Een groot man die niet groot wou zijn: Ed Murray (1934-2020) – Parbode Sneak Peek
Ed Murray had geen enkele opleiding gehad, en toch was hij een van de grote Surinaamse
wetenschappers. Zijn hele werkzame leven stond in dienst van het laboratorium van de Geologisch Mijnbouwkundige Dienst (GMD). Hij was een van de ontdekkers van het mineraal surinamiet, nieuw voor de wetenschap. Hij overleed op 2 november 2020.
Tekst Salomon Kroonenberg
Ed Murray werd geboren op 18 april 1934, was kweekje in Erowarte, Marowijne. Toen hij 17 werd,
beviel het hem daar niet meer, en is hij naar Paramaribo gelopen. Daar kreeg hij na verloop van tijd een
baan bij de Geologisch Mijnbouwkundige Dienst. Op 31 december 1955 stond hij nog niet op de
personeelslijst, maar op 1 januari 1957 werd hij bevorderd tot laboratoriumassistent 2e
klasse.
Het was in een tijd, dat in het kielzog van de Operatie Sprinkhaan in de beginjaren 60 van de vorige eeuw het geologisch laboratorium flink werd uitgebreid met uiterst kostbare en zeer complexe apparaten. Een daarvan was de röntgendiffractie, een apparaat om met röntgenstralen mineralen te determineren aan de hand van hun interne structuur (XRD), en een ander röntgenfluorescentie, waarmee de chemische samenstelling van zelfs individuele mineraal- en ertskorrels kon worden geanalyseerd (XRF). Ed Murray’s interesse, toewijding en enorme technische vaardigheid in het lab werden al spoedig opgemerkt, en hij kreeg een on-the-job training van de Delftse hoogleraar Kühnel hoe met de apparaten analyses uit te voeren. Zijn XRF-spectrometers werden onderhouden door Philips, in de jaren 70 al best oudere apparaten, van een vorige generatie. Eens in de zoveel jaar kwam er iemand van Philips overgevlogen voor het onderhoud. Ed vertelde dat de onderhoudsman hem complimenteerde met zijn lab en zei dat hij in heel Zuid-Amerika nog niet zulke goed onderhouden apparaten gezien had! Murray onderhield de apparaten niet alleen, hij deed er zelf ook actief onderzoek mee.
Een van zijn hoogtepunten was de ontdekking van het mineraal surinamiet.
Lees dit artikel verder in de februari-editie van de Parbode, nu ook digitaal verkrijgbaar