Zwarte Piet ligt onder vuur. Een zwarte man die de hulp of zelfs de slaaf is van Sinterklaas, een witte man, dat is toch uit de tijd? Deze mening wordt op het internet volop geventileerd. Er zijn zelfs actiecomités te vinden die een einde willen maken aan het bestaan van Zwarte Piet.
Op websites zoals www.pietopdezwartelijst.nl pleiten mensen voor het thuishouden van je kind van school als het Sinterklaasfeest zich aandient. Het meest rigoureuze idee is om het hele Sinterklaasfeest af te schaffen. Het liefst zouden deze fanatiekelingen de Sint in zijn eigen zak luchtdicht verpakt een enkeltje Spanje willen geven, zodat Zwarte Piet eindelijk vrij is.
Tot halverwege de twintigste eeuw was Piet een ware schrik voor kinderen. Hij keek voor Sinterklaas of je wel braaf was. Zo niet, dan wachtte je slaag met de roe of erger: naar Spanje. Met het verdwijnen van koloniale ideeën en de komst van veel donker gekleurde mensen naar Nederland, veranderde de rol van Zwarte Piet. Vijftig jaar geleden sprak Piet een brabbeltaaltje en kwam hij niet erg snugger over. Kinderen waren bang van hem. Sinterklaas was de oude wijze man die de Pieten allemaal een eigen taakje had gegeven om hem van dienst te zijn.
Nu zijn de rollen omgekeerd. De Sint is een jaartje ouder geworden en verstrooid geraakt. Slimme Pieten zorgen ervoor dat alles geregeld wordt voor hem. Piet is gepromoveerd van hulpje naar volleerd manager van het Sinterklaasfeest. Hij zorgt dat de cadeautjes op tijd bij de kinderen zijn, dat de Sint niet van zijn paard af valt en dat de stoomboot ook echt in Nederland aankomt. Daarnaast scoort hij bij de kinderen rond 5 december altijd een nummer 1-hit en is hij ook nog acrobaat.
Wie Zwarte Piet nu precies is en hoe hij is ontstaan, is allerminst duidelijk. Tegenstanders van het Sinterklaasfeest zijn er van overtuigd dat Zwarte Piet een slaaf was en nog steeds op die manier wordt afgeschilderd. Een kleine zoektocht op het internet levert zeker tien verschillende verhalen op. Volgens één daarvan werd Sinterklaas tot het begin van de negentiende eeuw vergezeld door de duivel, die daarna vervangen werd door een Moor. In die tijd zagen veel Europeanen hier niet veel verschil tussen. Een ander verhaal is dat Sinterklaas een slavenjongen vrijkocht. Die bleef daarna uit dankbaarheid zijn hele leven bij de goedheiligman om hem te helpen. Zwarte Piet zou ook een Italiaanse schoorsteenveger kunnen zijn, die zwart is van het roet. Ook andere varianten doen de ronde.
Niet bepaald brave verhalen en op het eerste gezicht een koloniaal feestje. Maar niemand weet hoe het ontstaan is, welke van de verhalen de waarheid vertelt. En het is duidelijk dat Piet op dit moment niets minder is dan de manager van een verstrooide oude man. Hij is populair, kinderen houden van hem. Wat is dan het probleem? Er is geen enkel kind dat denkt: ‘hé, wat is dat voor een domme negerslaaf?’ Als kinderen in zwart en wit zouden denken, zou dit het beeld van de gekleurde mens alleen maar positiever maken.
De meeste kinderen denken dat Zwarte Piet gekleurd is door het roet uit de schoorsteen. Dat hij toevallig kroeshaar heeft, maakt niets uit. Als kinderen zich mogen verkleden rond Sinterklaas, is er geen enkele blanke koter die de Sint wil zijn. Ze willen allemaal tijdelijk als Zwarte Piet door het leven. En of Zwarte Piet nu een donker gekleurd persoon is van zichzelf, of dat het zwart van de schoorsteen komt, maakt ze echt niets uit. Zwarte Piet is vele malen moderner dan de digitale Zeurpieten ons voorhouden.
Autheur: Maaike Verschuren
Nu populair
