MensMaatschappij: Theatermaker Tolin Alexander – Parbode Sneak Peek

“Het mooie van elk theaterstuk is dat het een avontuur is waar je geestelijk verrijkt uitkomt”, stelt Tolin Alexander (46) over zijn werk. Vijftien jaar geleden was hij nog halverwege een rechtenstudie op de universiteit, maar zijn culturele achtergrond en zijn hobby – theater –  werden al gauw hoofdmoot. Aanvankelijk was het een samenwerking met zijn nicht Louise Wondel (†) met wie hij de culturele dansschool Fiamba oprichtte in 1996, daarna begon hij producties te maken met zijn eigen forum Tolin Toli Masanga.

 Zijn eerste grote theaterproductie was Gaandi nyun nyun, een universeel thema van een Aucaanse jongeman en een Saramacaanse jongedame, die overeenkomen in liefde en hun verschillen overwinnen. Het kwaliteitsstuk toonde met verhalen, zang en dans zulke emoties en prachtige inkijk in de culturen van deze stammen, dat alom juichende reacties en recensies volgden. Daarna maakte Tolin jaarlijks nieuwe producties, volgde theateropleidingen en is ook altijd bezig met projecten in samenwerking met anderen.

Jeugd
“Voor wat betreft het idee om toneelstukken te schrijven en te regiseren, is het zaad eigenlijk onbewust al in mijn jeugd gelegd, toen ik van twee verschillende milieus kon genieten. Ik kreeg een stadse opvoeding in mijn lagere schooltijd, en omdat een buurvouw actief was met kinderwerk in de Lutherse Kerk, hebben kindertoneelstukjes over Bijbelse verhalen toen ook deel uitgemaakt van mijn opvoeding. Zodra de vakantie begon, gingen we als gezin naar mijn moeders dorp Wanhati aan de Cottica of mijn vaders dorp Pinatjaimi. De cultuuruitingen daar waren zo’n belevenis! Als kapitein Da Pekite op bezoek kwam bij zijn vrouw in Wanhati, werd er ter welkom de hele avond gezongen en gedanst. De volgende avond kwamen de nieuwtjes over andere dorpen aan bod, ook met zang en dans erbij. Bij grote feesten zoals de inauguratie of de begrafenis van een boslanddignitaris, komen alle Aucaanse cultuuraspecten aan bod. Maar je hebt ook een alledaagse cultuuruiting als pikin pee. Iemand begint spontaan, zittend voor zijn huis een mooi verhaal te vertellen en men komt erbij zitten. De omstanders, jong en oud, man en vrouw, deden dan ook hun zegje. Later kwam ik de bloemrijke manier van uitdrukken, de metaforen en de parabels tegen in literatuur, en kreeg ik nog meer waardering voor de storytellers die ik in mijn jeugd in het bos heb meegemaakt. Verder kom ik uit een artistieke familie, mijn oom is een befaamd apintiedrummer en mijn moeder, nu op leeftijd, is nog steeds een geweldige danseres in de klassieke Aucaanse stijl. En mijn vader was een kapitein, geliefd om zijn vertelkunst en diplomatie.

Wat is het type theater dat je maakt?
Eigenlijk altijd ‘drama’ met een vormingselement en cultuur erin. Comedy maken is een kunst, maar ik voel er niet voor. Ik kan ook een man met lipstick op en een jurk aan op het toneel zetten die een karikatuur maakt van de vrouw en grappige dingen zegt, maar dat vind nogal goedkoop. Ik zet geen karikaturen neer.
In de praktijk kon Tolin zich op theatergebied ontwikkelen door samenwerking met Henk Tjon en Wilgo Baarn, beiden nu wijlen. Van het Koninklijk Instituut voor de Tropen kreeg Tolin samen met Tanuya Manichand en Dwight Warsodikromo in 2006 de kans zich te professioneel te scholen via het project ‘Theatre on the Move’. Onder begeleiding van ervaren Surinaamse theatermakers Helen Kamperveen, Maikel Austen en Sharda Ganga kregen zij nationaal en internationaal (in de VS, in Zuid-Amerika, Zuid-Afrika en Europa) verschillende trainingen en workshops.

0

Gedeeld