Voor de homoseksuele man is het goed toeven in Suriname.
De situatie in ons land is vele malen beter dan in de meeste andere landen in het Caribisch gebied. In Trinidad bijvoorbeeld, kun je zelfs rekenen op gevangenisstraf. Maar ook hier is het niet perfect. Homo’s worden nog niet door iedereen geaccepteerd, en sommigen blijven voor altijd ‘in de kast’. Bang voor het oordeel van de buitenwereld.
Suriname Men United komt op voor de belangen van mannen die seks hebben met mannen (MSM). Het hoofddoel van de stichting is het promoten van een ‘gezonde leefstijl’ op seksueel gebied, om een hiv-infectie te voorkomen. Voorzitter van de stichting, Kenneth van Emden, wil dat homo-zijn uit het ‘geheime hoekje’ wordt gehaald.
Lloyd Vrij en John de Lange zitten niet bepaald in een geheim hoekje. Ze runnen het enige vakantieoord van het Caribisch gebied voor homo’s, het Kekemba Gay Resort. Suriname is volgens hen een stuk ‘homovriendelijker’ dan de meeste andere landen in het Caribisch gebied. Maar er komen toch minder homostellen op hun resort af dan ze hadden gehoopt, vandaar dat ze het woord ‘gay’ uit hun bedrijfsnaam hebben gehaald. Vooral onder hetero’s die ‘een bepaald sfeertje’ zoeken, is de vakantiebestemming nu populair.
“We dachten echt dat we een gat in de markt hadden gevonden toen we drie jaar geleden begonnen met Kekemba. Zoiets was er nog niet in het Caribisch gebied en we zijn één van de weinige bestemmingen in Suriname die een echte doelgroep hebben”, vertelt De Lange. “Maar de Caribische man komt niet naar hier, die gaat misschien naar Amerika op vakantie. Daar heb je meer blanke mannen hè.” Hij lacht erbij, maar eigenlijk vinden de mannen het behoorlijk jammer dat hun doelgroep het laat afweten.
Nieuwsgierig
“Een van de redenen waarom de homostellen wegblijven, is dat veel mensen denken dat dit een ‘vieze’ vakantiebestemming is. We merken dat aan telefoontjes en e-mails die we krijgen. Soms komen er lokale mannen. Die denken dat we hier een bordeel hebben, dat in ieder appartement een man zit die je kunt huren. Maar dat is helemaal niet waar. Als homostellen op vakantie zijn in Suriname, komen ze vaak wel hier kijken, omdat ze nieuwsgierig zijn maar niet durfden te boeken. En ja, dan hebben ze al hun overnachtingen al betaald in Torarica en logeren ze niet hier.
“De homo’s die wel hier komen, zijn meestal afkomstig uit Nederland. In de weekenden worden we vooral door stellen uit Frans-Guyana bezocht. Dat land is net als Suriname niet zo groot, iedereen kent iedereen, dus komen ze graag hierheen. Ook veel hetero’s uit Frans-Guyana komen hier een weekendje vakantie vieren.” Daarentegen loopt hun bardancing B-Koz – de enige gayclub van ons land – juist heel goed. Is de bar nu maar twee keer per week open, vanaf december is het er iedere dag feest.
Vrij en De Lange hebben zich in ons land nog nooit gediscrimineerd gevoeld vanwege hun geaardheid. “Mensen hier doen er niet zo moeilijk over, het wordt getolereerd. We zitten hier met onze club in een gewone wijk. In Nederland zou dat ondenkbaar zijn. Wij komen er zelf altijd gewoon voor uit dat we homo zijn”, legt Vrij uit.
Nederland is volgens De Lange niet veel homovriendelijker dan Suriname. “Het verschil is dat je in Nederland op kamers gaat wonen en lekker kunt gaan feesten zonder dat je je familie direct hoeft te vertellen dat je homo bent. Hier hoef je het niet eens te vertellen, ze hebben het gelijk door. Er zijn nog te weinig positieve rolmodellen in Suriname. In Nederland heb je Gordon, André van Duin en andere bekende homo’s, dus iedereen is er iets meer aan gewend dan hier.”
