Mishandeling Hindostaanse vrouw (registered)

‘Nou, hier ga ik eens goed voor zitten. Afgaande op de titel krijg ik heftige kost te lezen’, dacht ik toen ik ‘Mishandeling Hindostaanse vrouw’ van Lolita Soedamah in handen kreeg. Dat veel Hindostaanse vrouwen slaag krijgen van hun man is een bekend gegeven, maar dat iemand haar relaas uit de doeken wil doen, is vrij bijzonder. Zeker in boekvorm. Ik verwachtte iets van het niveau van ‘Bedek je schande’ van Usha Marhé, waarin zij op schokkende wijze verslag doet van haar verleden, waarin ze slachtoffer was van incest.

‘Mishandeling Hindostaanse vrouw’ kan daar echter op geen enkel vlak aan tippen. Wie een diepgaand verhaal verwacht over een huwelijk vol leed, komt bedrogen uit. Sterker nog, in de eerste hoofdstukken krijg je het gevoel een goedkope keukenroman te lezen, waarin de schrijfster oppervlakkig en op verwarrende wijze van de hak op de tak door haar jongere jaren hobbelt.
Het begint in het voorwoord nog hoopvol, waarin Lolita aangeeft dat ze als dertienjarig meisje, zoals zoveel Hindostaanse meisjes, een droomprins hoopte te trouwen. Het werd uiteindelijk eean huwelijk met een geweldenaar.
‘Ik kan mijn tragische huwelijksleven met een Hindostaanse man niet veranderen want ik bleef ruim twintig jaar bij hem, maar ik wil het delen met andere Hindostaanse vrouwen, die net als mij ook gewend zijn te gehoorzamen, te lijden, elke dag te huilen en jong te sterven’. Zelfs na deze irritante volzin was ik nog optimistisch: hier komen waarschuwingen en adviezen aan voor vrouwen die in een soortgelijke situatie zitten.
Helaas kwamen die niet. Het eerste kwart van het boek bevat oersaai gewauwel over haar jeugd in Suriname en daarna Nederland, dat inhoudelijk nauwelijks iets toevoegt aan het geheel. Integendeel, het is supervermoeiend om zo ongeveer op iedere bladzijde te moeten lezen ‘Henry (mijn derde broer)’, ‘Radha (mijn tweede zus)’, ‘Chris (mijn zesde broer)’ en ‘Alice (mijn oudste zus)’. Knettergek word je van al die herhalingen. Wat interesseert het de lezer nou wie welke plaats inneemt in dat grote gezin?
Verderop in het boek denk je dat het allemaal wat interessanter wordt. Ze vertelt over haar echtgenoot Sunil, die in alle opzichten voldoet aan het stereotype slechte Hindostaanse man. Hij zuipt, is aan de drugs en doet allerlei zaken die het daglicht niet kunnen verdragen. Natuurlijk triest dat je met zo’n man twintig jaar moet leven en de vernederingen moet ondergaan, maar door de chaotische verhaaltrant en de wat zakelijke toon komt er bij de lezer geen enkel moment waarop je oprecht met haar mee kan leven.
Voor een ervaringsdeskundige is het advies dat de schrijfster geeft aan Hindostaanse vrouwen die ook in een geweldsrelatie vast zitten, nietszeggend: ‘Scheiden van je man omdat hij je mishandelt is de normaalste zaak van de wereld. In een relatie blijven vol geweld is absurd, vooral als je als vrouw ervoor kiest je mond hierover te houden’.
Hoor wie dat zegt! Gelukkig legt ze wel uit waarom zij pas na ruim twee decennia die stap nam: ‘Ik heb ervoor gekozen om 23 jaren te worden mishandeld, omdat ik hoopte ooit rust te vinden bij de man die mij mishandelde.
Nu weet ik dat ik in een droomwereld leefde, die ervoor heeft gezorgd dat mijn kinderen ook de mishandeling moesten doorstaan’. Ik snap hier echt niks van, maar dat komt wellicht omdat ik een man ben. Ze besluit haar advies met onder meer: ‘het ligt niet alleen aan de Hindostaanse man, ook de Hindostaanse vrouw is schuldig aan haar ellendige relatie met haar Hindostaanse man’. En: ‘Steeds meer vrouwen kunnen het heft in eigen handen nemen en ‘Nee’ zeggen als ze worden geslagen’.
Zo simpel lijkt het mij allemaal niet. En nergens in het boek wordt duidelijk hoe je het als vrouw moet aanpakken om onder het gewelddadige juk van je man uit te komen, zonder het risico te lopen door hem te worden vermoord. Dus verwacht als mishandelde vrouw niet dat je in het boek de ultieme oplossing vindt voor je problemen. Hooguit een herkenbaar verhaal, opgetekend door iemand die in hetzelfde schuitje heeft gezeten.
Wie van oppervlakkige familiepraat houdt, moet het boek zeker kopen. Maar wie op zoek is naar een gedegen relaas met diepgang, kan zijn of haar geld beter in de zak houden. Omstreeks eind dit jaar verschijnt een vervolgdeel. Ik denk dat ik daar maar niet aan begin.

Mishandeling Surinaamse vrouw, Lolita Soedamah, Uitgeverij Oliemex, ISBN 978-90-79997-01-5, prijs 15,95 euro.

0

Gedeeld