Hardwerkende Haïtianen
Afgelopen zaterdag had de nieuwe Haïtiaanse consul Alex Jospitre een eerste ontmoeting met in Suriname wonende Haïtianen, schrijft de Ware Tijd vandaag. De consul gaf uitleg over zijn taken en de participatie van Haïti aan Carifesta XI in Suriname. En hij wil de geschiedenis en culturele rijkdom van zijn volk meer bekendheid geven.
Parbode besteedt deze maand al ruim aandacht aan de Haïtianen in Suriname. Haïti geldt volgens de Human Delopment Index van de Verenigde Naties als het minst ontwikkelde land in de westerse wereld. In Suriname (en andere landen) zijn de Haïtianen daarom op zoek naar een betere toekomst voor zichzelf en hun kinderen.
De laatste tijd is er meer positieve aandacht voor deze ‘gesloten gemeenschap’. Maar in het verleden werden Haïtianen niet altijd met open armen ontvangen in Suriname. Na de staatsgreep van 1980 werden de mensenrechten van de Haïtianen regelmatig geschonden: ze moesten onder dwang werken in het bedrijf Surland (tegenwoordig SBBS) te Jarikaba. Hun geld werd door militairen afgepakt en sommigen werden mishandeld. “De Haïtianen verstopten hun geld meestal in tomatenpuree, boter of zeep”, vertelt Marie Carline Exantus. “Wanneer de militairen het geld vonden, werden de Haïtianen gedwongen de munten op te eten.” Ook haar moeder werd door een militair beroofd, herinnert ze zich.
In juli 1990 werden 28 Haïtianen gearresteerd en uitgezet door de militaire politie. Een opdracht van de officier van justitie ontbrak. Toen twee jaar later – na de val van de Haïtiaanse president Aristide – vluchtelingen naar Suriname kwamen, waren ook zij gauw teleurgesteld: de belofte van een beter leven die de Surinaamse regering hen had voorgehouden, werd niet waargemaakt. De vluchtelingen belandden in de armste onderlaag van Suriname, zonder huizen, werk of onderwijs voor de kinderen. De groep begon een staking, en de helft ging uiteindelijk terug naar Haïti.
Tegenwoordig is de situatie makkelijker. Veel Haïtianen vinden werk in ambachtelijke beroepen zoals de landbouw, de bouwsector, in het huishouden of op de markt. Volgens Jean Louis Model heeft meer dan 95 procent van de Haïtianen die in Suriname wonen een baan. “Het zal moeilijk zijn een werkloze Haïtiaan te vinden.” Maar, zo zei Jospitre afgelopen weekend: “Suriname kent dit volk als hardwerkend, maar wij zijn méér dan dat!”
Meer weten over Haïtianen in Suriname? Lees dan de juli-editie van Parbode. Nog tot eind van deze maand in de winkel!