Marki!
Dat een documentaire over oudpresident Ronald Venetiaan op zijn plaats is, daar zullen vriend en vijand het over eens zijn. Drie regeerperiodes heeft hij ons land geleid. Vooral de eerste, van 1991 tot 1996, was gedenk-waardig en roept nog altijd bewondering op. Suriname kwam net uit de militaire dictatuur, maar Venetiaan wist standvastig de nog altijd aanwezige macht van de militairen te breken. In Marki! komt vooral die moeilijke periode aan bod. Tipjes van de sluier over hoe moeilijk het was, worden een klein beetje opgelicht. Bezwaar is dat Venetiaan geen echte openheid van zaken geeft. Met als gevolg dat je na het zien van Marki! nog met veel vragen blijft zitten. Zo vertelt hij over het aanbod van Nederland om in het begin van zijn eerste regeerperiode militairen naar Suriname te sturen omdat er een serieuze coupdreiging
was. Venetiaan heeft dat ‘als nationalist’ afgewezen omdat hij van mening was dat Suriname de eigen boontjes moest doppen. Prima natuurlijk, maar hoe serieus was die dreiging? Dat hoor je niet.
In diezelfde periode hebben de militairen ook geëist dat de regering ‘uiterlijk om 18.00 uur’ zou moeten aftreden. Spannend! Venetiaan zegt alleen iets over dat die eis bij de Assembleevoorzitter op tafel was gelegd en hij er kennelijk daarom geen gehoor aan heeft gegeven. We weten dat de regering niet opstapte, maar hoe de militairen reageerden en hoe het uiteindelijk is afgelopen, blijft volslagen onduidelijk. Wel vertelt hij gezellig dat hij echtgenote Liesbeth voor het eerst op een studentenfeestje in Nederland ontmoette, zittend op een afvalemmer. Schattig hoor, maar daar kun je als kijker verder weinig mee.
Een ander manco is dat Marki! geen objectief beeld schetst van de persoon Venetiaan, wat je wel van een goede documentaire zou verwachten. Maar ja, dat krijg je als je een productie maakt in opdracht van ‘De Vrienden van RRV’. Die wilden natuurlijk niet dat de zwakheden van hun idool ook zouden worden belicht. Want die waren er uiteraard ook. Zoals zijn opmerkelijke weigering in zijn laatste regeerperiode (2005-2010) om orde op zaken te stellen op het ministerie van Ruimtelijke Ordening, Grond en Bosbeheer, waar Pertjajah Luhur-minister Michael Jong Tjien Fa en zijn kornuiten op schandalige wijze zaten te sjoemelen met grond. Hoe vaak heeft Venetiaan niet geroepen dat de emmer vol was en dat hij, als er nog een druppel bij kwam, zou ingrijpen. Daarover wordt met geen woord gerept.
Door dit soort tekortkomingen heeft Marki! meer iets weg van een propagandafilmpje; leuk voor de eigen achterban die geen kwaad woord over Ventiaan wil horen. Maar hopelijk komt er nog eens een echte documentaire, die een wel een objectief beeld schetst.
Marki! Uitdagingen en Verworvenheden van drie regeertermijnen Runaldo Ronald Venetiaan als President van de Republiek Suriname, The Back Lot (productie) i.o.v. ‘De vrienden van RRV’, 2014