Memre, Anil Jaiprakash Sadaphal Ramdas
Bijzondere Surinamers zijn een jaar na hun heengaan alleszins een terugblik waard. Opdat ze niet vergeten worden… Anil Jaiprakash Sadaphal Ramdas Paramaribo – Loenen aan de Vecht 16/02/1958 – 16/02/2012
Anil Ramdas verwierf bekendheid als schrijver, journalist, programmamaker, columnist, essayist, reisverslaggever en wetenschappelijk onderzoeker. Zijn vader was onderwijzer en zijn moeder, Kamla Sukul, een bekende radiopersoonlijkheid. Hij groeide op in Nickerie en Paramaribo, waar hij het J.C. de Miranda Lyceum doorliep. Zijn volgende stap was Nederland, in 1977, waar hij aan de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit Sociale Geografie studeerde. Pieter Schalkwijk, die hem de laatste jaren niet meer persoonlijk ontmoette, vertelt wat hij het meest in hem bewonderde. “Als je op bezoek kwam, leek het alsof hij echt helemaal niets te doen had en alle tijd had om ontspannen met je te praten.
Hij sprak honderduit, er viel nooit een stilte, en altijd zinnige dingen.” Hij had duidelijk een passie voor schrijven en media. Van 1987 tot 1993 was hij redacteur van De Groene Amsterdammer. Als essayist bij NRC Handelsblad hebben velen op regelmatige wijze van zijn pennenvrucht mogen genieten. Voor dezelfde krant was hij drie jaar als correspondent in New Delhi werkzaam. Anil presenteerde vanaf 1994 verschillende televisieen radioprogramma’s, zoals In Mijn Vaders Huis, Zilte Stranden, Weldenkende Mensen en Het Blauwe Licht. In 1993 hield Ramdas de Den Uyl-lezing. Van 2003 tot en met 2005 was hij directeur van debatcentrum De Balie in Amsterdam. In 2010 werd hij presentator van het discussieprogramma Z.O.Z. Sam Jones herinnert zich een ontmoeting met hem in 1987. “Ik werkte bij het Utrechts Nieuwsblad op de buitenlandredactie en daarnaast als journalist vrijwilligerswerk bij Couleur Locale, het actualiteitenmagazine in Utrecht.
We nodigden een keer Anil Ramdas uit die in die tijd net wereldberoemd werd in Nederland. We dachten, Anil naar een omroepje in Utrecht komen, dat doet hij vast niet. Maar de man kwam wel en het werd een heel aardig en interessant interview. Bleef zelfs nog napraten. Ik vond het bijzonder dat hij helemaal vanuit Noord-Holland naar Utrecht kwam. Niet met de auto, maar met de trein!” In 2007 vestigde hij zich voor een jaar in Suriname. Hij schreef op grond van zijn ervaring Paramaribo: de vrolijkste stad in de jungle (2009) waarin hij op kritische wijze zijn geboorteland neerzet. Jones heeft hem op bijeenkomsten en tijdens interviews als aardig, vriendelijk en scherp ervaren. “Hij bezat een groot analyserend vermogen in zijn journalistieke verhalen.” In zijn droom voor Suriname, schrijft Anil in januari 2012, dat de toekomst van Suriname gezocht moet worden in ICT en het inzetten van de Surinamse diaspora ten voordele van ons land. Helaas, zal die droom voor hem geen werkelijkheid worden, want op zijn jaardag maakte hij een einde aan zijn leven. Een familielid noemde dat een zelfverkozen dood.