Suriname zou massa’s toeristen moeten aantrekken met de authentieke sfeer, het heerlijke eten en de ongerepte natuur die het land heeft. Ondanks dat blijft het aantal bezoekers minimaal, waardoor hotels met een lage bezettingsgraad te kampen hebben. Toch zijn er de afgelopen jaren hotels bijgebouwd en twee openen binnenkort de deuren.
De Stichting Toerisme Suriname (STS) blijft roepen dat ons land steeds aantrekkelijker wordt voor toeristen. Maar afgaande op het aantal gevulde kamers, merkt de hotelsector daar weinig van. De cijfers laten zien dat het totaal aantal overnachtingen geen noemenswaardige stijging vertoont. En ook uit de gegevens van de STS zelf blijkt dat het aantal toeristen van 2009 lager lag dan 2008. Het aantal is afgenomen van 135.658 naar 134.124.
Geen goed nieuws dus voor de hotels. Maar toch komen er nieuwe bij. Zoals het Wyndham Garden Hotel dat in het centrum van Paramaribo wordt gebouwd. Het logement gaat volgens planning in februari 2011 open en zal bestaan uit 124 kamers. Ook aan de Tuberoosstraat wordt op dit moment een ietwat kleiner hotel gebouwd. Beiden zullen zich richten op de zakentoerist. Ook geen aantrekkelijke markt momenteel, want volgens de STS-cijfers is dit segment met 8,9 procent gedaald als 2008 met 2009 wordt vergeleken. De laatste jaren hebben trouwens meer hotels hun deuren geopend. Onder andere heeft de Torarica Group of Hotels, die al 45 jaar gevestigd is in Paramaribo, uitgebreid met het Royal Torarica Hotel en hebben internationale ketens zoals Marriott en Best Western zich recent in Suriname gevestigd.
Daling
Dave Boucke, de algemeen directeur van de Torarica Group, beaamt de eerder genoemde daling. “De hele wereld heeft te maken met de effecten van de economische wereldcrisis en Suriname is geen uitzondering.” De gemiddelde bezettingsgraad bij het vlaggenschip van de hotelgroep, Royal Torarica, ligt sinds 1 juli 2010 zelfs rond 45 procent.
Ook bij Courtyard by Marriott en het Best Western Elegance Hotel valt het aantal bezoekers tegen. Maar vijf jaar geleden, voordat de hotels van deze internationale ketens gebouwd werden, zag het toerismeplaatje er rooskleuriger uit voor de hotelsector. Staatsolie deed proefboringen, in West-Suriname zou onder andere BHP-Billiton een nieuwe bauxietplant neerzetten en daarnaast begon IamGold met de opzet van haar operatie. De consultants trokken dus massaal naar Suriname en maakten gebruik van de hotels.
De cijfers laten een aantal zakentoeristen zien van 14.500, een getal dat slechts in 2007 meer was met 15.253 zakenlieden. “Dit droeg bij aan het feit dat de accommodaties vol zaten, want er waren indertijd relatief weinig hotels. Het tekort was toen duidelijk te zien”, vertelt Ernie de Vries, manager van toerismebedrijf Orange Travel. Behalve het zichtbaar tekort aan hotels was er ook sprake van betere registratie van het aantal toeristen. Dat leverde van 2002-2004 een stijging van 60.223 naar 137.808, meer dan honderd procent dus. Dat was een vertekend beeld. Maar voor wie het tekort aan hotels opmerkte en de aantallen zag toenemen, leek Suriname een aantrekkelijk land met een enorme groeipotentie. Maar de potentie had niet het gewenste effect.
De Vries meent, net als Boucke, dat de economische recessie de boosdoener is, want daardoor bleven veel van de geplande investeringen uit. “Dat zie je aan de bezettingsgraden”, aldus de Vries. Niels Stuedeman, general manager van Marriott, merkt de daling van het aantal zakentoeristen ook op. “Op dit moment is de bezetting rond de zestig procent.” Ook Best Western en Krasnapolsky zien een daling. De bezettingsgraad bij deze hotels blijft steken rond de zestig procent. De hotels noemen dat stabiel, maar vol raakt het zelden.
Met de komst van de nieuwe hotels, die vaak bouwden op de goede vooruitzichten aangetoond in de scheve cijfers, is een meer keuzevrijheid ontstaan. Er is een spreiding over de verschillende hotels ontstaan. “Er is niet een specifiek hotel dat al het overschot heeft aangetrokken”, vertelt Martin Panday, toerismeconsultant. Die keuzevrijheid wordt nog groter wanneer de nieuwe hotels openen. Dat zal ongetwijfeld een nog lagere bezettingsgraad tot gevolg hebben bij de bestaande hotels.
