De ‘Vrye Neger’ Blondin
Dat de slavensamenleving gelaagder en complexer was dan koloniale geschiedschrijvers ons doorgaans willen doen geloven, is in deze rubriek al vaker betoogd. De tot slaaf gemaakten pleegden vaak op uiteenlopende wijze verzet. Sommige kozen ervoor de plantages of hun meesters in de stad te ontvluchten. Een enkele keer probeerden slaven ook langs gerechtelijke weg hun vrijheid te verkrijgen. Onlangs verwierf de Buku Bibliotheca Surinamica-collectie een bijzonder interessant document: Extract uyt de Resolutien van de Heeren Staaten van Holland en West-Vriesland, in haar Edele Groot Mog. Vergadering genomen op Woensdag den 12 Maart 1777. De Heeren Staaten van Holland en West-Vriesland moesten zich, zo blijkt uit dit stuk, buigen over het ‘verzoek van de Vrye Neger Blondin, sijn Wyf Sabine en hunlieder jongen Cicero’ om niet als slaven beschouwd te worden, maar als vrije lieden. Reeds in 1776 werd bij resolutie vastgesteld dat Blondin, zijn vrouw Sabine en hun zoon Cicero als slaven konden worden gezien. Maar Blondin verzoekt die resolutie in te trekken en te verklaren dat hij, zijn vrouw en kind als vrijen beschouwd worden. De reden die Blondin hiervoor aanvoert, is dat hij met zijn vrouw in de jaren 1763, 1765 en 1766 in Nederland is geweest. Dit gebeurde met medeweten van zijn toenmalige ‘Heer en Eigenaar’ Thomas Wybrand van Rees. In de archieven vinden we een katoenplantage met de naam Rees en Crop. Deze plantage moet eigendom zijn geweest van deze Thomas van Rees. Het eigendom van de bezittingen van Van Rees is, na zijn overlijden, overgegaan op het Amsterdamse koopmanshuis Valkenier en de Quesne, want dat had een hypotheek verstrekt. Blondin beroept zich op het feit dat hij en zijn vrouw wettelijk de vrijheid hebben verkregen en vrijwillig naar Suriname zijn vertrokken. Daar hebben zij acht jaar als vrijen geleefd en is hun zoon als ‘Vrygeborene’ ter wereld gekomen. Maar de juridische status van slaven die naar Europa kwamen, was onduidelijk. Zo ook voor Blondin, zijn vrouw Sabine en Cicero. Er zijn geen ‘Brieven van Vrijheid’ en een verklaring van Thomas van Rees is door overlijden niet meer te verkrijgen. Het kon niet worden aangetoond dat Blondin en zijn gezin na terugkeer in Suriname daadwerkelijk als vrije lieden hebben geleefd. Maar Blondin en Sabine moeten een vertrouwensrol hebben gespeeld in het gevolg van Thomas van Rees. Zij gingen immers tot driemaal toe in zijn opdracht naar Nederland. Wat er uiteindelijk van het drietal geworden is, blijft voorlopig een raadsel.
Extract uyt de Resolutien van de Heeren Staaten van Holland en West-vriesland, in haar Edele Groot Mog. Vergadering genomen op Woensdag den 12 Maart 1777
Nu populair
