In memoriam (registered)
Silvia de Groot
Op 26 mei overleed Silvia de Groot, enkele weken voor haar 91e verjaardag. Bij het grote publiek was de antropoloog, historicus, socioloog en sociaal-geograaf wellicht niet zo heel bekend, maar haar kennis en werken van de geschiedenis en de cultuur van de Marrons waren onmisbaar en dwongen respect af. De in 1918 geboren Silvia Wilhelmina de Groot-Rosbergen heeft decennia lang baanbrekend historisch onderzoek gedaan naar de Surinaamse geschiedenis in het algemeen en die van de Marrongemeenschappen in het bijzonder. Ze was bevriend met verschillende Granmans en genoot het vertrouwen van velen.
Na haar studie in Utrecht, waar zij haar doctoraal in de sociale wetenschappen behaalde, werkte ze in de jaren zestig van de vorige eeuw onder de Ndyuka aan de Marowijnerivier en promoveerde in 1969 bij A.J.F. Köbben aan de toen nog Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam in de sociale wetenschappen op een studie over dit Marronvolk, ‘Djuka society and social change’. Als docent was zij tot 1983 verbonden aan het Historisch Seminarium van de Universiteit van Amsterdam.
Het bekendst werd haar reisverslag van een bezoek van vier Granmans uit het binnenland van Suriname aan Ghana, Togo, Dahomey en Nigeria: ‘Surinaamse granmans in Afrika: vier groot opperhoofden bezoeken het land van hun voorouders’ (1974). Uit deze en andere West-Afrikaanse landen werden gedurende drie eeuwen mensen weggevoerd om als slaaf te werken op plantages in de Nieuwe Wereld.
Silvia de Groot stond aan de wieg van het Instituut ter Bevordering van de Surinamistiek en was ook redactielid van het tijdschrift voor Surinamistiek, ‘Oso’. Zij publiceerde met regelmaat in het blad, maar ook in ‘Slavery & abolition: a journal of comparative studies’, de ‘Nieuwe West-Indische Gids’, ‘Vrij Nederland’, in ‘De Gids’ en in verschillende bundels, over onder meer kolonisatie en vrouwen in de geschiedenis. En vooral veel over Marronculturen (onder meer een tweedelige studie over het Korps Zwarte Jagers). Tevens droeg zij bij aan de ‘General history of the Caribbean’, van de Unesco. Na 2000 legde De Groot zich nog toe op de antropologisch-historische studie van Bali.
Tot aan het einde van haar leven is ze bezig geweest met onderzoek en met Suriname. Daarnaast was ze onvermoeibaar om onderzoekers, journalisten, docenten en andere geïnteresseerden met raad en daad bij te staan met betrekking tot historisch onderzoek in Suriname. Voor wat betreft hetgeen zij op het gebied Suriname-onderzoek heeft gedaan, kunnen we geen gelijke vinden. Enkele weken voor haar dood publiceerde ze in eigen beheer ‘Agents of their own Emancipation; Topics in the History of Surinam Maroons’.
De Groot heeft gedurende haar lange en indrukwekkende loopbaan tal van onderscheidingen gekregen, waaronder de Gaanman Gazon Matodja Award in 2002. Op 6 februari van dit jaar werd ze uit naam van president Ronald Venetiaan nog benoemd tot Officier in de Ereorde van de Gele Ster.
Geraadpleegde bronnen: Carl Haarnack, Wikipedia
Een selectie uit de vele publicaties van Silvia de Groot
Korte geschiedenis van de Djoeka’s. [Paramaribo: 1965]. (Gestencild.)
Summary of the description by P.J. Benoit, with annotations. 1839. Bijlage van: P.J. Benoit, Voyage à Surinam: description des possessions néerlandaises dans la Guyane. Cent dessins pris sur nature par l’auteur. Lithographiés par Madou et Lauters. Amsterdam: Emmering, 1967. Reprod. van de uitgave Brussel 1839.
Djuka society and social change: history of an attempt to develop a Bush Negro community in Surinam 1917 – 1926. Assen: Van Gorcum, [1969].
Surinaamse granmans in Afrika: vier groot opperhoofden bezoeken het land van hun voorouders. Utrecht [etc.]: Het Spectrum, 1974. (Aula paperback, 28.)
Van isolatie naar integratie: de Surinaamse Marrons en hun afstammelingen: officiële documenten betreffende de Djoeka’s (1845 1863). ‘s Gravenhage: Martinus Nijhoff, 1963. (Verhandelingen van het Koninklijk Instituut voor Taal , Land en Volkenkunde, 41.)
Reis door Suriname: beschrijving van de Nederlandse bezittingen in Guyana / Journey through Suriname: description of the possessions of the Netherlands in Guiana. P.J. Benoit; een vertaling [uit het Frans] van de oorspronkelijke uitgave Voyage à Surinam met honderd tekeningen in kleur bewerkt door Chris Schriks; voorzien van een samenvatting in de Engelse taal door Silvia W. de Groot. Zutphen: De Walburg Pers, 1980.
De Andere Marrons. Speciaal nummer van Oso, jrg. 20, nr. 2. (Redactie)
Agents of their own Emancipation; Topics in the History of Surinam Maroons (Amsterdam: Eigen beheer, 2009)