de wijze hoe wij met ons milieu omspringen. “Het gemak waarmee we het land vervuilen; we zijn helemaal geen city of smiles.” M!ke vertelt over een uitbater van een drinkgelegenheid die een vuilniszak in de Surinamerivier smeet. “Toen we hem vroegen waarom, antwoordde hij:  ‘Na so mi system tan’. Eigenlijk had ik een steen naar zijn kop willen smijten en zeggen: ‘Zo is míjn systeem!’ Maar ik doe het met woorden.” Idi staat volledig achter zijn onverbloemde woordkeuzen: “We zijn al bijna 37 jaar onafhankelijk en altijd hebben we met zachte heelmeesters te maken. Surinamers willen elkaar niet wijzen op fouten.”
VOK-hop is ook een beweging van muziekvrienden die kosteloos meewerken aan een cd-album met als long term goal: “Bewerkstelligen van verbetering van de bezongen maatschappelijk onderwerpen.” Het nummer Droga in a parlement, ingezongen door Hugo Landolf, werd in april gelanceerd op Radio 10. Ook een gekuiste versie van Blackberry Bitch is opgenomen: Zwarte berry chick, vertolkt door Donovan Mijnals en Crazy G. Per nummer en afhankelijk van de inhoud wordt een bepaalde stijl zanger(es) gekozen om de vocalen voor zijn of haar rekening te nemen.

M!ke heeft inmiddels al zoveel op papier staan dat er genoeg is om ook een bundel spoken word uit te brengen. Hoe indringend de boodschap ook is, hij is vooral vader en dus zitten er ook ontroerende werken bij. Zoals I Wish, over een mijmerende vader die geraakt wordt bij het zien van de gelijkenissen tussen hem en zijn spelende kinderen. “Ik heb een droom dat mensen uitstijgen boven hun zucht naar geld en dingen doen voor het nageslacht. Dat je kinderen zullen huilen als je dood bent, maar dat je voortleeft in hen. Daarom wil ik goed doen. Maar men rent achter geld aan, liegt erop los, wil een nyan op elkaar maken in plaats van zich af te vragen: wat betekenen we voor elkaar? Ik zeg niet dat er veel fout is, maar er is veel dat verbeterd moet worden. We moeten kritisch blijven.”
Het is aan de toehoorder om VOK-hop te ervaren als een “vuist op tafel” of  “rake klap op je smoel” – dus fokop. M!ke: “Wie de schoen past trekke hem aan.”

0

Gedeeld