Ook Kenneth van Emden heeft weinig last van discriminatie. Met zijn stichting heeft hij het afgelopen jaar een onderzoek uitgevoerd naar ‘de levensstijl van mannen die seks hebben met mannen’. Deze stijl heeft vooral betrekking op de risico’s van onveilige seks. Weten de mannen van de risico’s van onveilig vrijen? Hij heeft een enquête uitgevoerd onder zeventig bezoekers van B-Koz en dertig ‘closet cases’ ondervraagd op geheime locaties. Uit het onderzoek bleek dat de honderd mannen aangaven dat ze goed voorgelicht waren op het gebied van besmetting met hiv en aids. Of ze zelf besmet waren, werd niet gevraagd.
Actie
Hoewel John het goed vindt dat er aandacht wordt gevraagd voor de risico’s van het hebben van onveilige seks, plaatst hij wel een paar vraagtekens bij het onderzoek. “Het is mij niet duidelijk op wie de stichting zich richt. Gaat het om mannen die het stiekem in de bosjes doen, of gaat het om mannen die er openlijk voor uitkomen dat ze homo zijn? De mannen die bij ons in de club komen zijn al goed voorgelicht. Dat blijkt ook uit het onderzoek.”
“We hebben hier iedere week een schaal condooms staan, meestal van Suriname Men United. Aan het eind van de avond is de schaal altijd leeg. Ik ga er van uit dat ze gebruikt worden waarvoor ze bedoeld zijn. Misschien verkopen ze ze door op de markt, maar dat lijkt me niet. Ik vraag me, mede daarom, dus af of je bij ons in de club wel de doelgroep te pakken hebt.”
Van Emden is het hier niet mee eens. “We kunnen niet alles tegelijk. De stichting bestaat nog niet zo lang, dus we moeten eerst het vertrouwen winnen van de doelgroep en onderzoek doen naar de behoeften die er zijn. Pas dan kunnen we actie ondernemen.”
Geheim
Hoewel er veel Surinaamse homo’s zijn die een rustig uit de kast gekomen leven leiden, zijn er toch mannen die – om uiteenlopende redenen – hun homo-zijn geheim houden. Van Emden: “Ik weet natuurlijk ook niet precies waar dat aan ligt, we hebben daar nog geen onderzoek naar gedaan. Misschien zijn ze toch bang voor een stigma en discriminatie.”
De Lange bevestigt dit: “Ze wonen nog bij moeders op het erf, of op het erf ernaast, of ze wonen naast hun broer of neef. Paramaribo is net een dorp, de praatjes gaan hier snel. Je hebt hier niet zoveel privacy. Het verschilt per etniciteit hoe moeilijk er over wordt gedaan. We weten natuurlijk niet alles, maar het lijkt dat Creolen wat vrijer zijn dan Hindostanen. Vooral bij die laatste groep is er veel familiedruk. Er moet getrouwd worden, er moet een kind komen.”
Volgens Van Emden kwam uit het onderzoek wel dat ‘veel gay-mannen behoefte hebben aan een makker’. In de toekomst wil de stichting dan ook gesprekken en counseling aanbieden voor mannen die dat willen. Ook een gesprek met de familie behoort tot de mogelijkheden. Toch wil hij niet zeggen dat iedereen maar uit de kast moet komen. “Wij stimuleren het absoluut niet dat homo’s uit de kast komen. Als ze behoefte hebben aan een goed gesprek, staan we daar wel open voor, maar we promoten het zeker niet. Soms zijn er redenen om het niet te doen.” John is het daar deels mee eens. “Over het algemeen is het denk ik beter om het gewoon te vertellen, dan voel je jezelf ook prettiger. Al zijn er natuurlijk uitzonderingen.”
Beeld: Stonewall
Nu populair
