De winnaars en verliezers van 2017 – Parbode Sneak Peek
Een opwindend en roerig jaar ligt weer bijna achter ons. Met hoogte- en dieptepunten, met mensen die het gemaakt hebben of die juist door de mand zijn gevallen, zo niet volledig zijn afgegaan. Parbode maakt naar jaarlijkse gewoonte de balans op en stelde een top vijf van kanjers en losers samen.
Het is weer zover: onze jaarlijkse hitparade met de grootste winnaars en verliezers van het land. De redactie van Parbode heeft daarvoor enkel gekeken naar wat de genomineerde personen het (bijna) afgelopen jaar hebben gedaan; wat ze in voorgaande jaren hebben verwezenlijkt, uitgespookt of verprutst, is buiten beschouwing gelaten. Daardoor bevat de lijst op het eerste gezicht misschien wat verrassende namen. We wilden ons niet beperken tot politici – al waren die op hun eentje opnieuw goed genoeg om een top twintig in vooral de categorie van verliezers te vullen. Daarmee zouden we geen recht hebben gedaan aan al die anderen die ook bijzondere prestaties hebben geleverd, of net genadeloos zijn afgegaan.
Laten we maar met de positieve noot beginnen. Er waren weer heel wat landgenoten die ons het afgelopen jaar trots hebben gemaakt Surinamer te zijn, door op nationaal of internationaal niveau het beste van henzelf te tonen. Het leidde op de redactie tot enkele interessante discussies, want uiteindelijk kunnen maar vijf mensen de titel van ‘kanjer’ in de wacht slepen. Daardoor zijn enkele genomineerden net buiten de boot gevallen. Denk aan onze enige echte raskomiek Clifton Braam, die er alweer een topjaar heeft opzitten. In het begin van 2017 gooide hij hoge ogen met zijn allereerste solovoorstellingen in eigen land, dit najaar kon ook Nederland meegenieten van Braams uiterst succesvolle theatertour ‘Twee landen, één liefde’¸ die in een mum van tijd was uitverkocht.
We maken ook een diepe buiging voor Yvanna Hilton, die begin dit jaar haar gelijk kreeg van de rechtbank en als allereerste transgender in de Surinaamse geschiedenis haar geslacht officieel mag laten veranderen bij het Centraal Bureau voor Burgerzaken. Daarna trotseerde ze nog een anticampagne die door Steve Meye werd gevoed vanuit de kerk, wat ons respect alleen maar doet toenemen. De overheid vond het echter nodig in hoger beroep te gaan tegen de beslissing van de rechter, en bij het ter perse gaan liep die rechtszaak nog. Daardoor kunnen we Hilton nog niet definitief uitroepen tot winnaar.
Helaas was er ook aan verliezers dit jaar weer geen gebrek. Alle politici opnoemen die ons de voorbije twaalf maanden plaatsvervangende schaamte hebben bezorgd, zou ons veel te ver gaan. Ook Sigmund Proeve, de voormalige directeur van De Surinaamsche Bank, heeft wel betere jaren meegemaakt: niet alleen werd hij in januari de laan uitgestuurd, het onlangs gepubliceerde jaarrapport 2016 van de bank maakte pijnlijk duidelijk dat de topbankier er een bodemloze put met tientallen miljoenen aan schulden heeft achtergelaten. Beroepsruziemaker Sandew Hira mag dan weer blij zijn dat we hem vorig jaar al hadden gebombardeerd tot loser, anders hadden we hem dit jaar met veel plezier in dit lijstje geplaatst.
De kanjers
Roy Elgin
Wie net als wij de afgelopen jaren het roemruchte Decembermoordenproces op de voet heeft gevolgd, zal zo nu en dan ook wel verwonderd hebben gekeken naar het doen en laten van de aanklager van de Krijgsraad, auditeur-militair Roy Elgin. Al sinds 2012 was die er namelijk klaar voor om in de zaak tegen hoofdverdachte Desi Bouterse de strafeis op te lezen, maar steeds werd hem dat door diezelfde hoofdverdachte – die toevallig ook president is – onmogelijk gemaakt.
Eerst was er de Amnestiewet, die president Bouterse in 2012 in ijltempo door het parlement had weten te jagen. Elgin gaf schijnbaar weinig tegengas, en hield zijn nochtans reeds op papier gestelde strafeis op zak. Toen die controversiële Amnestiewet in juni 2016 door de Krijgsraad ontoepasbaar werd verklaard, gaf het staatshoofd aan de procureur-generaal het rechtstreekse bevel te stoppen met de vervolging. Opnieuw voerden de procureur-generaal én Elgin dat bevel braaf uit. Het was de rechterlijke macht die het strafproces levend hield: het Hof van Justitie veegde het presidentieel bevel van tafel. De rechtszaak moest echt wel doorgaan.
Alle ogen waren eind juni dus weer op aanklager Elgin gericht. De weg leek helemaal vrij om na vijf lange jaren eindelijk een strafeis tegen Bouterse uit te spreken. De vraag was alleen: durfde Elgin dat zelf ook aan? Met andere woorden: ging hij de geschiedenisboeken in als winnaar, of als eeuwige verliezer? Laat er geen twijfel over bestaan dat Elgin volop voor dat eerste heeft gekozen. Na een vijfendertig pagina’s tellend betoog eiste de jurist zomaar eventjes de maximumstraf: een onvoorwaardelijke celstraf van twintig jaar.
Het belang van die strafeis kan niet worden onderschat, zelfs al is ze nog lang geen rechterlijke uitspraak. Vijfendertig jaar na de Decembermoorden maakte Elgin met zijn strafeis duidelijk dat er ook volgens het Openbaar Ministerie meer dan genoeg bewijzen zijn dat toenmalig legerleider Desi Bouterse zich daadwerkelijk schuldig heeft gemaakt aan moord. Elgin heeft het afgelopen jaar historie geschreven.
Het hele artikel is te lezen in het decembernummer van Parbode.