Halverwege de rit
De derde regering van president Ronald Venetiaan is halverwege de rit. Over een kleine 2,5 jaar zijn er weer verkiezingen en zal het Nieuw Front Plus door al dan niet kritische stemgerechtigden worden afgerekend op de geleverde prestaties. Het gemor vanuit grote delen van de samenleving is traditiegetrouw niet van de lucht. Maar hoe goed of slecht doet de regering het nu werkelijk? Welke leden van de ministerraad bakken er wel iets van, wie zijn de zwakke broeders of zusters? En is president Venetiaan wel de leider waar het volk vertrouwen in heeft? Parbode maakt de tussentijdse balans op en zoekt de plussen en minnen.
Ronald Venetiaan, president
Ronald Venetiaan (NPS), die als staatshoofd de Vader des Vaderlands moet zijn, ontbreekt het aan morele moed. Omdat El Vene aan het hoofd staat van een wankele politieke constellatie van het Nieuw Front, A Combinatie en D’91, durft hij niet of nauwelijks in te grijpen als ministers onbehoorlijk bestuur voeren of fatsoensnormen aan hun laars lappen. Hij slikt de chantagepolitiek van Pertjajah Luhur, uit vrees dat zijn regering valt en de oppositie, met de NDP van Bouterse voorop, het na nieuwe verkiezingen voor het zeggen krijgt. Bij nationale kwesties, zoals het decembermoordenproces, houdt Vene baka-baka een speech in Grun Dyari en vice-president Ram Sardjoe houdt zijn speech in zijn VHP-partijcentrum. Stamhoofdengedrag zou een beruchte parlementariër het noemen. In het algemeen blinkt het staatshoofd uit in slecht communiceren, wat een arrogante indruk maakt en zijn
bedachtzaamheid in praten en handelen geeft hem het
predikaat oerconservatief. Eerder een intellectuele boekenwurm dan een moderne manager.
Ram Sardjoe, vice-president
Vice-president Ram Sardjoe (VHP) is het schoolvoorbeeld van een leider van de commandodemocratie, die zich ver boven de rest van het volk verheven voelt. Hij verdraagt geen kritiek en andere meningen in zijn partij al helemaal niet, en wekt de indruk vooral de belangen van zijn (partij)elite te verdedigen. Sardjoe viel vooral op door zijn grove uitval tegen journalisten en zijn dreiging vergunningen van mediahuizen in te trekken. Historisch is zijn uitglijder aan het begin van dit schooljaar over het aantal schoollokalen, dat in zijn ogen nagenoeg voldoende was, terwijl iedereen het lokalentekort aan den lijve voelt. Vrijwel gelijktijdig beweerde minister Wolf van Onderwijs het tegendeel. Een typerend voorbeeld van hoe slecht Sardjoe communiceert met de ministerraad waar hij zelf leiding aan geeft. Niet te betrappen op een intelligente uitspraak of visionair besluit; de vleesgeworden middelmaat.
Lygia Kraag-Keteldijk, Buitenlandse Zaken
Ze heeft haar eervolle baantje vooral te danken aan haar goede verstandhouding met partijgenoot Ronald Venetiaan, naar wie ze daarom ook trouw luistert. Met als gevolg dat in 2,5 jaar regeren niemand ooit een eigen standpunt van haar heeft mogen vernemen. De zeldzame keren dat ze het nieuws haalt, is als ze weer op reis gaat of is geweest, maar wat die reizen concreet opleveren blijft vaag. Zoals ook de meerwaarde van haar aanwezigheid in deze regering.
