Illustratrice Hedy Tjin: ‘Als eerbetoon aan mijn overgrootvader heb ik een schaafijskar van een willekeurige verkoper geschilderd’
Hedy Tjin (35) is werkzaam als illustratief vormgever en illustreert onder andere voor Amnesty International en de dagbladen Trouw en de Volkskrant. Ze heeft een voorliefde voor culturele en etnische ontwerpen. Bijna elk jaar is ze voor een korte of langere periode te vinden in het geboorteland van haar vader, Suriname. Men kan nog steeds haar muurschilderingen bewonderen op verschillende plekken in Paramaribo zoals de Centrale Markt.
Hedy Tjin heeft de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht doorlopen en is in 2009 afgestudeerd in de richting Illustratie. “Ik heb een rustige opvoeding gehad in Vierlingsbeek, een klein dorp in Nederland.
Ondanks dat ik vrij Nederlands ben opgevoed stond er iedere dag wel rijst met groenten en vlees op het menu. De Nederlandse aardappelen vervingen wij altijd standaard met rijst. Mijn ouders hebben mij altijd gestimuleerd om creatief bezig te zijn. Ik heb mijn creativiteit vast wel van mijn moeder geërfd en misschien ook wel van mijn overgrootvader Francisco de Freitas. Hij is de eerste Surinamer die het schaafijs introduceerde in Suriname. Als eerbetoon aan hem heb ik een schaafijskar van een willekeurige verkoper geschilderd. De verkoper kon maar niet geloven dat wij gratis zijn kar wilden opknappen.”
Expositie Paleis op de Dam
“Een mooi hoogtepunt uit mijn carrière is mijn nominatie voor de De Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst in oktober 2019. Ondanks dat ik de prijs niet won mocht ik samen met veertien andere kunstenaars mijn werk tentoonstellen in het Koninklijk Paleis op de Dam. Mijn schilderingen waren gebaseerd op familie en taferelen in Suriname. In de periodes die ik in Suriname heb doorgebracht maakte ik vrij simpele tekeningen. Later ben ik gedetailleerder gaan tekenen. Ik begon met een dummyboek en wat Stabilo stiften en ging mensen tekenen op straat. Het werd uiteindelijk een dagboek van alledaagse dingen zoals de manja’s van mijn tante die ze op een theedoek legt in een plastic kuipstoeltje. Ik kreeg leuke reacties op de expositie, ook van Surinaamse bezoekers. Vooral de tropische invloeden konden ze herkennen. Als klap op de vuurpijl mocht ik ook over mijn werk praten met
Koning Willem-Alexander. We hadden het onder andere over het verschil tussen illustrator of kunstenaar zijn en over hoe hij en zijn familie van Tony’s Chocolonely houden, voor wie ik ooit uit eigen initiatief wikkels ontworpen had.”
Kunstinitiatief Switi Rauw
“In 2012 richtte ik samen met Kevin Headley het kunstinitiatief Switi Rauw op. Ons doel was om Paramaribo behalve aantrekkelijk voor de toerist en de Surinamer, ook kunstzinniger te maken. De thema’s in mijn illustraties omschrijf ik als soms over de top, een beetje sarcastisch maar wel altijd met een knipoog. Ik kijk terug op een succesvolle periode waarbij we verschillende rauwe muren voorzien hebben van een Switi illustratie. Veel bedrijven sponsorden ons toentertijd, en we konden het Surinaamse publiek betrekken door ze actief mee te laten doen. Schilderkunst wordt vaak gezien als iets wat alleen is voor rijke mensen. Met onze muurschilderingen kan tot op de dag van vandaag iedere Surinamer genieten van street art. Ik hoop dat er ooit weer een initiatief komt waarbij de binnenstad wordt opgeknapt en dat de burgers daarbij betrokken worden. En stiekem is mijn droom om ooit nog de grootste muur van Paramaribo van een schildering te voorzien.”
Tjin benadrukt dat een bezoek aan het binnenland zeker ook op haar lijstje staat. “Ik zou graag drie weken of zelfs langer inspiratie willen opdoen en nieuw werk willen maken. Het is mooi om te zien hoe de natuur wordt beïnvloed door moderne invloeden. Het maakt niet uit hoe ver je van de bewoonde wereld bent, bijna overal is er wifi of beschikken mensen over een smartphone. Ik weet nog dat ik soms op stap ben met mijn tante en vader in Suriname onderweg naar het binnenland en dan een groepje Surinaamse jongens zie chillen. Ik durf niet altijd op ze af te stappen om een foto te maken. Mijn vader pakt dan vaak het voortouw en vraagt het aan ze. Een foto geeft mij weer inspiratie om
iets moois weer te geven op papier. Op haar to-do-list is Hedy momenteel bezig met een kinderboek, geschreven door Neske Beks, waarin belangrijke thema’s zoals diversiteit en identiteit worden weergeven. Dit boek, Sala en Monk. Ons samen, verschijnt in aanloop naar de Black Achievement Month. Dit is een evenement om de bijdrage van zwarte prominenten aan de Nederlandse samenleving onder de aandacht te brengen.
Gewoon tekenen, tekenen, tekenen
“Overal waar je komt in Suriname, zie je veel handicraft werken. Er zijn zoveel creatieve mensen in Suriname die wellicht de stap niet kunnen nemen om daadwerkelijk iets met kunst te gaan doen. Ondanks dit gegeven zou ik willen zeggen: Ga tekenen en kijk wat ervan komt.” Volgens Tjin is het tegenwoordig niet moeilijk om een podium te creëren voor je werk. “Met social media kom je een heel eind. Ik gebruik voornamelijk Instagram om mijn werk te laten zien op mijn website. Mijn goede vriend en mede-illustrator, Brian Elstak, zei altijd tegen me: ‘gewoon tekenen, tekenen, tekenen’. Ik hoor het hem nog steeds zeggen. Ik denk zelf dat in Suriname mensen gemiddeld kunstzinniger zijn dan in Nederland”, aldus Tjin.