Geen dwang in strijd tegen kwik – Parbode Sneak Peek

Begin 2018 keurde Suriname het Minamata-verdrag goed. Dit ‘internationaal kwikverdrag’ moet mensen en het milieu beschermen tegen kwik. Eind vorig jaar werd daarover in Zwitserland gediscussieerd. Ook Suriname was vertegenwoordigd op de conferentie.

Door Ellen Raadschelders

“We moeten stoppen met het gebruik van kwik, zodat onze kinderen in de toekomst niet zullen lijden onder de effecten ervan.” Vanuit zijn rolstoel spreekt Koichiro Matsunaga de gigantische conferentiezaal in Genève, Zwitserland, toe. Matsunaga komt uit Japan en werd als ongeboren baby blootgesteld aan kwik. Daardoor leeft hij zijn leven in constante pijn. Ondanks dat zijn fysieke gesteldheid slechter wordt, is hij naar Genève gereisd om namens alle Minamata-slachtoffers te spreken.
Tussen 1930 en 1950 werd er door een chemische fabriek kwik geloosd in de Minamata-baai in Japan. Als gevolg hiervan stierven meer dan duizend mensen, en nog eens duizenden (onder wie ook ongeboren baby’s) werden ziek. In 2017 werd het ‘internationaal kwikverdrag’, tevens het jongste milieuverdrag van de Verenigde Naties, naar de ramp vernoemd. Eind november 2019 kwamen meer dan duizend mensen uit 113 landen in Genève bijeen om te discussiëren en onderhandelen over de Minamata-conventie voor kwikgebruik, vaak tot diep in de nacht. Zo ook Suriname.

Succes in Genève

Onder leiding van Dave Abeleven, directeur van het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen, reisde een Surinaamse delegatie afgelopen november naar Genève. “Binnen de conventie kunnen we overleggen met andere Caribische landen over hoe we het verdrag werkbaar en realistisch kunnen uitvoeren. We hebben toegang tot netwerken, studies en experts die ons kunnen helpen”, zegt Abeleven. Zijn vijfkoppige delegatie heeft in Genève een mooi resultaat behaald. Suriname heeft namens Latijns-Amerika en het Caribisch gebied een plaats verworven in de raad van bestuur van het Speciaal  Internationaal Programma voor Capaciteitsontwikkeling en Technische Assistentie.  Dit bestuur behoort tot de onderdelen van de Conventie. “We willen ons internationaal profileren. Dit programma is specifiek gericht op capacity building, en dat is erg belangrijk voor Suriname”, zegt Abeleven. Vanuit de internationale gemeenschap is er geld, kennis en ondersteuning beschikbaar voor het uitvoeren van het Minamata-verdrag. Maar is het ook voldoende om de kwikvervuiling tegen te gaan?
Niet omdat Suriname het Minamata-verdrag heeft goedgekeurd, zal ons land door de internationale gemeenschap gedwongen worden om vergaande maatregelen te nemen om kwikemissies, de zogenoemde ‘kwikuitstoot’, te verminderen. Het kwikverdrag heeft namelijk geen harde reductiedoelstellingen voor de kwikuitstoot uit de kleinschalige mijnbouw. Wel zijn er verplichtingen, zoals het opstellen van een Nationaal Actieplan binnen drie jaar na de ratificatiedatum (8 maart 2018, red.). Maar in plaats van harde dwang zet de Conventie van Genève in op ondersteuning en samenwerking.

 Formaliseren, niet verbieden

Kwik is alomtegenwoordig. Het wordt gebruikt in tandvullingen en zit in lampen, batterijen en industriële processen. In Suriname maken deze producten echter maar een klein deel uit van de (potentiële) kwikuitstoot. De meeste kwik komt bij ons vooral in het milieu terecht door de kleinschalige goudwinning. Hier wordt goedkope kwik op grote schaal gebruikt om goud te scheiden van modder en zand. In ons land wordt jaarlijks naar schatting tussen 20.000 en 60.000 kilogram kwik uitgestoten. Daarmee draagt Suriname met een slordige 5 procent bij aan de wereldwijde kwikuitstoot. Als kwik in het milieu terechtkomt, verspreidt dit zich in voedselketens en vormt het een gezondheidsrisico voor mensen.

Lees het hele artikel in het maartnummer van Parbode

0

Gedeeld