In Our Heads About Hair
Haar is voor vrouwen meer dan een deel van hun uiterlijk. Vooral de vrouw met aangeboren kroeshaar ontleent er gedeeltelijk haar identiteit aan. Van haarrelaxer, haarextensions tot zelfs pruiken: zwarte vrouwen zijn het grootste doelwit van de haarindustrie. Zij geven een vermogen uit om van hun kroeskapsel af te komen. Maar al deze manipulaties hebben grote gevolgen voor de natuurlijke dos. Permanente uitval kan het gevolg zijn. En toch geven veel vrouwen de voorkeur aan chemische stoffen op hun hoofd. Meestal onder druk van hun omgeving en hun eigen voorstelling dat glad en lang haar mooi is. Voor deze vrouwen is de zoektocht naar het perfecte kapsel nooit afgelopen.
‘Kroes gaan’ kan heel moeilijk zijn voor zwarte vrouwen. In de documentaire In Our Heads About Hair storten vrouwen hun hart uit en vertellen ze hoe haar hun leven beïnvloedt. Mannen vertellen op hun beurt dat ze geen idee hebben hoe diep dit fenomeen bij de vrouw geworteld zit. De film gaat dieper in op thema’s als liefde voor jezelf, acceptatie en eigenwaarde. Voor de kijker zonder Afro-kapsel is het een openbaring om zwarte vrouwen te horen zeggen dat ze kampen met een minderwaardigheidsgevoel als het haar niet stijl genoeg is, of dat zij ervaren dat zij alleen met glad haar of extensies succesvol en representatief kunnen zijn op hun werk. Melba Tolliver vertelt hoe zij veertig jaar geleden als eerste zwarte nieuwspresentatrice bij het Amerikaanse ABC News werkte. Haar werkgever hield haar voor dat ze het haar zoveel mogelijk stijl diende te houden. Het heeft jaren geduurd voordat zij de moed had om – ondanks negatieve reacties van collega’s – het haar helemaal kroes te dragen.
Ook de Surinaamse auteur Mereille Liong-A-Kong, bekend van haar in 2003 verschenen debuutboek Van chemisch glad naar natuurlijk kroes, vertelt in de documentaire dat volgens onderzoek van dokter. Jefferey, een dermatoloog bij een instituut in Pennsylvania, 73 procent van de zwarte vrouwen last van beschadigd haar en haaruitval heeft, als gevolg van het veelvuldig relaxen. Ze is vooral verontwaardigd dat niemand hierover ook maar met één woord rept.
De anderhalf uur durende documentaire bevat behalve pijnlijke en verrassende momenten, die de kijker veel stof tot nadenken bieden, ook veel humor. Twee vrouwen met gerelaxed haar lachen wanneer zij zeggen: “It is so much work to look like this!” De film maakt zo op een frisse manier duidelijk dat het probleem meestal in het hoofd van de vrouwen zit, en niet zozeer erop.
Audry Roletti
In Our Heads about Our Hair, Hemamset Angaza, 2012, productie: Anu Prestonia, Maitefa Angaza en Paulette Maat Kesa Tab
Nu populair