Chandrikapersad Santokhi, Justitie en Politie
Als er iemand graag op de voorgrond treedt, dan is het Santokhi (VHP) wel. Soms lijkt het of hij een onemanshow opvoert en de rest van de regering erbij staat en er naar kijkt. De sheriff, zoals hij door vriend en vijand wordt genoemd, heeft bij zijn aantreden de zaakjes op zijn ministerie grondig geherstructureerd en zelfs een eigen kabinet, bestaande uit vertrouwelingen, ingesteld. Probeert zijn beleid met on-Surinaamse voortvarendheid en als een soort bulldozer uitgevoerd te krijgen, met wisselend succes. Wist veertig miljoen euro los te peuteren van Nederland, waarvan tot nu toe slechts een relatief zeer klein bedrag is besteed. Heeft vooral zijn tanden gezet in de bestrijding van de zware criminaliteit en is momenteel bezig de bezem te halen door het vreemdelingenbeleid. Bij de aanpak van de verkeersveiligheid blijft het succes uit: in 2007 werd een recordaantal verkeersdoden geregistreerd.
Ganeshkoemar Kandhai, Openbare Werken
Voor een voormalig directeur van het Centraal Bureau Burgerzaken (CBB) doet Kandhai (VHP) het op Openbare Werken zeker niet slecht. Heeft uiteraard het geluk dat er behoorlijk wat geld beschikbaar is voor de uitvoering van projecten, zoals de bouw van tientallen bruggen, het asfalteren van wegen en het aanleggen van rotondes en dijken. Hij heeft in tegenstelling tot zijn voorgangers Balesar en Mangal nog geen zweem van corruptie en andere onfrisse zaken om zich heen hangen.
Hendrik Setrowidjojo, Sociale Zaken en Volkshuisvesting
In veel opzichten de zwakste schakel binnen de regering. Niet zo verwonderlijk, omdat het de cultuur binnen zijn partij (Pertjajah Luhur) is om trouwe maar niet al te sterke figuren op ministersposten te zetten, zodat de partijleiding de echte touwtjes in handen kan houden. Een duidelijk beleid ontbreekt, hij beperkt zich vooral tot mooie woorden en vage beloften. Gevreesd moet worden dat daadwerkelijke problemen, zoals de woningnood, het vraagstuk van kinderrechten en de armoede, tijdens zijn bewind niet worden aangepakt, laat staan opgelost.
Michael Jong Tjien Fa, Ruimtelijke Ordening, Grond- en Bosbeleid
Minister Landjepik, zoals hij in de volksmond wordt genoemd, is zonder twijfel het meest omstreden lid van de regering. De totstandkoming van zijn ministerie was op zich al dubieus en alleen maar bedoeld om tijdens de coalitievorming Pertjajah Luhur tevreden te stellen. Al snel volgden de schandalen elkaar op, waarbij steeds weer bleek dat politieke vrienden of nieuwe stichtingen die worden geleid door partijgenoten bevoordeeld bleken te zijn. Ondanks zachte dwang van president Venetiaan weigert Jong Tjien Fa de eer aan zichzelf te houden en blijft daardoor als zwaar aangeschoten wild op zijn ministersstoel zitten.
Edwin Wolf, Onderwijs en Volksontwikkeling
De immer lachende Wolf (NPS), onder wie de directoraten Cultuur, Jeugd en Sport vallen, blinkt uit door onzekerheid. Schoorvoetend opende hij, tegen alle adviezen in, een tweede middagschool voor lager onderwijs in Paramaribo-Zuid en pikte hij het gebouw van het Voortgezet Onderwijs voor Gehandicapten op Mottonshoop voor de driehonderd nieuwe studenten van het Natuur Technisch Instituut, die anders geen plaats hadden. Echte oplossingen voor de enorme problemen binnen het onderwijs heeft hij niet, maar hij is een meester in het opvullen van het ene gat met het andere.
Celsius Waterberg, Volksgezondheid
Minister Waterberg (A Combinatie) heeft binnen de volksgezondheid wat licht in de duisternis weten te brengen. Letterlijk voor de duizend bijna blinde mensen die dankzij de Cubaanse oogspecialisten van het internationale Milagros (Wonderen) project weer konden zien. Waterberg heeft natuurlijk een goede Cuba connectie want hij slaagde daar cum laude als medicus en zijn vrouw is een Cubaanse arts. De eerstelijnsgeneeskunde is landelijk voortvarend aangepakt en met tandheelkunde voor het binnenland is een bescheiden begin gemaakt. Hoewel Waterberg meestal voldaan lachend tussen de andere ministers staat, is het een publiek geheim dat hij zich voortdurend ergert aan de besluiteloze ministerraad en met name aan de arrogante houding van de NPS.
