Kort gezegd: Soecy Gummels
‘Seks is een verlengstuk van de liefde’
Soecy Gummels (50) schrijft over liefde die onweerstaanbaar aantrekt, hartstochten die met uiterste inspanning worden beheerst, misverstanden en complicaties die de ware liefde dwarsbomen. En aan het eind komt alles goed.
Je bent geen Surinaamse schrijfster, mag ik dat zeggen?
“Jazeker. Ik ben van nationaliteit Surinaamse, maar ik heb al mijn scholing in Amerika gehad. Vanaf mijn zevende levensjaar ben ik daar naar school gegaan. Tussendoor ben ik anderhalf jaar teruggeweest in Suriname. Toen ben ik weer naar Amerika gegaan. Dus alles wat ik heb beleefd, heb ik in Amerika beleefd. Ik heb altijd van schrijven gehouden dat deed ik daar ook al op de highschool. Gedichtjes, korte verhalen kwamen daar uit. Je weet hoe die Amerikanen zijn. Men zei altijd als je gaat werken aan een roman ‘start with what you know’. Ik heb gezegd weet je wat, ik ga beginnen met wat ik ken. Ik ben te lang uit Suriname, ik voel me wel Surinaamse, maar toen ik pas terug kwam in Suriname moest ik er echt weer inkomen, in het culturele van Suriname. Daar ben ik nu wel vertrouwd mee en ik heb ook gezegd dat het eerste boek dat nu gaat uitkomen een driehoeksituatie wordt: Amerika, Holland, Suriname. Dat wordt dan mijn introductie tot meer Surinaams schrijven. Mijn kinderboekjes zijn wel Surinaams georiënteerd.”
Toen je trouwde in 1978 ben je van Amerika verhuisd naar Wageningen. Was dat een overgang?
“Ik vond het vroeger heerlijk in Wageningen. De mensen vinden het vervelend als je het zegt, maar destijds met de Nederlanders was het een pracht van een dorp. Elke zondag evenementen, het was een bruisend leven, fantastisch. Toen ik trouwde in 1978 begon het al bergafwaarts te gaan. Ik hou van kleine plaatsjes, ik hou van dorpen. Ik vind als je de mensen van een land echt wilt leren kennen, dan moet je naar buiten, naar het buitenleven en dat vind ik heerlijk.”
Je bent zelf ook aardig actief in Wageningen.
“Ja, we zij bezig met een groep vrouwen in Wageningen om kinderboekjes te schrijven. Die boeken komen uit onder de naam ‘Wagina’. We hebben een serie boekjes geschreven over kinderen van de verschillende districten. We hebben boekjes geschreven over kinderen met een handicap. Iedere vrouw schrijft een boekje. Daarna bespreken we de verhalen. Daar moet je nog wat veranderen, dit kan weg, hier moet je nog wat dieper op ingaan.”
Wat beweegt je om te schrijven?
“Het leven! Het leven is zo veelomvattend. Je ziet ergens iets, er klikt iets in je en dan denk je hé, als ik dat was, of als ik in die situatie was, hoe zou ik dan handelen? Je ziet een uitdrukking op iemands gezicht en je denkt: wat zou daar achter schuilen? Er komt zoveel op je af. Het leven heeft zoveel facetten. Het zijn diezelfde facetten die steeds weer terug komen, maar ook steeds weer met een andere nuance. Ik vind het gewoon gezellig om daar mee te spelen.”
Kun je van je werk leven?
“Nee, hoor…dan was ik allang de hongerdood gestorven. Je stopt er meestal veel meer in dan dat je eruit haalt. Maar ik laat me daar niet door frustreren. Je kunt altijd wat méér verdienen, maar bij mij gaat het in het leven niet om het geld, maar om de levensvreugde. Gelukkig zijn de kinderen volwassen en heb ik een man waar ik wel van kan leven. Zoals hij het zegt: ‘Ja baja, Soecy heeft het goed. Ik werk me kapot en zij maakt het op’. Voor mij is levensvreugde belangrijker dan het geld.
“Mijn gezin is altijd op de eerste plaats, mijn man en mijn drie kinderen. Ik heb een fantastische man. Dat wil niet zeggen dat er nooit problemen zijn. Alles heeft zijn ups en downs. Je hebt je goede tijden, je hebt je slechte tijden, maar jij moet weten hoe je het in balans houdt. Ik denk dat ik het geluk heb gehad dat mijn man en ik samen wel een goede balans hebben kunnen vinden. We maken ruzie, we verschillen van mening, maar ik vind dat het er allemaal bij hoort. We zeggen ook weleens ‘ach verrek jij’, maar dat is allemaal in liefde gezegd.”
