Suriname kampt met asbestproblemen. Het land beschikt wel over voldoende kennis inzake asbest, maar niet over voldoende beschermendekleding voor arbeiders die met asbest moeten werken en evenmin over een veiligemanier van opslag van bijvoorbeeld oude asbestdakplaten. Er zijn al enkeledodelijke slachtoffers te betreuren, mensen die jaren bloot zijn gesteld aanasbest.
Asbest is een verzamelnaam voor een aantal natuurlijke mineralenbestaande uit microscopisch kleine naaldachtige vezels. De naam is afkomstigvan het Griekse woord ‘asbestos’ dat ‘onverwoestbaar’ betekent. Bijhechtgebonden asbestmaterialen zitten de vezels stevig in een dragermateriaalverankerd. Hechtgebonden asbest levert geen gevaar op, zolang het materiaalniet aan slijtage onderhevig is of ondeskundig wordt bewerkt of verwijderd.Hechtgebonden toepassingen zijn onder andere golfplaten, gevelplaten,rioleringsbuizen en leien wanden en daken. Niet-hechtgebondenasbest is daarentegen meer risicovol, omdat de vezels gemakkelijk kunnenvrijkomen. Deze vorm van asbest bevindt zich onder andere in mortel, pakkingenen brandschotten. Al in de jaren veertig van de vorige eeuw waren de eerstegeluiden hoorbaar over de kwalijke kanten van asbest. Het gevaar schuilt in hetinademen van de vezels. Langdurige blootstelling aan asbestvezels kan optermijn – soms pas na twintig of dertig jaar – ernstige ziekten veroorzakenzoals buikvlieskanker, longkanker en asbestose (stoflongen).
Dakplaten
In Suriname is waarschijnlijk ongeveer 5.000 tonasbest aanwezig. Asbestmaterialen zijn halverwege de vorige eeuw vooralgebruikt bij de bouw van scholen, ziekenhuizen en overheidsgebouwen.Asbestdakplaten werden geïmporteerd en waren vooral afkomstig van het Belgischebedrijf Eternit. In september 2006 kwamen voor het eerst berichten inde Surinaamse media over asbestproblemen. Van diverse scholen moesten de oudeasbestdakplaten worden vervangen. Arbeiders die deze werkzaamheden moestenverrichten, bleken dat te doen zonder de vereiste beschermende kleding enneuskapjes. De arbeiders zijn voor dit specifieke werk ook niet speciaalopgeleid. De financiële middelen om voldoende beschermende kleding aan teschaffen en om bedrijven die met asbest moeten werken goed te kunneninformeren, ontbreken.
Er ontstond onrust onder buurtbewoners toen arbeidersdakplaten aan het vervangen waren. Van een paar scholen brokkelen de dakenbeetje bij beetje af. Brokjes asbestdakplaat belandden hierdoor bijvoorbeeld inregentonnen, waar scholieren water uit drinken.
De Arbeidsinspectie ziet toe op de werkzaamheden en ineen paar gevallen moesten die worden gestaakt. Enkele aannemers hebbeninmiddels een speciale training gevolgd over asbestverwijdering. Er is dus welenig toezicht in Suriname, maar het blijft vooralsnog te beperkt.
Kits
In Paramaribo zijn in een aantal winkels zogenoemdeasbestkits verkrijgbaar die bestaan uit onder andere overschoenen, eenrespirator met filter, handschoenen, een bril, een helm en een pak. Maar erzijn in het land te weinig van dit soort asbestkits aanwezig.
Naast het vervangen van oude asbestdakplaten vanscholen, werd in september bekend dat het drinkwatersysteem in het districtCommewijne bestaat uit asbestleidingen. Het hoofd van het distributiestation in Meerzorgverklaarde tegenover de Surinaamse krant de Ware Tijd op de hoogte te zijn vande risico’s die zich tijdens werkzaamheden kunnen voordoen. De enigebeschermende maatregel waarover hij kan beschikken zijn neuskapjes voor dearbeiders. Het hoofd van de Surinaamse Waterleiding Maatschappij stelt dat zijngrootste probleem is het milieutechnisch verantwoord opslaan vanasbestbuizen-afval.
