Kries Ramkhelawan: ‘Muziek is een ziel’ – Parbode Sneak Peek

Muziekmaker, zanger en muziekleraar Kries Ramkhelawan (59) is een wandelend instituut als het aankomt op – met name maar niet alleen – Hindostaanse stijlen. Relevant is te weten hoe de ander denkt over muziek, vindt hij. Kries benadrukt dat Suriname een jonge natie is, maar ook een multiculturele samenleving die nog bezig is die natie te vormen. “Tijdens dit vormingsproces proberen wij elkaars muziek en taal te begrijpen en te verstaan.”

Ramkhelawan voorziet een enorme groei in de Surinaamse muziek als onze artiesten van verschillende bevolkingsgroepen duets durven aan te gaan. “Het is prachtig om ernaar te luisteren.” Hij zegt dat zulke muziek het gevoel van natievorming en respect voor elkaars cultuur en talent prikkelt. “Ik praat daarom altijd over één Surinaams product en niet in termen van Hindostaanse, Javaanse of Indiaanse muziek.”

Onze traditionele muziekstijlen zijn, mits op de juiste manier, prima bijeen te brengen. “Muziek zou nooit vertaald moeten worden als even iets bespelen of in elkaar zetten. Muziek moet een fusion zijn en geen confusion. Als je een samenspel hebt, focus op de kwaliteit, maar zorg er vooral voor dat je een prachtig geheel uitdraagt”, adviseert de muziekleraar.

Baithak gana
Als kind werd Kries al ingewijd in de traditionele Hindostaanse baithaka gana (‘zittend zingen’) die in Suriname is ontstaan. Zijn muziekgoeroe was vader Rampersad Ramkhelawan. De leerlingen van zijn muziekschool kunnen deze stijl zowel in haar oude glorie als moderne versie leren. Kries vindt het belangrijk dat de traditionele muziekstijlen niet vervagen. Baithak gana bestaat eigenlijk uit meerdere traditionele stijlen, zoals de sohar, bhajan, qawwali en birha. Bij de sohar (‘kosmische klanken’) gaat het bijvoorbeeld om een historisch verhaal zingend te vertellen zonder een microfoon, waarbij je toch alles kan horen. De sohar worden traditioneel gezongen bij de geboorte van een kind. De bhajan en qawwali zijn devotionele stijlen van de hindoes en de moslims, de birhá zijn liefdesliederen in de stijl van Bihar, in Noord-Oost-India. “In de hedendaagse muziekwereld zijn oude muziekstijlen zich tot iets nieuws gaan ontwikkelen.”

Volgens Kries is baithak gana ook populair onder Hindostanen in de diaspora. Op speciaal verzoek heeft Kries in landen als Trinidad, Spanje, Guyana, India en Nederland baithak gana-optredens gegeven. Vooral in Nederland is baithak gana nog steeds heel populair onder de Hindostanen. Door de jaren heen heeft hij zich ook theoretisch verdiept in de muziekstijlen, instrumenten en zang. Ramkhelawan verzorgt daarom naast praktijkles in piano, gitaar en tabla ook theorie-onderricht. Hij geeft verder regelmatig lezingen aan de University of Trinidad and Tobago.

Muziek is een ziel
“Het mediteren van de boodschap geeft al kippenvel, laat staan het horen van de melodie. Deze raakt het hart. Om de taal van muziek te verstaan moet je disconnected zijn van etniciteit”, weet Ramkhelawan. “Heb respect voor muziek, beleef het en voel de ziel van muziek. Al ben je een muziekkenner, als je geen gevoel hebt voor muziek, kan je niet aanvoelen wat de stemmen en klanken zijn. Muziek maken ligt dieper dan wij denken. Je leeft het! Muziek draait allemaal ook om de boodschap of het verhaal dat je wilt delen.”

Lees het hele artikel in het septembernummer van Parbode

0

Gedeeld