Je bent dan wel geen drugstoerist, maar toch wil je tijdens de vakantie niet alleen geld uitgeven. Integendeel, je zoekt naar een makkelijke manier om er flink op vooruit te gaan. Wat doe je dan? Een aanzienlijke groep vakantiegangers die het met de waarheid niet zo nauw neemt, grijpt naar de reisverzekering als instrument om de verzekeringsmaatschappij eens goed te tillen.
In Nederland worden de namen van mensen die de verzekeringsmaatschappij aantoonbaar hebben opgelicht centraal geregistreerd in een databank met de naam FISH, wat staat voor Fraude Informatie Systeem Holland. Het systeem wordt beheerd door de stichting CIS. De fraudeurs kunnen als gevolg van hun misstap eveneens andere polissen kwijtraken en een nieuwe polis aangaan, ook bij een andere verzekeraar, wordt een zware klus. Ondanks die maatregelen en de strengere controles wordt er nog op grote schaal gefraudeerd. Het Verbond van Verzekeraars schat dat er elk jaar voor reisschade zo’n 55 miljoen euro aan frauduleuze claims wordt uitbetaald.
De meest voorkomende gevallen bij reisverzekeringsfraude zijn, in willekeurige volgorde: het door de klant zelf wijzigen of (laten) vervaardigen van nota’s; het ophogen van de claim door bijvoorbeeld meer kleding op te geven dan er daadwerkelijk in de koffer past; het claimen van goederen die men achteraf, bij een bezoek van de expert, nog in bezit blijkt te hebben, zoals (zonne)brillen, horloges, mobiele telefoons; en ook het met voorbedachte rade laten ophogen van de claim door bij bezoek van een arts ter plaatse om een ‘aangepaste’ rekening te vragen en deze bij de verzekeraar in te dienen.
Marcel Blokland is als medewerker van het Centrum Bestrijding Verzekeringsfraude, een onderdeel van het Verbond van Verzekeraars, dagelijks bij de problematiek van de verzekeringsfraude betrokken. “Uiteraard hebben wij vele voorbeelden van fraude en dat geldt met name voor de reisbranche”, vertelt hij. “De frauduleuze claims die wij hier verwerken en die betrekking hebben op een reis in Suriname zijn divers van aard, maar komen in hoofdlijnen overeen met claims uit andere vakantielanden.”
Wim de Hoog, directeur van VIDI Expertise uit het Nederlandse Eibergen, een bureau dat gespecialiseerd is in fraudebestrijding, vult aan: “Er is in het algemeen geen verschil in de fraudecijfers tussen de ‘gewone’ Nederlander en de Surinaamse Nederlander. Die eerste gaat echter meestal niet op vakantie naar Suriname. De schadeclaims die wij ter behandeling krijgen van gebeurtenissen in Suriname hebben daarom in 99 van de honderd gevallen betrekking op de Surinaamse Nederlander. Dat geeft dus een scheef beeld, want het lijkt of deze meer fraudeert dan de gemiddelde vakantieganger.”
Verdacht
Verzekeringsmaatschappijen en fraudebestrijdingsbedrijven maken gebruik van speciale apparatuur om aan te kunnen tonen of er gerommeld is met nota’s. Geavanceerde scanapparatuur krijgt de ware aard van verdacht riekende schadeclaims aan de oppervlakte: op documenten kan elke aangebrachte wijziging zichtbaar worden gemaakt. Verder wordt de aangifte gecontroleerd, wordt de verzekerde geïnterviewd en worden eventuele getuigen gehoord.
De Hoog: “Wij denken dat het percentage buitenlandse frauduleuze claims ongeveer twintig procent is. Vroeger was het zo dat verzekeraars claims onder de 500 euro altijd gewoon uitbetaalden, er werd geen onderzoek verricht. Sinds de ondertekening van het fraudeprotocol in 1998 hebben verzekeraars een inspanningsverplichting om alle -pogingen tot- fraude actief te bestrijden en justitie kent de verplichting om de fraudeurs op te sporen en te vervolgen. Er wordt dus meer werk van gemaakt, er is nu zelfs een Deltaplan Aanpak Fraude, en dat leidt tot een hoger scoringspercentage. Overigens worden in het FISH, naast de fraudeurs, de namen van alle personen die een schadeclaim hebben ingediend, geregistreerd. Staat een claim niet op zich, dan haal je dat patroon er zo uit. Toch denk ik, al zijn de scoringspercentages van onze dossiers hoog, dat de meeste fraudeurs niet worden achterhaald. Wat wordt opgepakt is het topje van de ijsberg.”
