Mama Kankantri en de geboorte van Paramaribo

In het regenwoud van Suriname staat Mama Kankantri. Al eeuwen torent ze hoog uit boven de andere bomen in het woud. Vanuit haar positie vertelt ze in dit kinderboek de geschiedenis van ons land, vanaf de ‘ontdekking’ van ons land tot aan de afschaffing van de slavernij en de periode van contractarbeid. Ruim vier eeuwen geschiedenis dus, waarvan alleen de hoogtepunten of de dieptepunten, dat ligt eraan vanuit welk perspectief u kijkt, behandeld worden. Mama Kankantri heeft informanten nodig die ze kan aansturen en die haar op de hoogte houden van de ontwikkelingen gedurende al die honderden jaren. Kawfutuboi is een belangrijke informant en in een iets later stadium ook Jappi. Grietjie en Blauwki fungeren als verbindingsofficieren. In een later stadium ontmoeten we nog een oude bekende: Ba Anansi met zijn heldenverhaal over de kaaimannenbrug.

De solidariteit van de oude boom ligt bij de dieren. Een slechtziende uil helpt zij met het vangen van een muis. Maar voor mensen die op jacht gaan, klinkt er op haar commando een ferme waarschuwing door het woud. Met de komst van witte mensen, kolonisten, verandert er iets in het bos. De kolonisten bouwen een kamp en daaromheen een schutting. De angst voor aanvallen komt mee met die schutting en dus moet het kamp verdedigd worden. Zoals de waard is, vertrouwt hij zijn gasten. En dat blijkt al snel. De inheemsen worden tot slaaf gemaakt en zeer onheus behandeld. De onderdrukking van de inheemsen, de komst van de planters, de bouw van een fort, de komst van de eerste slaven uit Afrika, de bouw van de stad Paramaribo, we krijgen het allemaal spelenderwijs opgediend in 21 hoofdstukken. Er komen oorlogen met de Fransen en de Engelsen, en Mama Kankantri kiest verrassend partij voor de Nederlanders, die opgebouwd zouden hebben waar de Engelsen de zaak hadden leeggeplunderd. We zien hoe langzamerhand de houding van de kankantri ten opzichte van de mensensoort verandert van afstandelijk naar welwillend en bezorgd.

Auteur Gerard Maynard is naast schrijver en dichter ook docent aan het Instituut voor de Opleiding van Leraren. Hij schrijft eenvoudig en helder, gebruikt geen ingewikkelde taal. Kinderen vanaf de vierde klas zouden dit boek zelfstandig moeten kunnen lezen. Ouders kunnen dit boek voorlezen aan jongere kinderen. Op een speelse manier komen ze iets te weten van onze geschiedenis en maken ze nader kennis met ons dieren- en plantenrijk. Wat is nou helemaal SRD 49, – voor een boek dat jaren meegaat. En iedere avond een kwartiertje voorlezen moet toch mogelijk zijn, pappie en mammie?

Of er een historisch correct verhaal wordt verteld, kan ik niet beoordelen. Wel weet ik dat er na afschaffing van de slavernij in 1863 een periode van 10 jaar gold waarin de slaven verplicht werden op de plantages te blijven werken, en niet van 1 jaar (pagina 78). Nu tegen betaling, dat dan weer wel. Deze periode staat bekend als de periode van Staatstoezicht. Nog een kleine correctie om mee te nemen bij een volgende druk: op pagina 14 staat de uitdrukking ‘met volle tuigen’, dat moet uiteraard zijn ‘met volle teugen’. Het boek is zorgvuldig vormgegeven en uitgegeven, op degelijk papier van goede kwaliteit en gevat in een stevige kartonnen omslag. De tekeningen zijn van de hand van Jurmen Kadosoe. Wij hadden Gerard en Jurmen, onze flora en fauna en uiteraard het lezerspubliek graag illustraties in kleur gegund in plaats van de zwartwittekeningen. Maar misschien zou dat de verkoopprijs omhoog hebben geschroefd naar een veel hoger bedrag…

Mama Kankantri en de geboorte van de stad Paramaribo, Gerard R. Maynard, illustraties Jurmen Kadosoe, Vaco Publishers, 2016, ISBN 9789991401072

0

Gedeeld