Zelfverzekerd
Maar de ondernemers blijven opvallend zelfverzekerd. “Ik geloof dat Torarica de laatste 45 jaar genoeg ervaring heeft opgebouwd om de concurrentie aan te kunnen, zelfs met de internationale namen”, laat Boucke weten. En zo denken meer ondernemers. Stuedeman maakt zich ook geen zorgen. “Op dit moment zijn wij de leider en wij hebben de meeste kennis van hotelzaken. Dat zie je hier niet veel. We hebben betere service. Al eerder hebben wij klanten bij de concurrent weggehaald, en zij blijven hier komen.” Vreemd, want met de komst van Wyndham, neemt ook het aantal logementen met internationale ervaring toe.
Criteria
Aangezien de bezettingsgraden gemiddeld blijven steken rond de zestig procent, rijst de vraag waarom de nieuwe hotels het toch wagen om in Suriname te investeren. Sonny Sheoratan maakte het businessplan voor Wyndham Garden Hotel. “Hotelketens volgen wereldtrends. En een trend die zich op dit moment ontwikkelt, is natuurtoerisme. Mensen zijn tegenwoordig op zoek naar landen die ze nog niet kennen, bijzondere plekken, met een primitief natuurgebied. En zo’n land is Suriname bij uitstek. Mocht deze trend zich voortzetten, dan biedt Suriname aan natuurliefhebbers vele mogelijkheden. Hotelketens willen zich dan tijdig in Suriname hebben gevestigd”, meent Sheoratan. Of deze trend van belang is voor een Wyndham Garden Hotel, dat zich richt op het zakensegment binnen het toerisme, is nog maar de vraag. Maar Sheoratan blijft erbij dat het allemaal wel goed zit: “Er zijn uiteraard meerdere criteria op basis waarvan een hotelketen vaststelt hoe groot de slagingskansen in een land zijn. Allereerst wordt het land beoordeeld op economische en maatschappelijke criteria. Vervolgens vindt een evaluatie plaats van de organisatie die de keten wil opstarten. Daarna worden de organisatorische- en financiële haalbaarheid van zo’n op te zetten hotelketen beoordeeld. Tot slot vindt ook een onderzoek plaats naar de echtheid van overlegde vergunningen, uittreksels en taxatierapporten.” Op basis van het aantal drie sterren en hogere klassen hotels in Suriname en het aantal toeristen dat in hotels verblijft, zouden internationale ketens volgens Sheoratan een gemiddelde bezettingsgraad tussen de veertig en 45 procent per jaar kunnen bereiken. Daarbij is ervan uitgegaan dat twintig procent van de toeristen in hotels verblijven, en dat deze groep gelijk wordt verdeeld over de hogere klassen hotels in Suriname.” Of dat een bezetting is waarmee een internationale hotelketen succesvol kan opereren in Suriname blijft onzeker. “Wij richten ons vooral op zakentoeristen die in de olie- en mijnbouwsector werkzaam zijn en naar Suriname afreizen”, vertelt Robert Tong Sang, operationeel manager van Mega Complex Hotel & Appartment Business & Contract Centre aan de Tuberoosstraat. “We zitten met dit hotel dichtbij de werkplekken van deze mensen”, aldus Tong Sang. Hij heeft geen boodschap aan de lage bezettingsgraden en heeft zich er eigenlijk niet in verdiept. De bouw van het complex is dan ook niet gebaseerd op uitgebreid marktonderzoek. “Wij maken ons geen zorgen, we zullen streven naar een bezettingsgraad van vijftig procent, dit zal voor ons al een break even point zijn.” Hij bouwt op voorzienigheid: “Later zal de economie opbloeien, en zullen de mensen vanzelf komen.”
Vergunning
Uit het voorbeeld van Tong Sang blijkt dat niet alle ondernemers aan marktonderzoek doen alvorens zij aan hun hotel beginnen. En of de toename van het aantal hotels dat ad hoc is opgezet de bestaande hotels nou de das om doen of niet: geen haan die ernaar kraait. Dat bevestigt Nesseley Louisville, van STS. Volgens het ministerie van Handel en Industrie is deze stichting de instantie die om advies gevraagd wordt bij de aanvraag voor een nieuw hotel. Louisville: “Voor het aantal hotels dat gebouwd mag worden bestaat geen grens en niemand voelt zich op dit moment geroepen hier regels voor op te stellen. De afdeling Product Ontwikkeling van de STS dient na ontvangst van een vergunningsaanvraag fysiek het gebouw te controleren op vooral bouwtechnische richtlijnen. Verder dan dat gaat ons mandaat niet.”
Die richtlijnen zijn vastgesteld door het ministerie van Transport, Communicatie en Toerisme (TCT)waarvan de STS nu een werkarm is.
Toekomst
Om het aantal bezoekers daadwerkelijk te laten toenemen, zal er nog een hoop moeten veranderen. Zo zal de visumplicht moeten verdwijnen en moeten de tickets ook goedkoper. “Uiteindelijk is Suriname één folder tussen duizenden die in de schappen van de internationale reisbureaus liggen”, legt Panday uit. “We moeten het land populairder maken, Suriname moet iets bijzonders bieden.” Maar deze veranderingen die moeten zorgen dat de hotels floreren, laten op zich wachten. Toch lijken de hotels het risico wel te nemen. Zij bouwen op de toekomst.
Nu populair