Ivan Fernald, Defensie
Minister Ivan Fernald van Defensie (NPS) volgt braaf het typische Front-beleid van brandjes blussen, zonder echt de problemen te verhelpen. Zo kreeg hij de bivakkerende ex-soldaten uit de Palmentuin door ze een financiële ondersteuning van 500 srd per maand te bieden en psychologische hulp bij verwerking van hun posttraumatische stress die ze al 21 jaar hebben moeten ontberen. Ook Fernalds beleid imponeert niet, met name omdat hij niet in staat wordt gesteld de broodnodige verbeteringen binnen het defensieapparaat ter hand te nemen, tot grote ergernis van de toch al zo ontevreden militairen.
Rick van Ravenswaay, Planning en Ontwikkelingssamenwerking
Als lid van de kleinste coalitiepartij D’91 weet Van Ravenswaay zich redelijk staande te houden binnen de vaak door conflicten verscheurde regering. Hij slaagde er in de onder zijn voorganger Raghoebarsing wat stroef geworden relatie met de Europese Unie, een van de belangrijkste donoren voor Suriname, weer vlot te trekken. Ook vanuit Nederland, waar men hem als een zeer capabele gesprekspartner beschouwt (dat is bij zijn voorgangers wel eens anders geweest) is de geldstroom beter op gang gekomen.
Richel Apensa, Transport, Communicatie en Toerisme
Minister Apensa (A Combinatie) had de ondankbare taak haar onervaren partijgenoot Alice Amafo op te volgen, die er na haar misser om haar dertigste verjaardag grotendeels op kosten van de staat te vieren door president Venetiaan was uitgegooid. Ondankbaar ook, omdat het departement, met tal van lucratieve èn nagenoeg failliete staatsbedrijven, van oudsher een onneembare vesting van de Surinaamse Partij van de Arbeid (SPA) was. Maar Apensa staat voorlopig haar mannetje en heeft tot nu toe de indruk gewekt voortvarend te werk te gaan. In de strijd om de telecommunicatiemarkt, waarbij Telesur de komst van concurrenten Digicel en Uniqa zolang mogelijk probeerde te traineren, trad ze redelijk ferm op en koos niet, tegen alle politieke tradities in, onvoorwaardelijk de kant van het staatsbedrijf.
Clifford Marica, Handel en Industrie
Ook bij Handel en Industrie werd de minister tussentijds vervangen. Siegfried Gilds (SPA) moest al na enkele maanden het veld ruimen, omdat hij ervan wordt verdacht zijn criminele neef een handje te hebben geholpen bij witwaspraktijken. Partijgenoot Marica, tot dan toe sinds 2000 onafgebroken minister van Arbeid, Technologische Ontwikkeling en Milieu (ATM), nam zijn plaats in. Hoewel hij zeker niet de minst capabele binnen de ministerploeg is, maakt hij ook op dit departement geen verpletterende indruk en lijkt wat in de marge te rommelen, zonder met werkelijk ingrijpende maatregelen te komen die het handelsklimaat van ons land kunnen verbeteren. Als minister van ATM beloofde hij jarenlang een wettelijk minimumloon te zullen invoeren, maar dat is er nooit van gekomen.
Joyce Amarello-Williams, Arbeid, Technologische Ontwikkeling en Milieu
Als vervangster van haar naar Handel en Industrie vertrokken partijgenoot Marica, heeft Amarello-Williams nog niet weten te imponeren. Een vrouw met geen greintje charisma, die vrijwel alleen het nieuws haalt als ze aanwezig is bij of een toespraak houdt tijdens symposia en andere evenementen. Ondanks haar plechtige belofte het mislukte stokpaardje van haar voorganger, het wettelijk minimumloon, als een van haar belangrijkste beleidspunten ter hand te nemen, wachten arbeiders hier nog altijd op.
