Jenny Simons
‘Je kunt je niet opbergen’
Huisvesting, huisvesting, huisvesting! Jenny Simons, voorzitter van De Nationale Assemblee (DNA), kan het niet genoeg herhalen. Het thema staat bovenaan het prioriteitenlijstje van de nieuwe regering en dus ook hoog op de parlementaire agenda. Werkgelegenheid is goede tweede. Op die punten zal de regering worden afgerekend, geeft ze toe. Op enige afstand volgen zaken als rechtszekerheid, transparant bestuur, AOV, kinderbijslag, infrastructuur, grondenrechten… Verkiezingsissues, de reeks is eindeloos. Intussen stapelen de incidenten zich op. De Nationale Assemblee: de keus tussen chaos en structuur.
Het benoemingenbeleid komt tijdens het gesprek helaas niet meer aan bod. Geen tijd. De voorzitter wordt doorlopend gebeld en in de kleine secretaresseruimte staan al nieuwe gasten te wachten. Jammer, want juist in de grote schoonmaakcarrousel op de ministeries, manifesteert zich de vooruitgang die de politiek maakt in haar beleidsontwikkeling. ‘Muteren’ wordt het genoemd. Een terugkerend ritueel na elke verkiezing. Iedereen accepteert het, hoewel het soms gewoon een ander woord is voor ‘family-business’. Sommige politieke partijen beschouwen ministeries nog altijd als hun eigendom. Wie dacht daar met de nieuwe regering van verlost te zijn, komt bedrogen uit. Jenny Simons haalt even de schouders op. Zij ziet het meer als restanten van de traditionele politiek. “De president wil er eigenlijk ook het liefst vanaf. Hier en daar is dat gelukt. Maar niet overal. We zijn nog een land in ontwikkeling, dat op een effectieve wijze zijn belangen wil behartigen in de wereld. Het is een proces van vallen en opstaan”. Zelf streeft Simons naar een versnelling in besluitvorming. “Wat betreft de Nationale Assemblee, dat is een plek waar je met elkaar beslissingen neemt. We zitten op een lijn, die ik heb uitgezet. Los van de eigen politieke opvattingen van de leden, is dat tot nu toe goed gelukt.”
Workshops
De gemiddelde leeftijd van de nieuwe DNA is laag. Veel van de jonge parlementariërs moesten nog volledig worden ingewerkt in het politieke metier. Voorzitter Simons is daarom begonnen met een uitgebreid scholingsprogramma: workshops, excursies, trainingen. De kwaliteit moet omhoog. Simons wil met DNA-leden in gesprek om steun te vinden voor haar nieuwe aanpak. In hoeverre daar nog een partijlijn doorheen loopt, zoals bij ministeries, laat ze liever in het midden. Ze lijkt zich dan ook nauwelijks druk te maken over het machtsvraagstuk binnen de driehoek president, vicepresident en Assembleevoorzitter. “Iedereen heeft zo zijn eigen beslissingsbevoegdheid. Daar bemoei ik me niet mee.”
Voor De Nationale Assemblee legt ze de lat liever een stukje hoger. Er zijn nog wetsontwerpen uit de vorige zittingsperiode, waaronder de wet op de kinderopvang en de anti-corruptiewet. “Die hebben we nu teruggestuurd naar de regering. Daarover moet zo snel mogelijk een besluit worden genomen”, zegt ze resoluut.
Wereldreizen
De parlementaire agenda wordt gedomineerd door het jaarlijkse circus van de begrotingsbehandeling. De spanning daarover is duidelijk merkbaar. Ook al omdat er zo weinig concreets over valt te melden. “De begroting bij de regeringsverklaring van 1 oktober was eigenlijk niet de begroting van deze regering”, zegt ze raadselachtig. Dat verklaart waarschijnlijk ook de strekking van het urenlange presidentiële verhaal, waarvan de toekomstplannen vele mijlen verder reikten dan wat er uit de koele jaarcijfers viel op te maken. Over de gewijzigde begroting zal dus tot ver in december worden gepraat. Dan zijn ook de reizende parlementariërs terug uit het buitenland, hebben de eerste aftastende vergaderingen plaatsgevonden en zijn de nieuwe leden zo goed als ingewerkt. Eind oktober was er trouwens al voor bijna 100.000 USdollar rondgereisd. Is dat niet een beetje veel voor de kersverse volksvertegenwoordigers? Simons vindt van niet. “In 2008 hebben we ongeveer een half miljoen USdollar aan parlementaire reizen uitgegeven”, rekent ze voor. “Vorig jaar was dat tegen de 400.000 USdollar.” Dit jaar waren veel parlementariërs op campagne en is er weinig gereisd. Reizen zijn nodig om ons land op de kaart te zetten. Je kunt je niet opbergen. Die buitenlandse contacten betalen zich te zijner tijd uit.”
IPad
Vanuit het verre Zuid-Afrika meldt de recent benoemde PALU-parlementariër Henk Ramnandanlal dat Suriname in de digitale wereld nog ver achter loopt. Hij is daar samen met Azizkumar Gajadien van de VHP en met Volksalliantie-voorzitter Paul Somohardjo. Zeker DNA zou op ICT-gebied een gigantische inhaalslag moeten maken, vindt Ramnandanlal. “Veel landen werken al met het systeem van e-parlement”, zegt hij verontwaardigd tegen de verslaggever van de Ware Tijd. “En wij zijn nog niet verder gekomen dan een eigen website.”
