Miguel Pourier: leven om te dienen
Naar eigen zeggen was hij in Nederland populair, maar op Curaçao zagen sommigen hem als een dictator. Miguel Pourier, die sinds 1979 als minister-president driemaal de scepter zwaaide op de Antillen, overleed in maart 2013 aan een herseninfarct. De stichting Miguel Pourier gaf schrijver en media-adviseur Bernadette Heiligers de opdracht om Pouriers bevlogen leven vast te leggen in een biografie.
De lezer wordt allereerst meegevoerd naar het oudste dorp van Bonaire, Rincon, waar Pourier opgroeide. Het gezin Pourier had het niet breed. En met een vader die het grootste gedeelte van de tijd werkzaam was op zee, was Pourier als oudste van het gezin de steun en toeverlaat van zijn moeder. Op zijn 23ste kreeg hij een beurs om in Nederland een opleiding tot fiscalist te volgen. De overgang van de Antillen naar Rotterdam verliep uiterst moeizaam. Pourier vond troost in zijn gitaar, waarop hij zichzelf leerde spelen, en raakte onder andere erg bedreven in schaken. De auteur maakt hierbij gebruik van persoonlijke citaten uit Pouriers folioschrift, wat enkele leuke anekdotes oplevert.
De navolgende hoofdstukken geven de lezer een thematisch overzicht van Pouriers carrière. In zijn functie als hoofd van de douanedienst kreeg hij voor het eerst te maken met een minister die een familielid wilde benoemen als hoofd van de douanedienst van Aruba. Pourier verzette zich hiertegen en pleitte voor de juiste persoon op de juiste plek. Zijn keiharde principes op het gebied van integriteit en eerlijkheid kwamen ook naar voren toen Pourier werd gevraagd de politiek in te gaan. Hij stelde twee voorwaarden aan zijn ministerschap: wederzijds respect naar de ministerraad en alle ruimte om zich als minister onafhankelijk op te stellen. Dit laatste klinkt wat geïdealiseerd en de vraag is of Pourier deze voorwaarden stelde om zijn eigen stap naar de politiek te verantwoorden (zijn moeder had hem gevraagd nooit de politiek in te gaan) of dat hij op dat moment de stukken van het politieke schaakspel nog niet voldoende kende.
Na zijn kortstondige premierschap in 1979, waar Pourier aan het roer stond van het interim-kabinet, richtte hij in 1993 de stichting Pro Antia Restrukturá op, die pleitte voor het behoud van de staatkundige eenheid van de Antillen. Met zijn campagne kreeg Pourier een grote aanhang op de been. Pourier greep na het referendum de gelegenheid aan om de verkiezingen in te gaan en veranderde zijn stichting in een politieke partij met de nieuwe naam Partido Antia Restrukturá (PAR). Hij behaalde acht van de veertien zetels.
De auteur laat zien dat Pourier in de daaropvolgende bijna aaneengesloten acht jaar werkelijk alles heeft gedaan om zijn geliefde Antillen uit het slop te halen. Het enorme begrotingstekort eiste steun van het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Dat hij nooit heeft kunnen voldoen aan de voorwaarden daarvoor, terwijl hij de samenleving confronteerde met steeds meer pijnlijke saneringen, was voor Pourier een diepe teleurstelling. De biografie is prettig om te lezen. Allereerst heeft de auteur een goede keuze gemaakt door de thema’s in chronologische volgorde te vertellen.
Het zorgt ervoor dat het boek ook toegankelijk is voor de jongere en onbekendere lezer en geeft een volledig beeld van de denkwijze van Pourier door de jaren heen. Ten tweede heeft de auteur het in de latere hoofdstukken voor elkaar gekregen om ook zonder de persoonlijke aantekeningen van Pourier – maar wel met behulp van naaste bronnen – een goed beeld van Pouriers gedachtegang neer te zetten. Al met al lijkt het doel van deze biografie gelukt: Miguel Pourier is neergezet als een integere, dienstbare en bekwame persoonlijkheid met liefde voor zijn eiland.
Miguel Pourier: Leven om te dienen, Bernadette Heiligers, 2016, LM Publishers, ISBN 9789460224021