Motorkruiwagen Awali voor houttransport in het bos – Parbode Sneak Peek
Menno Marrenga van Buanda, het bureau voor dorpsindustrie in Saamaka, is al jaren bezig met het bouwen en testen van een motorkruiwagen. Nu vrijwel alle problemen zijn opgelost, zoekt hij een bedrijf voor de productie van de eerste tien.
Een ongeschreven wet in de journalistiek luidt dat je niet over jezelf schrijft. Over een collega op de redactie kan eigenlijk ook niet. Maar ja, wat onze columnist Menno Marrenga nu weer aan het doen is? Te leuk om te laten liggen. Menno levert al twintig jaar machines voor houtbewerking aan de dorpen langs de Surinamerivier. “Dat gaat inmiddels goed, maar nu is het transport van ruwhout naar de werkplaatsen het grootste probleem. De Awali moet dat oplossen”.
Hij noemt drie manieren om hout uit het bos te halen. De eenvoudigste methode was vroeger de in het bos gezaagde planken op het hoofd naar het dorp te brengen. Daarna kwamen er kleine tractors met een aanhangwagen. Een flinke stap verder is de skidder, een soort zware bulldozer, die hele bomen uit het bos sleept. Menno: “Maar die zijn duur en de milieuschade is enorm. Voor elke uitgesleepte boom worden honderden omvergereden, en de sleepsporen vernielen de bodem veel meer dan bandensporen. Met de Awali wil ik een stap terugzetten, het gat opvullen tussen dragen en tractor. Goedkoper dan de tractor en met minder milieuschade”.
Menno mailt ons de eisen waaraan de transportkar moest voldoen: ‘kan planken van 4 tot 8 meter vervoeren over bospaden, tot ongeveer 7 kilometer lang. Maximaal 1 meter breed, moet obstakels tot 20 centimeter hoog kunnen nemen, en door modder en kreekjes kunnen rijden. Draagvermogen rond 150 kilo. Verder moet het betaalbaar blijven voor kleine houtbewerkers, door henzelf te onderhouden en zo licht dat het gemakkelijk in een korjaal kan’.
Menno vult later aan: “Een muilezel voldoet eigenlijk aan al deze eisen en wordt overal ter wereld ingezet. Maar in Saamaka is er geen ervaring met huisdieren groter dan kippen, dus dat zou van de grond af moeten worden opgebouwd. Niet haalbaar”.
“De eerste fout die we maakten was dat we te hoog in het marktsegment zaten: een tweewielig dieseltractortje waar je achter moest lopen. De houthakkers beschouwden het als een surrogaat tractor en waren teleurgesteld dat er niet minstens twee ton op kon. Nu brengen we de Awali als een verbeterde kruiwagen. Een verbetering van bekend gereedschap wordt gemakkelijker opgepikt, dachten we. Dus net als bij dat tractortje, koos ik voor het kruiwagenprincipe: de kar draagt alleen de vracht, niet de bestuurder. Dat geeft aanzienlijke winst in laadvermogen en bestuurbaarheid. Verder stalen wielen, omdat luchtbanden in het bos lek raken”.
Bij de wielen werd de tweede fout gemaakt. “De spaken moesten sterker en schuiner gezet, want kantelen bleek een groot probleem: bij het omhoog duwen gingen de eerste wielen snel kapot, ze konden de zijwaartse druk niet aan”.
Menno geeft nog een voorbeeld van waaraan je moet denken: de ‘whisky-drive’. Iedere motorrijder kent het gevaar. Als je te veel gas geeft, val je achterover en geef je automatisch nog meer gas. Deze fout zat ook in onze eerdere types. Bij mijn laatste versie is het nu zo dat als je controle verliest, zal je harder in de handvatten knijpen en dan neemt de motor juist gas terug”.
Het hele artikel is te lezen in het septembernummer van Parbode.
Zie https://www.youtube.com/watch?v=bq4ospk6L1U voor AWALI 4 PROEFRIT