Jenny Simons kan het alleen maar be-amen, aan haar zal het ook niet liggen. Vóór haar op het bureau ligt een IPad, waarmee ze haar agenda beheert, haar e-mail organiseert en zelfs het interview kan opnemen. Al bij de trainingen en workshops van de aanstormende politici in DNA heeft e-communicatie een voorname plaats ingenomen. “We hebben besloten dat we voortaan de uitnodigingen digitaal versturen. Ook documenten, als het even kan. We houden natuurlijk wel een slag om de arm, want niet iedereen is al zo ver…”. Met dat laatste voorbehoud kon de hartenkreet van Ramnandanlal niet treffender worden onderstreept. Gegeneerd erkent hij dat vorige regeringen de kansen om digitaal te communiceren gewoon hebben laten liggen. Veel Afrikaanse landen zijn intussen veel verder dan Suriname. Maar goed, de inhaalslag wordt nu dus wel schoorvoetend gemaakt, hoewel daarmee meteen een scheiding dreigt te ontstaan tussen de assembleeleden bij wie het venster naar de wereld wijd open staat en de groep die nog volledig naar binnen is gekeerd. De technische ontwikkeling zou dus het verschil kunnen gaan markeren tussen traditionele politiek en moderne democratie. Want het verstrekken van 51 nieuwe e-mailadressen is nog lang geen garantie voor transparante communicatie. Het leiderschap van Jenny Simons zal alle zeilen moeten bijzetten om iedereen op niveau te houden.
Media
“We moeten ook anders omgaan met de pers”, voegt ze eraan toe. “Media zijn altijd op zoek naar conflicten en schermutselingen. Dus lijkt het alsof er voortdurend ruzie wordt gemaakt, of op het scherp van de snede wordt gediscussieerd. Maar van al die urenlange debatten over bijvoorbeeld het functioneren van ons onderwijs, is bijna niets terug te vinden. En misschien stimuleer je daarmee het conflict wel, want voor sommige assembleeleden is het kennelijk de enige manier om de pers te halen. Het signaal is dus verkeerd. De samenleving denkt dat er alleen maar wordt gevochten, terwijl de aandacht voor het instituut verslapt. En de DNA is het enige instituut dat we hebben.”
Simons is van mening dat het parlement de voorlichting naar de bevolking dan maar zelf ter hand moet nemen. “De leden moeten ook werkelijk in staat zijn om hun verhaal te houden naar de samenleving toe.” Ook daarvoor heeft ze trainingen georganiseerd: ‘Hoe ga ik om met de pers’. Verder kan de samenleving reikhalzend uitkijken naar de eerste begrotingsdebatten, want ook de kunst van het debatteren en het efficiënt gebruik van internet maakten deel uit van het scholingstraject. “We hebben al die maanden in de aanloop naar het grote werk gebruikt voor structurele verbeteringen en professionaliteit”, zegt ze veelbelovend.
Incidenten
Veel rust is haar trouwens niet gegund. Links en rechts wordt ze ingehaald door de waan van de dag: een lege staatskas, politieke benoemingen, ontruimingen bij Sunny Point, een onhandige minister van RGB, familievriendelijke aanbestedingen bij Openbare Werken, een minister van Justitie die zich hopeloos vergaloppeert, ruzies en splitsing binnen de A-Combinatie… Het is bijna teveel om op te noemen.Maar Simons laat zich niet gek maken. “Als je van incident naar incident holt, komt er van besturen niks terecht”, zegt ze. “Maar natuurlijk, als de oppositie daarop aandringt, zullen we daarover vergaderen.” Ze wil structurele oplossingen, ook en vooral voor wat betreft de grondpolitiek. “We zitten op een traject van een meer fundamentele en duurzame oplossing van dat vraagstuk.”
Kennelijk is de actualiteit niet dringend genoeg om als aanknopingspunt te dienen voor een structureel debat. “Er gebeuren elke dag allerlei dingen. Het parlement komt pas in beeld als een kwestie beleidsvormende proporties aanneemt.”
Vreemdelingen
En dan is er nog die lastige relatie met Nederland. Dat steentje in de schoen, dat steeds weer opduikt als een politieke barometer. Afhankelijk daarvan, zien sommigen het ook graag als graadmeter van de Surinaamse emancipatie. Maar met een open mind, kun je daar best creatief mee omgaan. Simons maakt zich niet zo druk over de massieve relatie tussen Den Haag en Paramaribo. De Nederlanders van Surinaamse afkomst, dat is een ander verhaal. “Als het aan mij ligt, zou ik graag met de Surinamers die niet in Suriname wonen en die nog een relatie hebben met het land, willen komen tot het punt dat we een status voor ze maken, die je kunt karakteriseren als ‘een persoon van Surinaamse afkomst’. Daarbij hebben die mensen onmiddellijk een aantal rechten. Al wonen ze niet hier, ze mogen anytime hier komen, ze mogen werken, ze mogen zaken doen. Ze mogen een enkele reis Suriname boeken, ze hoeven geen visum aan te vragen. Ze zijn hier altijd welkom en in tweede instantie, als ze werkelijk hier komen, langer dan bijvoorbeeld drie maanden, dan kunnen ze zich inschrijven bij het CBB. Ze mogen zich hier vestigen. De bottomline is: hoe langer ze hier blijven, hoe meer rechten ze krijgen. Maar als ze passief kiesrecht willen hebben, moeten ze Surinamer worden.”
Volgens Simons wordt die visie door grote delen van haar partij gedeeld. Maar of dit in deze kabinetsperiode ook beleid wordt, hangt af van politieke wil en prioriteiten. Gezien de vele incidenten, ook in eigen huis, is dat niet waarschijnlijk. Want ondanks de buitenlandse reizen, de contacten met Cuba, Guyana en Brazilië, de flirt met buurland Frankrijk en zoveel andere vergezichten, gaat de meeste energie voorlopig op aan interne aangelegenheden.