Isolement grote barrière
De onderwijzersechtparen Gert en Ali Tromp en Cees en Ineke Koelewijn werkten tussen 1973 en 1986 elk ongeveer acht jaar in de Trio-dorpen Tepu en Kwamalasamutu aan alfabetisering en onderwijs. André Koelewijn, die als kind acht en een half jaar in Tepu woonde, presenteerde eind april een nieuw taalboek in zijn dorp. Tegenover Parbode wijdt hij uit over de barrières met betrekking tot de ontwikkelingsperspectieven van het afgelegen dorp Tepu.
Het Triodorp Përëru Tëpu, ook wel Pelelu Tepu of kortweg Tepu genoemd, is stroomopwaarts de eerste inheemse nederzetting aan de Tapahonyrivier. Ongeveer vijfhonderd Trio’s wonen in dit diep-zuidelijk gelegen dorp, dat in de jaren 60 van de vorige eeuw door bewoners van Palumeu werd gesticht. Stamleden die toen als nomaden in die contreien leefden, kregen zo een alternatieve vaste woonplaats aangeboden.
Përëru Tëpu (Trio voor ‘reuzenpadden rotsblok’) werd in 1965 gesticht, en beleefde in de jaren zeventig een bloeiperiode toen in 1973 een lagere school werd opgezet. Schoolhoofd Cees Koelewijn verbleef er nog vóór de Binnenlandse Oorlog (1986-1992) aanbrak en er abrupt een eind kwam aan de betrekkelijke welvaart in dit pittoreske dorpje. Verslechterende leefomstandigheden en een grote vluchtgolf naar het Triodorp Mataware en omliggende dorpen in Brazilië behoorden tot de gevolgen. Een andere erfenis van de oorlog is dat er heden ten dage nog altijd functionele analfabeten zijn en er jarenlang geen behoorlijk onderwijs is gegeven. Dat kwam pas weer rond de eeuwwisseling.
Verder lezen? Koop dan nu de Parbode. Nog tot eind deze maand in de winkel en daarna verkrijgbaar via de redactie.