Essay: Slavernijverleden en eigen identiteit (2): Minderwaardige cultuuruitingen – Parbode Sneak Peek
Een uiterst treurige erfenis van de slavernij is het verachten van de eigen uiterlijke kenmerken. Kroeshaar werd vier decennia geleden in Suriname slecht haar genoemd en sluik, golvend, of krullend haar was goed haar. Zodra de adolescentie was bereikt, moest het haar van een jongedame gestraight worden. Want niemand zou je aannemen op een nette werkplek met je kroeze haar. Je zag er niet representatief uit vond men en je vond het zelf ook. Het zat diep.
Tekst Christa Sluisdom
Er waren mensen die hun kleur probeerden te verheffen door een lichter gekleurd persoon aan de haak te slaan, zodat de kinderen wat lichter zouden uitvallen. Vroeger (jaren 50) moest je je mond gaan wassen op school als je Sranantongo had gesproken. Dat was een erfenis van de slavernij, toen de huidskleur, het haar en de taal van de ‘meesters’, de slaven als hoger en beter werd opgedrongen. Dit is gelukkig allemaal op de terugweg.
Een andere minderwaardige cultuuruiting is de onwettige samenlevingsvorm van man en vrouw: het concubinaat. Ongehuwd samenwonen heeft bij het nageslacht van de Surinaamse slaven niets te maken met rebellie tegen de gevestigde orde zoals dat het geval was na 1965 in Nederland. Het is bij ons gewoon overgebleven slavencultuur, want slaven mochten niet huwen. Pas in de eerste helft van de negentiende eeuw mochten slaven een kerkelijk verbond sluiten bij priesters van de Rooms-Katholieke kerk en in de kerk van de Evangelische Broedergemeente, maar er werd niets ingeschreven in het bevolkingsregister. Het concubinaat is nu nog steeds de meest normale samenlevingsvorm onder de nazaten van de slaven in Suriname en als men trouwt, is het meestal na jaren samenwonen en een aantal kinderen. Wij moeten hier vanaf, want het gezin dat de hoeksteen van de maatschappij is, moet beschermd worden met de officiële status van het huwelijk.
Lees verder in het december/januari-dubbelnummer van Parbode, nu in de winkel
Wilt u informatie over het afsluiten van een (digitaal) abonnement?
Kijk op www.parbode.com/abonneren