Hoe ga je te werk als je schrijft?
“Sommige mensen maken een hele ‘outline’ (een opzet) van hun boek, voordat ze beginnen te schrijven, dat doe ik niet. Als ik begin weet ik wel welk thema ik ga gebruiken. In Amerika kunnen ze dat niet begrijpen. Mijn uitgever die wordt gek van mij. Hij zegt je moet toch een ‘outline’ hebben. Ik zeg ‘als je dat van me gaat verwachten dan moet ik naar een andere uitgever’. Ik ga het niet doen, ik ga me niet vastleggen. Het boek verrast míj op een gegeven moment. Ik werk met vlagen. Ik ken schrijvers die van zes tot tien werken en daarna zijn ze met hun kinderen bezig. Dat kan ik niet. Ik kan niet zeggen: om tien uur ga ik schrijven. Soms schrijf ik een hele tijd geen woord. Dan ben ik in de tuin bezig, maar intussen ben ik onbewust bezig in mijn hoofd dingen te ordenen. Wanneer het dan zover is dat ik ga zitten schrijven, dan ben ik ook weg voor de wereld. Dan komt mijn man binnen met een broodje en chocolademelk, want hij weet dat ik niet stop.”
Hoe zit het met de autobiografische aspecten in je werk?
“Ik denk niet dat wat je schrijft volkomen los staat van je persoonlijke leven. Ik denk dat wanneer je schrijft er altijd wel iets doorsijpelt. Wat en hoeveel, dat laat ik in het midden. Overspel bijvoorbeeld, wat zou ik iemand adviseren die op een tweesprong staat? Doe je het of doe je het niet? Wil je dat avontuurtje eventjes hebben om al het andere op het spel te zetten? Is het de moeite waard? Is al dat andere dan zo weinig waard? Maar wat er autobiografisch is in mijn werk en wat niet, dat blijft een geheim.”
Wat zijn de thema’s in je boeken?
“Het thema in ‘Liefde op het eerste gezicht’ is huiselijk geweld en de gevolgen daarvan. De vrouwelijke hoofdpersoon Sharisa durft zich niet open te stellen voor een nieuwe liefde, vanwege traumatische ervaringen in een eerdere relatie. In ‘Schakels van liefde’ kan de hoofdpersoon Lucia niet trouwen met haar ware liefde omdat ze al uitgehuwelijkt is aan een andere man. In beide romans komt aan het eind alles goed. Ik neem thema’s die negatief zijn, maar ik werk ze altijd uit naar iets positiefs.
“In het boek ‘Waar het bloed kruipt’, schrijf ik over de minder fraaie aspecten van het leven met onderwerpen als kindermishandeling, de dood, adoptie, overspel. Ik heb bewust daarvoor gekozen. Het is niet alleen maar liefde en ze leefden nog lang en gelukkig. Er zijn ook nog andere aspecten. Je kunt het leven niet ontlopen. Maar de keus is aan jou. Wil je bij het negatieve blijven zitten of wil je tot iets beters komen.”
Je schrijft over seks in bedekte termen, de kleren blijven aan…
“Mijn boek gaat over het verhaal, die personen, de emoties die er zijn. Het is veel romantischer om het een beetje bedekt te laten. Ik vind seks is voor mij en mijn man, dat is voor ons tweetjes en daar komt niemand anders bij kijken. Aanvankelijk was ik bij een andere uitgever en die vond dat er zeker nog dertig passages met seks aan moesten worden toegevoegd. Ik zeg, ‘dat doe ik niet’. ‘Ja maar, sex sells’ was zijn verweer. Ik heb geweigerd het te doen en ik ben toen weggegaan. Ik weiger dat gewoon, ik vind dat niet horen. Iedereen moet dat voor zichzelf weten, maar ik ga het niet aan je voorschotelen. Laat iedereen dat voor zichzelf ontdekken. Ik vind het niet nodig. Mijn boek is niet geschreven voor de seksuele commercie, mijn boek is geschreven om zo puur mogelijk het verhaal weer te geven. Voor mij is seks een verlengstuk van de liefde, niet een willekeurig avontuurtje.”
Autheur: Anne Huits