Een bijzonder aspect is de tweeslachtige houding ten opzichte van verzekeringsfraude. Blokland: “Uit een in 2005 gehouden consumentenonderzoek is gebleken dat mensen zich helemaal niet schuldig voelen als zij hun verzekeraar proberen op te lichten. Ze tillen zwaarder aan winkeldiefstal en zwartrijden in het openbaar vervoer. Tegelijkertijd vindt de overgrote meerderheid van de Nederlanders dat verzekeringsfraude harder moet worden aangepakt.”
Scoringspercentages
De hoeveelheid frauduleuze schadeclaims in Suriname verloopt met golfbewegingen, aldus De Hoog: “Het is een tijdje wat rustiger en zo heb je ze weer. De meeste zaken komen binnen tussen januari en april, als het een gunstige periode is qua klimaat en kosten om af te reizen.” Ook de aard van de fraude kent pieken en dalen. “Het is een tijd heel druk geweest met nota’s van doktoren. Van het minste of geringste werd men ziek. Mensen bezochten met klachten waar je normaal gesproken amper voor thuis blijft, zoals een buikgriep, wel tien keer per week een dokter. Dan loopt de claim toch op!
“Op dit moment komen aan de lopende band claims binnen van berovingen op straat, van spullen waarvan je denkt: ‘waarom loop je daar in hemelsnaam mee rond?’ en ook inbraken zijn schering en inslag.” Een bijzondere zaak die hem te binnen schiet is die van een man, die zelf niet wist dat hij fraudeerde. “Hij was gescheiden en leefde in Suriname, en zijn ex-vrouw in Nederland. De man kreeg een zware hartaanval, het was echt kantje boord, terwijl zijn ex op de ongevallenpolis een uitkering van 75.000 euro claimde voor gemaakte ziektekosten nadat hij door een vrachtwagen was aangereden. De nota van de cardioloog en verklaring van de verkeerspolitie brachten de waarheid aan het licht.” Een profiel van de doorsnee-fraudeur kan hij niet geven. “Van uitkeringsgerechtigden, laagbetaalden tot een bankdirecteur, het komt in alle lagen van de bevolking voor.”
De grootste troef van VIDI is het wereldwijde netwerk van externe medewerkers, in Suriname voeren twee lokale contactpersonen op afroep opdrachten uit. Eén van hen is vol lof over de politie in Suriname en over de medewerkers in Nederland. “Zij hebben zoveel inzicht en ervaring, dat een groot deel van de zaken waarbij ik word ingeschakeld een kwestie van ‘blind inkoppen’ is. Meestal gaat het om claims waarbij men het proces-verbaal heeft aangepast. Dan is een fotocamera ontvreemd en zet men er zelf nog wat bij. Voor ons is dat eenvoudig na te gaan door bij de politie te checken of het proces-verbaal klopt. Ook een verhaal dat er is ingebroken, wordt bij de politie geverifieerd.
“Wat verder veel voorkomt, is dat bij een behandeling de arts en cliënt het met elkaar op een akkoordje gooien en de ‘buit’ delen. Soms bedraagt de claim slechts een paar honderd, soms tienduizend euro: de een durft nou eenmaal wat meer dan de ander. En je kunt het ook overdrijven. Zo beweerde een vrouw dat zij voor een vermogen gouden sieraden had aangeschaft. En laat de tas waarin die zaten nou op klaarlichte dag in een drukke rotishop gestolen worden! Navraag wees uit dat het claimbedrag vele malen groter was dan de dagopbrengst van de desbetreffende juwelier. Kortom, ons advies aan VIDI is bijna altijd: niet uitkeren!”
SANDRA WIJHENKE
Nu populair
