Lafbekken op de buis
Journalisten in Suriname worden steeds kritischer. In de dagbladen liegen de commentaren over het reilen en zeilen in het land, met name binnen de politiek, er vaak niet om. Ook via de radio zijn keiharde geluiden te horen. Maar op de televisie is slapheid troef. Het echte nieuws wordt de kijker onthouden, niet zelden onder druk van de politiek.
Een partij bijna-bekvechten in Redi Doti tussen de president en voorzitter Ricardo Pané van de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname is natuurlijk nieuws. De opwindende woordenoorlog werd vastgelegd door een team van staatszender STVS, maar bereikte de huiskamers nooit. Wat bleek? De persdienst van het kabinet van de president eiste het materiaal op, onder het mom daaruit te willen putten voor een overheidsprogramma, waarin de zegeningen van de regering zouden worden belicht. De ‘ruzie’ werd uit de beelden geknipt, alvorens deze weer werden teruggestuurd naar de STVS. Tenminste, zo gaat het verhaal. Maar als de beelden niet zouden zijn verdonkeremaand, dan is het vreemd dat de nieuwsredactie van dit station deze niet heeft uitgezonden. Het volk heeft het recht om te weten dat de president zich heeft laten gaan.
Ieder mens begrijpt dat hier sprake is van regelrechte (zelf)censuur, die herinneringen oproept aan de militaire tachtiger jaren. ‘Niets aan de hand’, jokte de leiding van de staatszender bij monde van Rikky Doekhie, hoofd van de Nieuwsdienst. Men voelde zich op geen enkele manier gecensureerd. Logisch, want je gaat zelf niet toegeven dat je een journalistieke lafbek bent. Overigens wel een begrijpelijk uit lijfsbehoud gedane uitspraak, want strijk de politieke bazen, die je van brood voorzien, tegen de haren in en je bent je baan kwijt. Het getuigt echter van een compleet gebrek aan journalistieke principes. Het gedonder bij de STVS is geen ding dat pas bij het aantreden van deze regering is ontstaan. Dit medium is een staatszender, dus wie daar wel en niet mag werken, wordt bepaald door de regering, de vicepresident in het bijzonder. Ook tijdens de regering-Venetiaan leidde dat al tot de nodige conflicten. Suriname Vandaag, ooit het meest kritische actualiteitenprogramma, werd op last van toenmalig vicepresident Ram Sardjoe meer dan eens gemuilkorfd. Een kritische reportage over de omstreden one-China-houding van de regering, mocht niet worden uitgezonden, waarna uit protest door de redactie twee weken lang slechts herhalingen werden getoond. Een heerlijke knokpartij in het partijcentrum van toenmalig coalitiegenoot VHP, niet geheel toevallig het ondemocratische clubje van Sardjoe, mocht ook al niet belicht worden. Dat leidde tot het vertrek van de enige objectieve presentator van het programma, Giwani Zeggen, en een deel van de redactie. Kijk, dat zijn nog eens journalisten met karakter.
Maar die ruggengraat bij de staatszender is door de politiek inmiddels volledig verbrijzeld. Binnen de redactie van het journaal van de staatzender wordt meer agendajournalistiek bedreven, waarbij men vooral afgaat op trainingen, installaties van zinloze commissies en natuurlijk de ‘drukke agenda’ van de presidentsvrouw Ingrid Bouterse. Suriname Vandaag is, na de regeringswisseling even te zijn weg geweest, weer in de ether gezet, maar is nu niets anders dan een voorlichtingsprogramma van de overheid. Bij de collega’s van ATV is het al niet veel beter. Het praatprogramma Panorama, dat zij twee keer per week uitzenden, maakt je als kijker ook niet veel wijzer. Weliswaar is hier geen sprake van politieke bemoeienis, maar na een veelbelovend begin anderhalf jaar geleden is het door een compleet gebrek aan journalistieke capaciteiten van de huidige presentatoren, een soort voortkabbelend theekransje geworden, zonder enige nieuwswaarde. Gelukkig zijn er binnen de geschreven media en radio nog wel mensen met journalistieke principes die de lafbekkerij bij de televisie pijnlijk blootleggen.