Faya lobi
De drankduivel
Als het gaat om alcoholproblemen, verschilt Suriname niet veel van andere landen. Maar wat wel opvalt is dat vrijwel iedereen het erover eens is dat het vooral de Hindostaanse man is die zich met enige regelmaat klem zuipt. Vooroordeel of niet, ik heb in ieder geval ook een Hindostaanse drankduivel als buurman. Na het nuttigen van onvoorstelbare hoeveelheden drank, wordt hij onuitstaanbaar luidruchtig. Hij bevestigt voor mij het vooroordeel dat in de samenleving bestaat.
Maar als het zo is dat de fles een enorme aantrekkingskracht heeft op de Hindostaanse man, wat is daarvan dan de oorzaak? Echt onderzoek is er nooit naar gedaan, dus we kunnen alleen maar gissen. De Hindostaanse gemeenschap kan worden gezien als een verzameling van kleinere groepen, families en gezinnen (Adhin, vanaf 1998; Van Dijk e.a. 1999). Het is een vrij gesloten gemeenschap met een wij-karakter, die zich kenmerkt als conflictvermijdend, veeleisend en vooruitstrevend. De groepen hebben doorgaans een patriarchale structuur, maar naar buiten toe lijken de man en de vrouw gelijkwaardig te zijn (Van Dijk e.a. 1999). De Hindostaanse man probeert zijn stempel te drukken op het gezin. Als hij hierin faalt, gaat dit gepaard met gezichtsverlies en verlies van eer en respect.
Hoe je het ook draait of keert, drank is en blijft in dat geval het eenvoudig te verkrijgen middel om even te vluchten van de veeleisende realiteit. Het is bovendien nog menselijk ook. De reden dat nu net Hindostaanse mannen als beroepsalcoholisten afgeschilderd worden, ligt echter veel dieper dan een kort stukje over de perceptie van mensen buiten deze cultuur. In elk vooroordeel zit namelijk altijd wel een kleine waarheid.
We kunnen de vergelijking maken met de liefde voor alcohol van onze inheemse landgenoten. Zij lusten ook wel een glaasje. Ik maak deze vergelijking om aan te tonen dat verschillende bevolkingsgroepen in Suriname verschillende oorzaken kennen van alcoholmisbruik. Hier gaat het eerder om de tradities en leefwijzen van de indianen, die hemelsbreed verschillen met die in Paramaribo. Het gaat niet om interne druk, maar externe.
Zou het kunnen dat de druk binnen de Hindostaanse cultuur op mannen dermate hoog is dat zij dus sneller grijpen naar een vluchtmiddel als alcohol? De Hindostaanse cultuur en tradities zijn, na de verscheidene stromen van immigranten die meer dan honderd jaar geleden voornamelijk uit het noorden van India naar Suriname kwamen, goed bewaard gebleven. Conservatisme staat hoog in het vaandel, kunnen we dan stellen dat dit soms ook wel eens goed ondragelijk kan worden? Misschien wel.
Als het zo is, welke oplossingen kunnen worden geboden om met respect voor de cultuur deze situaties, of tenminste het negatieve beeld, op te heffen? Dan zijn individuele acties, zoals op zoek gaan naar boeken, artikelen en zelfhulpgroepen de beste oplossing, zo valt op internet te lezen. Het geeft kracht aan het individu, in die mate dat hij misschien anderen kan meesleuren in zijn nieuwe weg. Misschien moet ik dat mijn buurman gaan vertellen.