FRANK BAKRUDE (54)
directeur Marsol
Praat je over economische ontwikkeling, dan praat je vooral over ondernemers met durf. Hoe redden ze het in hun branche en wat onderscheidt hen? Deze maand: Frank Bakrude, directeur van Marsol, leverancier van zonnepanelen en -boilers.
Het bedrijf Marsol is in 1995 in de maritieme sector begonnen, waar het zich bezighield met alles wat te maken heeft met rivierbebakening en het plaatsen van boeien. “De naam Marsol staat voor Maritime Solar Energy System. Het bedrijf is op een bijzondere manier opgericht, namelijk op dringend verzoek van de toenmalige minister van Handel en Industrie, Humbert Eersel. Ik werd benaderd voor een project om de internationale scheepvaart veiliger te maken. In die periode voldeden de belangrijkste wateren van Suriname niet aan de internationale maritieme veiligheidseisen. Ze waren zo slecht bevaarbaar, dat de export van Surinaamse grondstoffen en producten in gedrang kwam. Suralco en Staatsolie hadden een kortgeding aangespannen tegen de Staat, omdat hun boten de Surinamerivier niet meer veilig konden bevaren.”
Eersel wist dat Bakrude bekend was met de materie, omdat hij maritieme techniek heeft gestudeerd en is opgeleid in het toepassen van zonne-energie. Bakrude besloot voor het project een bedrijf op te zetten. “Het was een prestatie dat wij als jong bedrijf een bijdrage geleverd hebben aan de afbakening van de toen slecht bevaarbare Surinaamse rivieren.”
Zonnepanelen
“Daarna hebben wij een jaar lang gewerkt aan een geïntegreerd plan voor het boosten van de scheepvaartdienst. Dat project werd goedgekeurd door de ministerraad, maar ging niet door vanwege politieke omstandigheden. Marsol heeft daardoor een jaar lang verlies geleden. Alle reserves waren tevergeefs in het project gestopt. Dat was een groot dieptepunt voor het bedrijf. Het was toen nog heel klein, ik had niet genoeg kapitaal om het alleen te runnen. Mijn zakcentjes, noch mijn spaarcenten waren genoeg. Daarom werden mijn ouders mede-eigenaar. Ik ben momenteel de enige aandeelhouder. Ik word bijgestaan door mijn vrouw en mijn zoon, die nog schoolgaand is en in zijn vrije tijd meehelpt.”
De moeizame start was reden genoeg om het maritieme pad te verlaten. Ondanks de teleurstelling heeft Bakrude zijn kennis gebruikt om zijn bedrijf om te vormen tot een leverancier van zonnepanelen. “Een dieptepunt versterkt je als ondernemer. Marsol heeft het binnenland zeven jaar voorzien van vele fotovoltaïsche systemen, dat zijn zonnepanelen om energie op te wekken. Daardoor werd de communicatie tussen het vliegverkeer en de luchtvaartdienst verbeterd. En ook het onderling contact gestroomlijnd tussen de inheemsen en een grote groep Marrons aan de bovenloop van de Surinamerivier. Dat was voor het bedrijf een hoogtepunt.” In 2000 heeft Marsol zijn diensten uitgebreid met de levering en installatie van thermische systemen. Het bedrijf is destijds ook begonnen met het aanbieden van verschillende modellen zonneboilers. “Na een lange zoektocht naar goede systemen dicht bij huis, heb ik Solar Dynamics gevonden. Dat is een bedrijf op Barbados dat het juiste systeem heeft voor elke warmwaterbehoefte, zowel in de huishouding als in de horeca. Wij halen de systemen uit Barbados en soms uit Sint Lucia en zijn officieel de enige vertegenwoordiger van dit bedrijf in Suriname. Solar Dynamics is langer dan 35 jaar met meer dan veertigduizend installaties leider op het gebied van duurzame energie in het Caribisch gebied.”
Milieu
“In deze branche is het hard werken; ik moet veel praten over hoe het systeem werkt en wat de voordelen zijn”, geeft Bakrude aan. “Het vergt veel kracht, omdat de mens, in dit geval de Surinamer, nog niet beseft hoe belangrijk het is om de aarde te beschermen. Daarom voel ik mij soms als een evangelist die constant het woord blijft verkondigen: waarom zonne-energie, waarom moet het milieu beschermd worden, hoe is die investering op langere termijn terug te verdienen? Het is duurder dan een elektrische boiler, maar het is duurzaam. Dit bedrijf is marktleider in Suriname met warmwatersystemen op zonne-energie.” Bakrude vindt het ironisch dat de mensen die het systeem het hardst nodig hebben, het niet willen betalen. “De rijken kiezen eerder voor de elektrische boilers die het milieu vernietigen, ze zijn in de meeste gevallen niet milieubewust. Het bedrijf probeert een manier te ontwikkelen om de lage klasse tegemoet te komen, maar nu bestaat de klantenkring uit de middenklasse.”
Warm water in Suriname, een land met een tropisch klimaat: velen zullen zich afvragen waarom Marsol juist hiervoor kiest. “Warm water is een way of living, het verbetert de hygiëne in huis, fabriek, horeca en medische wereld. Als de was gedaan wordt met warm water, heb je bijvoorbeeld minder zeep nodig dan normaal. Wanneer het uit de kraan komt, is het zestig graden Celsius, vanaf die temperatuur gaan bacteriën dood. U heeft dag en nacht gegarandeerd warm water dat heilzaam is bij reumatische klachten. Deze zonneboilers zijn onderhoudsvrij en milieuvriendelijk. De zon is de energiebron en je verbruikt dus geen elektriciteit. Het warmwatersysteem helpt u niet alleen besparen, maar ook het milieu te beschermen. Verspil geen energie; verhoog de kwaliteit van leven en help het milieu te beschermen.”
“Per gallon bespaar je vijftig kilowatt aan energie per jaar, met stroom opgewekt warm water is tien keer duurder gedurende de levensduur van een zonneboiler. Met de huidige energieprijzen is de zonneboiler gauw terugverdiend.”
Door een onderzoek dat Bakrude gedaan heeft in Suriname, heeft hij kunnen achterhalen dat er heel veel elektrische boilers in het land zijn. En dat dit een van de oorzaken is dat er geschreeuwd wordt om meer stroom. Marsol wil ten minste vijftien procent van de markt die nu door de elektrische boiler wordt ingenomen, overnemen. Een van de grote machines van EBS draait op elektrische boilers. “Ik hoop dat de overheid een energie-autoriteit zal opzetten, zodat ik en mijn leverancier onze kennis kunnen delen. Dan kunnen wij de zon voor meer gebruiken dan voor een beetje zonnebaden.”