Stanley Raghoebarsing, Landbouw, Veeteelt en Visserij
Raghoebarsing (VHP), die in de vorige regering het ministerie van Planning en Ontwikkelingssamenwerking leidde, heeft de ondankbare taak de agrarische sector, die op vele fronten in een diep dal verkeert, nieuw leven in te blazen. Daar slaagt hij slechts gedeeltelijk in. Met miljoenen van de Europese Unie wordt wel enige vooruitgang geboekt in de bananen- en (in mindere mate) de rijstindustrie, maar daar blijft het bij. De melkveehouders dreigen volledig ten onder te gaan omdat de bewindsman er niet in slaagt orde op zaken te stellen bij de Melkcentrale en volhardt in zijn stelling dat de melkboeren niet moeten klagen en er maar zelf voor moeten zorgen de melk kostendekkend af te zetten.
Michel Felisi, Regionale Ontwikkeling
Voor de bewoners van het binnenland is het een verademing dat ze eindelijk iemand op Regionale Ontwikkeling hebben zitten, die van ‘hun’ is. Felisi kreeg, dankzij het verrassende verkiezingsresultaat van A Combinatie, het ministerie in handen en toont zich een ware leider van met name de Marrons, die nog nooit zo vaak een minister op bezoek hebben gehad en ook serieus aandacht voor hun problemen heeft. Maar, zo wordt ook geklaagd, het tempo waarin de ontwikkeling van het binnenland op gang wordt gebracht, is nog altijd te traag.
Maurits Hassankhan, Binnenlandse Zaken
Hassankhan (VHP) had, voordat hij minister werd, een indrukwekkende staat van dienst in het onderwijsveld, met name op universitair niveau. Hij is daarnaast (mede-)auteur van vele boeken op sociaal en politiek gebied. Een kundig manager, maar op Binnenlandse zaken komt hij niet goed uit de verf. Hij heeft pittige dossiers in zijn portefeuille, waaronder de uitvoering van het rapport Tjon A Hung, dat als een molensteen om de nek van de regering hangt. De hele sanering van het overheidsapparaat noemt hij ‘een hels karwei’, wat ongetwijfeld ertoe bijdraagt dat die noodzakelijke ingreep nog steeds op zich laat wachten. Ondertussen bijt hij zich met liefde vast in een van zijn stokpaardjes, de stadsverfraaiing. Dat heeft tot nu toe slechts mondjesmaat tot resultaat geleid.
Gregory Rusland, Natuurlijke Hulpbronnen
Als baas van de universiteit maakte Rusland (NPS) in 2005 de overstap naar het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen, waar hij het volgens vriend en vijand niet slecht doet, maar wel teveel aan de leiband van partijgenoot en president Venetiaan loopt. En zich door laatstgenoemde ook af en toe beperkt voelt. Want Rusland staat van oudsher bekend als een stevige aanpakker, maar moet nog altijd duidelijk wennen aan de cultuur van politieke compromissen en gekonkel. Zijn zwaarste opdracht is de onderhandeling met Suralco en Billiton over de bauxietwinning in West-Suriname, die zich al te lang voortsleept. Gevreesd wordt dat Rusland, ingefluisterd door zijn coalitiegenoten, te zwaar inzet en de multinationals van de onderhandelingstafel zal verjagen, met ernstige gevolgen voor de Surinaamse economie.
Humphrey Hildenberg, Financiën
Hildenberg (NPS) is een uiterst loyale vertrouweling van president Venetiaan. De meest zwijgzame van alle ministers, die als ervaren rot de hand stevig op ’s lands knip houdt. Te stevig, volgens velen, want nu de schatkist wat beter is gevuld, zou hij zijn collega’s meer ruimte moeten bieden om met name de schrijnende armoede te bestrijden. Hij wordt beschouwd als de motor achter het stabiliseringsproces van de Surinaamse munt en stond ook aan de wieg van de succesvolle introductie van de Surinaamse dollar. Als Sinterklaas zal hij bij het volk echter niet de geschiedenis in gaan.