De schuldeisers van Gillmore Hoefdraad – Parbode Sneak Peek
Dat onze regering de afgelopen jaren bakken vol geld heeft geleend om in tijden van crisis het land draaiende te houden, is allang geen geheim meer. van wie ze al die miljoenen leende, dat hield ze lange tijd wél verborgen. Tot Parbode de hand wist te leggen op een officiële lijst met alle schuldeisers. Zelfs lokale ondernemers leenden tientallen miljoenen aan de overheid. het verhaal van een bodemloze put, en hoe die tot stand kwam.
Het is donderdag 14 januari 2016, vijf maanden na het aantreden van het tweede kabinet van president Desi Bouterse. Het staatshoofd mag dan met overmacht herkozen zijn, de enkele verwezenlijkingen uit zijn eerste ambtsperiode tekenen op dat moment al schraal af tegenover de economische crisis die het land steeds duidelijker in een genadeloze wurggreep heeft. De afgelopen maanden is de bodem van de schatkist bereikt, werd de Surinaamse dollar (SRD) gedevalueerd, zijn de prijzen van stroom en water fors de hoogte ingegaan, blijkt de lijst van achterstallige overheidsrekeningen ellenlang te zijn en gaf de regering tot verbijstering van velen ook nog toe dat de Centrale Bank de afgelopen maanden ongedekt geld in omloop had gebracht. Onder die deprimerende omstandigheden vergaderen die donderdag ergens in de hoofdstad vicepresident Ashwin Adhin, minister van Financiën Gillmore Hoefdraad en enkele andere ministers met de voltallige fractie van de Nationale Democratische Partij (NDP). Het geheime topoverleg dient om te bekijken welke mogelijke maatregelen getroffen kunnen worden om de kwakkelende economie weer op de rails te krijgen. Maar de sfeer aan de vergadertafel is uiterst explosief. Zeker minister Hoefdraad – van 2010 tot 2015 nog governor van de Centrale Bank – gaat gebukt onder het negatieve nieuws van de afgelopen maanden. Het feit dat hij als riant betaalde bankpresident toch niet ingreep toen de economie volledig ontspoorde door de ongebreidelde uitgaven van de president, komt hem al maanden op forse kritiek van de gemeenschap te staan. Het levert het financiële zwaargewicht zelfs de weinig flatterende bijnaam ‘Boefdraad’ op. Wanneer een parlementslid tijdens de vergadering luidop vraagt welke maatregelen de minister denkt te nemen om de ontspoorde wisselkoers op korte termijn weer terug te dringen, ontploft de bewindsman. “Wat weten jullie eigenlijk af van economie?”, snauwt hij de parlementsleden toe, waarop hij de vergadering prompt verlaat. De andere aanwezigen blijven verbouwereerd achter. Een dag later wordt het van kwaad tot erger. Die vrijdagmiddag roept Hoefdraad de landelijke pers samen in de conferentiezaal van het Marriott Hotel, aan de oever van de Surinamerivier. Voor de draaiende camera’s bijt de voormalige bankpresident giftig van zich af. In plaats van het boetekleed aan te trekken, schuift de minister de schuld voor de crisis volledig in de schoenen van Andy Rusland, die van januari 2014 tot augustus 2015 de scepter zwaaide op het ministerie van Financiën. “Ik word voortdurend gecriminaliseerd, alsof ik diegene ben die de economische crisis heeft veroorzaakt”, leest Hoefdraad op van een blad papier. “Als toenmalig governor van de Centrale Bank was ik niet diegene die zoveel leningen heeft afgesloten.” Binnen de rangen van de NDP wordt onthutst gereageerd op de forse uithaal, nota bene vanuit eigen regeringskringen, die door de pers breed wordt uitgemeten. “Van mij mag de minister meteen zijn koffers pakken en ophoepelen”, reageert fractieleider André Misiekaba op Starnieuws. “De samenleving heeft niets aan een minister die de hele tijd de vinger wijst naar anderen en wollige taal spreekt. Als Hoefdraad de job niet aankan, moet hij maar ophoepelen.” Collega-parlementariër Amzad Abdoel gaat nog een stapje verder, en noemt de uitspraken tegenover dezelfde nieuwssite ‘walgelijk’. Kortom, na vijf maanden lijken de dagen van de minister alweer geteld.
Kredietverleners
Met stip op de eerste plaats in de lijst met de meest opvallende leningen is de staatsobligatie via het Oppenheimer Fund, waarbij 550 miljoen US-dollar werd geleend tegen een jaarlijkse interest van 9,25 procent, wat neerkomt op een slordige 50 miljoen euro per jaar. De looptijd van de lening bedraagt tien jaar. Op 19 oktober 2026 zal de regering die op dat moment de macht heeft dus zomaar eventjes 1 miljard (!) US-dollar moeten ophoesten, bijna dubbel zoveel als wat oorspronkelijk is geleend. En waarvoor? Om oude leningen van Staatsolie en de EBS en achterstallige betalingen van de overheid terug te betalen. Daarnaast doet een overeenkomst die Hoefdraad al in september 2015 sloot met de CBvS de alarmklokken luiden. Pittig detail: Hoefdraad was op dat moment ook nog de facto governor van de moederbank, aangezien die een maand na zijn overstap naar de regering nog geen opvolger voor hem had gevonden. En zo gaf de man die tegelijk governor en minister was die maand groen licht voor een lening van de CBvS aan de regering van SRD 2,5 miljard. Maar Hoefdraad klopte de afgelopen twee jaar niet alleen bij de Centrale Bank aan om geld los te krijgen. Ook DSB, Hakrinbank, Republic Bank, ABN AMRO, de Israel Discount Bank en banken in Italië, en China, kregen telefoontjes onze minister van Financiën. Zelfs bij de NDP-vrienden van de Combé Markt en bij de handelszaak Chotelal werd aangeklopt. Bij Combé Markt ging het om SRD 10,6 miljoen voor pakketten met basisgoederen en bij importbedrijf Chotelal om SRD 199,3 miljoen. En als dat alles nog niet genoeg is, bevat de lijst van Hoefdraad ook nog eens 39 leningen die hij voornemens is in de nabije toekomst af te sluiten. Hij kan zomaar zijn gang gaan, want de regeringscoalitie stemde er in het parlement mee in de wet op de Staatsschuld te degraderen tot een tandeloze papieren tijger.
Het hele artikel is te lezen in het aprilnummer van Parbode.