In oktoberdit jaar sprak ook een lid van de Nationale Assemblee, Robby Malhoe van deNationaal Democratische Partij (NDP), zijn bezorgdheid uit over asbest. Hijdoelde op het feit dat het dak van de polikliniek in Calcutta (districtSaramacca) bestaat uit asbestplaten. Dat dak moet zeer snel worden vervangen,aldus de NDP-parlementariër in de Ware Tijd. Ondanks bestaande regelgevinginzake verwijdering van asbestdakplaten en het transporteren van de platen naareen vuilstortplaats, bleek begin oktober dat een ondernemer asbestplaten hadgedumpt in een open opslagruimte in Paramaribo. De platen werden zelfs doorkinderen als speelgoed gebruikt. Door dat gebruik kunnen de gevaarlijkeasbeststofdeeltjes vrijkomen, die vervolgens door de kinderen kunnen wordeningeademd. Buurtbewoners zagen dat de arbeiders die de platen daar deponeerdenook geen neuskapjes en andere beschermende middelen droegen.
Stortplaats
Volgens het ministerie van Arbeid en Technologischeontwikkeling (ATM) komt er op korte termijn een nationaal plan van aanpak om deproblematiek rond asbest professioneel aan te pakken. Het Nationaal Instituutvoor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (NIMOS) heeft daarbij een belangrijkerol.
De meeste oude asbestplaten worden op de bekendevuilstortplaats Ornamibo vier meter diep in de grond begraven. Overigens heeftop deze stortplaats tussen 24 oktober en 10 november brand gewoed. Met grotemoeite kon de brand uiteindelijk door de brandweer worden geblust. Eendergelijk lange brand laat wel zien, dat er getwijfeld kan worden over deveiligheid voor de volksgezondheid vanwege de daar gedumpte asbestplaten.Suriname kent verder geen speciale opslaglocaties voor asbestafval.
De general manager van een onderneming in debouwsector in Paramaribo, die niet met naam genoemd wil worden, is van meningdat er ‘veel te lichtzinnig’ over asbest wordt gedacht en gesproken. Zelfvermijdt hij ‘projecten met asbest’. Op de vraag of hij vindt dat de overheiden het NIMOS voldoende voorlichting geven over asbest is zijn reactie: “Nee!Het lijkt nergens op. Dakplaten van een schoolgebouw naar beneden smijten,zoals bij de LTS twee jaar geleden, dakplaten in plastic laten verpakken,transporteren en vervolgens door middel van een graafmachine van de vrachtwagenduwen, daarbij de verpakking beschadigend en de platen brekend, waarbij deleidinggevenden die het moeten weten erbij staan zonder enige bescherming.”
Hij vervolgt: “Ik ben ervan overtuigd dat indien u ophet terrein voor de LTS en andere gebouwen een stofonderzoek laat doen, dat hetdaar barst van de asbestdelen die zijn achtergebleven van de platen diegebroken zijn bij het naar beneden gooien. En onze jeugd gaat daar naarschool.”
Poeha
De ondernemer wijst op hoe het in Nederland geregeldis. “In Nederland zijn gecertificeerde asbestverwijderingsbedrijven. Ik denkdat het hier te maken heeft met het kostenaspect en men zal er, zolang er geenduidelijke en harde richtlijnen worden gegeven, een loopje mee blijven nemen.En alle poeha er eromheen? Terwijl het gras groeit sterft het paard.” De vraaghoe en waar asbestafval wordt opgeslagen, wordt duidelijk door de bezorgdeondernemer beantwoord: “Asbestafval wordt hier niet opgeslagen. Het wordt ineen gat op de vuilnisbelt weggedonderd en met een graafmachine verpletterd. Ofhet wordt gewoon ergens in de natuur gedumpt.”
Naast zijn kritische houding is hij wel te sprekenover het NIMOS dat “begint mensen bewust te maken. Maar het gaat veel telangzaam”, vervolgt hij. “En het gaat niet alleen om de arbeiders! De omgevingen het milieu zijn naar mijn mening minstens zo belangrijk, zo niet veelbelangrijker, want daar gaat het om veel meer mensen. Ook om mijn gezondheid endie van mijn kinderen, vrouw, familie. Men gaat er veel te lichtzinnig mee om!”Natuurlijk is ook het NIMOS om een reactie gevraagd, maar Cedric Nelom van deorganisatie laat weten zich af te vragen wat de toegevoegde waarde van eenartikel over de asbestproblematiek in Suriname is. Het NIMOS was verder nietvoor commentaar bereikbaar.
Nu populair
