Dossier: Politiek voeren via de rechtbank – Parbode Sneak Peek
Binnen het parlement heeft de Nationale Democratische Partij (NDP) momenteel een absolute meerderheid. Zij heeft de oppositiepartijen niet nodig om wetten goed te keuren of andere beslissingen te nemen. Deze partijen laten hun stem daarom steeds vaker horen via de rechtbank. Politiekvoering lijkt hierdoor een nieuw speelveld te hebben bereikt, waarin oppositiepartijen het via de rechtbank opnemen tegen de coalitie. Maar is de rechtbank wel een plaats om politiek te voeren? En wat brengt het de partijen op?
Tekst Laura de Pauw
Hoewel politieke rechtszaken van alle tijden zijn, is er een duidelijke stijging te merken in de laatste jaren. Sinds 2018 hebben al tien politieke partijen op de deur van de procureur-generaal (pg) geklopt met de vraag een strafrechtelijk onderzoek te starten naar verschillende personen binnen de regering. De koploper is de nieuwe partij STREI! van Maisha Neus. De partij diende in 2018 een klacht in tegen minister van Financiën, Gillmore Hoefdraad en de administrateur-generaal van het Bureau voor de Staatsschuld, Adelien Wijnerman. De partij beschuldigde hen van het overschrijden van het staatsschuldplafond. Hoefdraad en Wijnerman dienden op hun beurt een klacht in bij de pg tegen de voorzitter van STREI! voor het valselijk beschuldigen van politieke ambtsdragers. Het verloop van beide rechtszaken zorgde bij Neus voor twijfels over het handelen van de procureur-generaal. De zaak tegen haar werd volgens Neus veel sneller opgevolgd dan degene die haar partij had ingediend. ‘Ik hoop dat de pg zuiver handelt en alle zaken even serieus behandelt’, zei Neus destijds aan Dagblad Suriname. Uiteindelijk werd de aanklacht van STREI!, ook na hoger beroep, negatief beantwoord door het Hof van Justitie. Maar de jonge partij gaf zich nog niet gewonnen en diende in februari 2020 een nieuw verzoekschrift in voor meerdere strafbare feiten. Hierin richt ze zich niet enkel tegen Hoefdraad, maar ook tegen president Desiré Bouterse, vicepresident Ashwin Adhin, voormalig governor van de Centrale Bank, Robert van Trikt, en Eblein Frangie, voorzitter van de Surinaamse Bankiersvereniging.
Gelegenheidswetgeving
STREI! is niet de enige partij die een zaak indiende tegen de minister van Financiën. VHP deed in 2019 ook aangifte bij het Openbaar Ministerie tegen Hoefdraad. Net zoals STREI!, vindt de VHP Hoefdraad schuldig aan buitensporig leengedrag en het schenden van het schuldenplafond. Vijf dagen na de aangifte van VHP diende NDP-partijgenoot Amzad Abdoel een wetswijziging in. Het overtreden van het schuldenplafond werd met terugwerkende kracht niet meer strafbaar. Hoefdraad werd in één klap vrijgesteld van de aanklachten. De procureur-generaal stopte daarom ook met de vervolging van Hoefdraad. Beschikt de coalitie vandaag over zoveel macht dat zij zich niet meer moet verantwoorden tegenover de wet? ‘Het is slechts door deze haastig doorgevoerde gelegenheidswetgeving van de NDP, dat hij (Hoefdraad red.) de dans ontspringt. De coalitie heeft er doelbewust voor gekozen om de minister te beschermen’, reageerde de VHP-voorzitter Chan Santokhi op de beslissing van de pg. Begin dit jaar was het de beurt aan DA’91. De buitenparlementaire partij diende een verzoekschrift in tegen Hoefdraad rond het illegaal gebruiken van de vreemde valuta kasreserves.
Lees het hele artikel in het meinummer van Parbode