Een zoektocht naar de sporen van Johann Gottfried Clemen uit Döbeln – Parbode Sneak Peek

Toen op 20 maart 1602 de Nederlandse handelsorganisatie Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) werd opgericht, kwam het benodigde kapitaal natuurlijk vooral uit de kringen van Nederlandse kooplieden. Naast extra inschrijvingen op aandelen uit zeer brede lagen van de Nederlandse bevolking, behoorden ook Duitse kooplieden tot de geïnteresseerden. Daarnaast werden Nederlanders die naar Duitsland waren geëmigreerd ingeschreven in Hamburg, Stade, Emden of Bremen. Dat er geld werd geïnvesteerd in Nederlandse ondernemingen uit Duitsland gold ook voor de in 1621 opgerichte handelsmaatschappij de West-Indische Compagnie (WIC).

Tekst Ralph Gundram* (vertaald uit het Duits door Bert Groeneweg)

Verbindingen met West-Indië werden voornamelijk tot stand gebracht via de maritieme steden Hamburg, Bremen en Altona. De bloeiende koffieteelt van de achttiende eeuw lijkt de belangstelling van Duitse kooplieden naar de Nederlandse kolonie Suriname te hebben gewekt. Een zekere Caspar Voght pochte dat hij de eerste Hamburgse koopman was die uit Mokka (voorheen bloeiende Jemenitische havenstad) en Suriname koffie, uit Baltimore tabak en uit Afrika rubber haalde.

Ook Duitse missionarissen waren actief in Suriname. De Hernhutter Broedergemeente uit Opper-Lausitz was actief in de zending in Suriname sinds december 1735. Vooral de totslaafgemaakten werden onderwezen in de bijbelse boodschap. Omdat Duitse immigranten zowel op de plantages als in Paramaribo de boventoon voerden, had men in het midden van de 18^e eeuw de indruk dat Suriname eerder een Duitse dan een Nederlandse kolonie was.

In schril contrast met de bruisende wereldhandel waren Saksische provinciesteden als Döbeln nog sterk beïnvloed door de leefwijze van de middeleeuwen en hadden veel ambachtslieden een hard dagelijks bestaan. Het kostte dan ook de grootste moeite om uit deze enge maatschappelijke structuren te ontsnappen. In de meeste gevallen restte alleen de mogelijkheid om in de voetsporen van de voorouders te treden. Ook voor de reeds lang bestaande en wijdvertakte lakenfamilie Clemen was dat niet anders.

Op 31 maart 1728 werd Johann Gottfried Clemen onder deze omstandigheden geboren.

Lees verder in het novembernummer van Parbode

Wilt u informatie over het afsluiten van een (digitaal) abonnement?

Kijk op www.parbode.com/abonneren

0

Gedeeld