Krishna Mathoera: ‘Criminaliteit bestrijd je niet met mooie woorden’ – Parbode Sneak Peek

In haar spreekbeurt ging Mathoera in op de manier waarop de overheid zich kwijt van de taak tot het verzekeren van vrijheid, veiligheid en bescherming van burgers. De cijfers uit 2016 en 2017 laten een angstaanjagend beeld zien: negenduizend inbraken en gekwalificeerde diefstallen, zestienhonderd berovingen en overvallen, 35 levensberovingsgevallen en 280 zedendelicten. Verder geven de cijfers aan dat de criminaliteitsbestrijding niet erg effectief is; van de meer dan twintigduizend aangiftes monden er 3500 uit in een aanhouding. Wel moet terdege rekening gehouden worden met de perceptie van de veiligheid in een samenleving. Een laag aantal aangiftes kan betekenen dat mensen er geen nut in zien om aangifte te gaan doen, omdat er bijvoorbeeld toch geen auto’s zijn om uit te rukken, en hoeft dus niet per se te betekenen dat mensen zich veiliger voelen.

“De perceptie veiligheid wordt in een samenleving veelal beïnvloed door drie belangrijke factoren”, stelt de oud-politiecommissaris. Het gaat in de eerste plaats om de aandacht van traditionele en sociale media, waardoor zaken gedramatiseerd en veelvuldig verspreid worden. Verder de ernst en de schade van criminaliteitsgevallen, waardoor als er bijvoorbeeld in een verder rustige buurt een enkele keer iets gebeurt, het gevoel van onveiligheid snel verergert. Ten slotte de mate van publieke acceptatie. Dit laatste aspect illustreert ze als volgt: “Sommige vormen van criminaliteit moeten heel ernstig aangepakt worden. Ik noem bijvoorbeeld money laundering. Niemand praat erover, ik zie bijna geen artikelen erover in de kranten, men zwijgt erover; de perceptie van onveiligheid en criminaliteit in een samenleving wordt sterk beïnvloed door de manier waarop mensen denken over bepaalde vormen van criminaliteit.”

Boven- en onderwereld

“Er is, naast de criminaliteit die we uit de cijfers kunnen aflezen, een andere vorm die we niet kunnen zien, de ondermijnende criminaliteit. Mensen doen daar normaliter geen aangifte van, maar deze vorm is funest voor een samenleving, het tast de integriteit van de instituten van een samenleving aan.” Mathoera legt verder uit dat deze criminaliteitsvorm een samenwerking vereist van de boven- met de onderwereld. De onderwereld heeft de bovenwereld nodig om deze vorm van criminaliteit uit te voeren, ze moeten infiltreren in de bovenwereld, want het crimineel verkregen geld moet zoveel mogelijk wit worden. Daarom de term ‘ondermijnend’, want het ondermijnt, maakt instituten en structuren kapot, en knaagt daardoor aan het vertrouwen van de samenleving. Om het allemaal nog erger te maken draagt deze vorm van criminaliteit vaak een internationaal karakter. Het gaat om drugshandel, corruptie, mensenhandel, witwassen. “Wat de omvang en de schade is van deze vorm van criminaliteit weten we niet. We kunnen die schade wel afleiden op basis van bepaalde zaken die we om ons heen zien gebeuren.”

Als indicatoren noemt Mathoera de tienduizend kilo cocaïne die in en buiten Suriname in 2016 in beslag is genomen, de 2500 kilo in 2017, en de megadrugsvangsten in het afgelopen jaar. Op basis van de vangst van 2016 laat Mathoera zien hoeveel ‘zwart’ geld er waarschijnlijk in onze maatschappij is gepompt. Tienduizend kilo cocaïne, met een inkoopwaarde van 6000 US-dollar per kilo, dus een totaal van 60 miljoen US-dollar, is in dat jaar in beslag genomen. “Dat is een stevig bedrag”, meent Mathoera. Maar de straatwaarde van alle cocaïne die dat jaar niet in beslag is genomen ligt vele malen hoger. Naar internationale opvattingen wordt namelijk maar 20 procent van alle drugs onderschept. Dat betekent dat 40.000 kilo coke dat jaar wel succesvol is verkocht, tegen een verkoopprijs van naar (lage) schatting, 25.000 US-dollar per kilo. Dit betekent een miljard US-dollar, waarvan een behoorlijk deel in de samenleving terecht is gekomen via witwaspraktijken. Het laatste zorgt dan weer voor een vervuiling van de financiële instituten, want de onderwereld zal alle moeite doen om dat geld in de bovenwereld te pompen. Mathoera noemt en benadrukt de internationale imagoschade voor Suriname. Een recent voorbeeld daarvan is ‘de zaak Brazilië’, een groot, internationaal kartel waarbij in februari 26 personen, zeven vliegtuigen, en negen ton cocaïne aangehouden en in beslag genomen zijn. In deze zaak is naast Columbia, Bolivia en Brazilië ook Suriname genoemd. Internationale nieuwsbronnen geven aan dat Surinames ‘duikboot-affaire’ onderdeel was van deze gigantische drugsoperatie. “En zo krijgen we voordat je denkt het predicaat van narcostaat”, verzucht Mathoera.

Lees het hele artikel in de mei-editie van Parbode.