De vieze keuken van Somo
Het was voor velen geen verrassing dat Eethuis Leysje van Pertjajah Luhur (PL) aan de Leysweg door het districtscommissariaat Zuidwest werd gesloten. De onhygiënische toestanden konden zelfs een volslagen leek niet ontgaan. Dat PL-voorzitter Paul Somohardjo daarna moord en brand schreeuwde en sprak van politieke rancune, viel ook te verwachten. De vraag is echter: waarom Leysje wel en de vele tientallen andere smerige eetgelegenheden niet?
Eind vorig jaar ontdekten de ambtenaren van het commissariaat eindelijk dat het een vieze bende was bij Eethuis Leysje. Als ze een paar maanden eerder de septembereditie van Parbode hadden gelezen, dan hadden ze daar veel eerder van op de hoogte kunnen zijn. In de Nasitest die toen werd gepubliceerd, werd de lezers aangeraden om deze eetgelegenheid te mijden: ‘De immens vieze puinhoop achter de warung doet het vermoeden rijzen dat hier veel meer gebeurt dan alleen maar eten bereiden. Bedompte gangen met kleine kamers en de overal uitgestalde was wekken de indruk dat hier meer mensen wonen dan verstandig is. In een oud zwembad vol drab proberen tilapia’s hun weg te vinden. Of die vissen ook in de gerechten van Leysje belanden, weten we niet. Het BOG zou er in ieder geval goed aan doen hier eens een kijkje te nemen en verder te kijken dan de verkoopruimte en keuken van de warung.’ Het BOG kwam dus niet. Maar dat is niet zo verwonderlijk; de inspecteurs komen daar alleen in actie als ze er zelf beter van kunnen worden, bij voorkeur door ‘een lekkers’ te krijgen om misstanden door de vingers te zien. De commissariaatmedewerkers gingen echter wel langs en vonden de bende te gortig. De leiding van het eethuis kreeg de kans om een grote schoonmaak te houden en de boel op orde te brengen, maar dat gebeurde kennelijk niet. En de zaak werd dus in mei gesloten.
Rancuneus handelen
Daarna gingen de poppen aan het dansen. Eigenaresse Vanessa Moesliman, een familielid van Somohardjo, betichtte het commissariaat van rancuneus handelen. Bovendien zouden de foto’s die door het commissariaat werden verspreid, niet van haar warung zijn. Somohardjo gooide er zelf nog een flinke schep bovenop. Vooral districtscommissaris Mike Nerkust moest het ontgelden: ‘De dc en zijn personeel zijn gangsters’, zo flapte hij er tegenover Dagblad Suriname uit. ‘Er is sprake van politieke rancune. Ik kan met de beelden van de bewakingscamera’s aantonen dat er geen foto’s zijn gemaakt.’
Volgens de PL-voorman was Eethuis Leysje toch echt een van de beste warungs. Dat bleek overigens niet uit de eerdergenoemde Nasitest van Parbode: van de tien onderzochte warungs serveerde er slechts één een portie die slechter was. Om de zaak niet helemaal af te kraken, moet ook vermeld worden dat het personeel tot het vriendelijkste van alle onderzochte warungs behoorde. Maar ja, zij kwamen vanwege de sluiting wel zonder werk te zitten.
Somohardjo heeft de naam het niet zo nauw te nemen met de hygiëne bij het bereiden van eten. Enkele jaren geleden opende hij naast het Belastingkantoor te Combé een gaarkeuken voor het arme volk (lees: vooral Javanen), dat daar gratis een portie eten mocht komen halen. Die werd echter na enkele dagen op last van het Bureau Openbare Gezondheidszorg (BOG) gesloten, omdat de wijze waarop het eten werd bereid een gevaar was voor de volksgezondheid. En wie de ‘Volkswinkel’ op het partijcomplex van Pertjajah Luhur te Beekhuizen bezoekt, vergaat soms ook de lust om verse producten te kopen. Ratten, muizen en ander ongedierte kunnen vrijelijk rondlopen op plaatsen waar zakken aardappelen en uien op de grond liggen.
Toch kun je je afvragen of het moment van de gedwongen sluiting, zo kort voor de verkiezingen, toeval was of bewust gekozen om Somohardjo en PL in een kwaad daglicht te stellen. Volgens het commissariaat was het echt puur toeval, Somo gelooft dat natuurlijk niet. Wij weten het ook niet, maar het zou niemand verbazen als hij gelijk heeft.
Opvallend
De plotselinge daadkracht van de autoriteiten was in ieder geval opvallend. Want waarom Eethuis Leysje wel controleren, maar al die andere tenten waar het zo mogelijk nog smeriger is, niet? Zoals dat razend populaire restaurant aan de rand van het centrum, waar leveranciers die via de achteringang hun goederen leveren, zich een weg moeten banen tussen de rauwe kippen die op de grond liggen? En waar de grote garnalen inclusief darmen vol stront worden bereid? De vele klachten die het BOG en het commissariaat hebben bereikt, zijn nimmer in behandeling genomen, laat staan dat er maatregelen zijn getroffen om de volksgezondheid te beschermen. En zo zijn er nog vele eetgelegenheden waar consumenten een boekje over open hebben gedaan, maar waar niet op wordt gereageerd.
Dus politieke rancune? Het zou best kunnen. Maar dat de klanten van Eethuis Leysje werden blootgesteld aan eten dat onder bedenkelijke omstandigheden werd bereid, is een vaststaand feit. Om die reden is de actie van het commissariaat toe te juichen. Het is daarentegen laf als je als politicus/grootondernemer niet de verantwoordelijkheid wilt nemen en er alles aan doet om ervoor te zorgen dat klanten niet het risico lopen strontziek te worden van het geserveerde eten.