Het is niet mis als het verleden zich zo levensecht herhaalt via een persoon die organisch de vertolking van een karakter op zich neemt, waardoor onbewust handelingen wordengepleegd die de psyche zodanig ontleden dat je er kippenvel van krijgt. Anansi leeft!
Na 1863 maakte Anansi de metamorfose tot mens en tegelijkertijd bleef hij over het vermogen beschikken om elke vorm aan te nemen die hij wenselijk achtte. Hij werd alom geprezen om zijn slimheid, en zo leeft hij nog immer voort in de hoofden van vooral de oudere Surinamers. De president van Suriname doet mij aan Anansi denken. Dat hele kabinet met alles erin en eromheen is een Anansiweb, waarvan de onzichtbare draadjes in de uiterste hoeken van de samenleving weerkleinere anansi’s triggeren en ze in eerste instantie aanzetten tot ‘ja en amen’, ‘dankjewel’ om direct daarna rond te kijken naar prooien voor hetAnansi-maal. Zeg nou eerlijk, het klinkt spannend toch? En het is ook spannend, zij het niet dat hier een Anansi wordt geportretteerd die stamt van vóór 1700 op de plantages in Suriname. Die Anansi had streken ontwikkeld om te overleven. Zo bereed de kleine spin de grote Ba Tigri. Slimheid werd de baas over kracht.
Dit is terug te voeren naar een simpel sprookjesthema: wie niet sterk is, moet slim zijn.De slaven kregen moed. Anansi haalt in dat gruwelijke verleden zijn beroemdste streken uit en brengt door zijn humor verlichting in een lastige tijd. Zijn streken echter zijn even gruwelijk en hij deinst er niet voor terug om zijn ‘vrienden’ te vermoorden, te verraden en op te eten. Zijn wreedheidis ongekend. Het verraad zit ingebakken op vele niveaus in een verhaal. Hij glimlacht, moordt, eet, wast zijn pootjes in onschuld en gaat voor de volgende prooi. We zien al deze streken terug bij mensen. Zijn tori wordt doorverteld en overleeft generaties, waarna zijn verhalen in stilte verdwijnen en hij zelf op sterven na dood is, totdat er mensen opstaan die opnieuw het vertellen oppakken en zodoende ook Anansi weer opduikt als verhalenheld.
Verder lezen? Het hele artikel staat in het maartnummer van Parbode.
Nu populair
