God en het Kwaad dat Planologen heet
Een echt kerkgebouw heeft de Bijlmer niet.
In de jaren zestig, toen de wijk op de tekentafels van de planologen tot stand kwam, was de heer-sende opvatting dat het geloof een aflopende zaak was. De ontkerkelijking was in volle gang en de Bijlmer, symbool van een nieuwe samen-leving, kon zich heel goed redden zonder kerk met voorganger en koorzang.
Dat bleek een enorme misvatting. De Bijlmer ontwikkelde zichtot de woonplaats van immigranten uit alle windstreken. Samen met hun koffers,hun kinderen, hun eten en hun muziek namen deze mensen vaak ook eenhartstochtelijke geloofsopvatting mee naar Amsterdam. Met meer dan tachtiggeregistreerde religieuze gemeenschappen op een paar vierkante kilometer isZuidoost nu het meest gelovige deel van Nederland.
Maar ja, die kerkgebouwen, die zijn er nog steeds niet. Hetgeloof wordt in de Bijlmer beleden in sportzaaltjes, vergaderruimten enparkeergarages. Op initiatief van het stadsdeel wordt gebouwd aan eenkerkverzamelgebouw, een multifunctioneel centrum met ruimte voor een tientalgeloofsgemeenschappen. Het is goed dat het er komt, maar het blijft een druppelop de gloeiende plaat. Het heeft iets merkwaardigs: overal in Nederland staankerken leeg en in Zuidoost blijft geen vierkante meter onbenut.
De kerkgemeenschappen in de Bijlmer vervullen eenbelangrijke sociale functie, en dat is ook iets wat we in de rest van het landnauwelijks nog kennen. Er wordt gezorgd voor verslaafden, zieken en illegalen.Er wordt vanaf de kansel gewezen op het belang van safe seks, een gevoeligonderwerp waar de meeste gelovigen niet graag over praten. Niet voor nietsprees burgemeester Job Cohen de migrantenkerken voor hun doel om de boel bijelkaar te houden.
En dan is er ook nog de bijdrage aan de cultuur. Het afgelopenweekeinde bezochten meer dan vierduizend mensen het jaarlijkse Gospelfestivalin Zuidoost. Wat drie jaar geleden aarzelend begon in de foyer van eenbedrijfsgebouw, is inmiddels uitgegroeid tot een professioneel festival metoptredens van grote gospelsterren uit het buitenland én tientallen zangers,zangeressen en koren van Afrikaanse, Antilliaanse en Surinaamsekerkgemeenschappen. Of je nu gelovig bent of niet, zoveel talent enenthousiasme zijn onmiskenbaar van grote waarde voor de Bijlmer. Dus dat is deles van deze maand: luister nooit naar planologen.
Expositie, Imagine IC, Bijlmerplein1006, tot en met 18 november. Open van dinsdag tot zaterdag, van 11 tot 17 uur,donderdag tot 21 uur
Patrick Meershoek is journalist van hetAmsterdamse dagblad Het Parool.