Films & Zo, maart 2012
TV Station 18+
Een naam als 18+ wekt verwachtingen en trekt waarschijnlijk ook een speciaal publiek. Als blijkt dat het om een humoristisch programma gaat, dan denkt u waarschijnlijk vooral aan slechte grappen over seks. Geen nood, die krijgt u voldoende. Toch pretenderen de makers Ivan Tai-Apin en Dave van Aerde meer te willen.
Een vast team van acteurs, onder wie Idi Lemmers, Ramona Guptar en Joelle Chiu Hung, maakt sketches binnen het raamwerk van de fictieve tv-zender 18+. Er worden ‘programma’s’ vertoond, waaronder een terugkerend journaal, met reclame tussendoor. Binnen dat kader kunnen te pas en te onpas elementen geïntroduceerd worden in de vorm van nieuwe programma’s. Wat aanslaat, blijft behouden, maar belangrijker nog: wat niet bevalt, kan zonder problemen gewipt worden. Het hoeft niemand te verbazen als blijkt dat er over een paar afleveringen geen van de oude ideeën overeind is gebleven. Vooral de makers lijken erg hard te moeten lachen om het samenraapsel van de niet bijzonder goed gemonteerde filmpjes. De vrienden hebben een camera opgepakt en, hopelijk terecht, gedacht dat men al doende wel zal leren.
Hoewel de makers in bepaalde scènes typisch Surinaamse problemen op de hak proberen te nemen, lijkt dat nog wat hoog gegrepen. Er is heel wat welwillendheid nodig om in de ‘fruitoloog’, die iedere vrucht tot fallus of vulva weet te bombarderen, een aanval te zien op homofobie. Een schietgrage drugsdealer moet wellicht een persiflage bieden op de machocultuur, maar wat is nu precies de grap? Ongeacht de connotatie zit er weinig maatschappelijke kritiek achter een masturberende man in een reclame voor vliegers. Een ander uiterste is de ‘ochtendfilm’, een slapstick in zwart-wit. Die kan je geen satire noemen als je het genre niet op de hak neemt, of er een moderne wending aan geeft. Slapstick blijft zo een verouderde vorm van leedvermaak.
Over smaak, en zeker over humor valt niet te twisten. Maar zelfs timing, algemeen geaccepteerd als essentiële voorwaarde daarvoor, ontbreekt. De makers leunen daarentegen vooral op herkenning en op het doorbreken van taboes. Daar is er een lichtpuntje. De naam biedt een ingang om maatschappelijke restricties aan de kant te zetten en tegen heilige huisjes aan te schoppen. Het is prima als iemand de grenzen van sociale no-go’s op wil zoeken en die zo bespreekbaar wil maken. Dat kan zeker ooit lachwekkend worden, hetzij niet met deze platvloersheid. Het concept achter de productie is echter weldegelijk vernieuwend, voor de Surinaamse markt. Dankzij het open karakter van het format is er, gelukkig, nog veel ruimte voor verbetering.
Tom van Moll
TV Station 18+, Ivan Tai-Apin, 2011, 18+ Media NV