Guyana
Ferdinand Denis werd geboren in Parijs en was historicus en bibliothecaris. Op achttienjarige leeftijd reisde hij met zijn ouders naar Rio de Janeiro in Brazilië. In zijn boek behandelt Denis alle Guyana’s: Frans-Guyana, Nederlands-Guyana (Suriname), Brits-Guyana (Essequibo, Demerara en Berbice), Spaans-Guyana en Portugees-Guyana (Brazilië).
Verder heeft hij veel aandacht voor de oorspronkelijke inwoners, de Indianen. Maar een groot deel van het boek is exclusief aan Suriname gewijd. In Suriname vindt men, zo schrijft
Denis, een haast onvoorstelbare verscheidenheid van huidskleuren, variërend van het glanzende zwart van de ‘negers’ tot de bijna witte kleur van de ‘Quarterons’. Deze laatste benaming gebruikte men voor mensen met een Europese vader en een moeder die ‘mulat’ is. Denis is onder de indruk van het grote aantal ‘Quarterons’ dat men in Suriname vindt. De vrouwen uit de groep zijn volgens hem mooi en welgevormd.
Hij is niet ongevoelig voor de mode uit die tijd en geeft ons een beeld van de kleding van de ‘Quarterons’. Zij dragen normaliter een zijden rok versierd met een rand van dundoek, een kort strak korset dat van voren open is zodat een mooi hemd zichtbaar is. Schoenen en kousen dragen zij niet, want die zijn alleen aan vrije personen voorbehouden. Om dat te compenseren, dragen zij versieringen aan hun voeten en veel juwelen om hun schoonheid te vergoten. Heel anders gaan de ‘zwarte’ slavinnen gekleed. Hun bovenlichaam blijft
onbedekt en ze verbergen hun naaktheid alleen met een eenvoudig kort schort dat aan de achterkant gesloten is. Suriname, zo gaat Denis verder, is één van de landen waar de ongelukkigste Afrikanen, onttrokken aan hun vaderland, vreemde bodem bewerken terwijl ze de slechtste behandeling ondervinden. De slaven in Suriname hebben het zo vele malen slechter dan die in Brazilië. Niet alleen worden ze met werk overladen, ze hebben ook zelden het recht zich vrij te kopen. Vervolgens wordt een aantal gruweldaden opgesomd die Denis heeft ontleend aan het verhaal van Stedman (Narrative against the Revolted Negroes, 1796). Zo komt een korte beschrijving aan bod van een slaaf die levend aan zijn ribben opgehangen wordt. Ook het afschuwelijke verhaal van Susanna du Plessis die de baby van een slavin, omdat het kind huilt, zo lang onder water houdt zodat het verdrinkt, ontbreekt hier niet.
Interessant is dat hij geschiedenis maar ook de natuur, het klimaat, de flora en fauna van deze gebieden in samenhang beschrijft. Juist de vergelijkingen die hij trekt met de andere Guyana’s, zoals Brazilië, maken zijn verhaal boeiend en interessant.
www.buku.nl
Guyana; Ein Gemälde der Entdeckung und Colonisierung des jetzigen natürlichen und politischen Zustandes, und der verschiedenen Bewohner dieses Theils von Süd-Amerika. Ferdinand Denis. Leipzig: Hartleben, 1829.