Zorghotel Libi Makandra (‘samen wonen’) in Lelydorp doet hetniet voor weinig, want het is vorige maand geopend door twee ministers en depresidentsvrouw. En de plannen zijn dan ook zeer ambitieus: luxebejaardenopvang, maar ook thuiszorg voor het
district Wanica en zonodig straks voor heel Suriname. De vraag is ofNederlandse ziekenfondsen bereid zijn hun remigrerende leden hier te blijvenverzekeren. Maar valt dat positief uit, dan slaan de broers Dijksteelgenadeloos toe in de zorgsector: the sky is the limit.
Makandra draaideeerst een tijd op proef als een luxe bejaardentehuis of, zoals hun folderuitroept, ‘beschermd wonen in Suriname voor onze seniore burgers’. Dus wonen deeerste bejaarden al een jaar op een deel van het complex, terwijl verderop nogvolop gebouwd wordt. Het is een breed opgezet zorgproject, nog in de beginfase,maar met een geweldige toekomst als alle plannen uitgevoerd worden. Het gaat omambulancediensten voor het district Wanica en dan meteen zeven ambulances; inieder ressort één. Er komt een polikliniek met Spoedeisende Hulp, geen slechtidee halverwege de drukke weg van Zanderij naar Paramaribo. En er zijn plannenom thuiszorg in Wanica op te zetten, voor een huisapotheek en een medischlaboratorium. Het plan voor een ‘recovery’-afdeling voor patiënten die net uithet ziekenhuis komen is al in uitvoering, want het eerste bed is bezet. Ook deeerste ambulance is binnen, een prachtige Chevrolet, compleet ingericht.
Mannetjesputters
Zoals het woord ‘hotel’ suggereert, is ditgezondheidsproject commercieel, hoewel het winstbejag is met een sociaaloogmerk. De directeuren Harty en Juliën Dijksteel hebben eigen geld in hetproject gestoken, maar hebben sinds kort ook een krediet bij de bank. De broerszijn mannetjesputters, zelf nog lang niet hulpbehoevend, hoewel ze veel ouderzijn dan ze lijken, namelijk 55 en 52 jaar, en allebei goed opgeleid. Hartyheeft de politieacademie doorlopen en is de doener van de twee. Juliën heefteen diploma van de sociale academie en is meer de denker. Als het moet, nemenze de hele gezondheidszorg in Suriname op de schop. Hun motivatie is nietrechtstreeks uit hun beroep voortgekomen, maar meer uit persoonlijkelevenservaringen. Zoals in de brochure beschreven staat: ‘iedereMakandra-medewerker geeft aan onze cliënten die behandeling, als ware het huneigen liefhebbende familie’. Maar de tent moet draaien, en dat gebeurt als devijf tot zes bejaarden die in een bungalow wonen per persoon ongeveer 500 euro per maand betalen.
Ambitieus en daadkrachtig
De Dijksteels hebben in hun notitie uitgerekend dat inSuriname 40.000 bejaarden thuis wonen. Dan zijn die zestig plaatsen in LibiMakandra slechts 0,12 procent van de mogelijke markt. Dat is rekenen en plannenmaken zoals veel mensen kunnen, maar leegstaande bungalows kopen in Lelydorp,zoals het geval was, betekende direct aan de slag. Want de twaalf luxe bungalows,prominent langs de Indira Gandhiweg gelegen, zijn helemaal niet voor destichting gebouwd. Het betrof hier een misser van een projectontwikkelaar; dehuizen stonden al vijf jaar leeg. Te dicht op elkaar gebouwd en heteigendomsrecht op de grond slecht geregeld. Wie koopt nou een kapitale woningals onduidelijk is van wie de grond is?
Praten over de groeiende remigratie van NederlandseSurinamers kan iedereen, maar snel reageren op een alarmtelefoontje van eenbezorgd kind in Nederland, over haar dementerende moeder die naakt op straat inParamaribo liep, is meer de stijl van de gebroeders Dijksteel. Deze oude damewoont nu in een bungalow, en wordt goed verzorgd. Voor harde euro’s, dat wel.De Dijksteels reageren als beginnende ondernemers op elke zorgvraag en hebbenhiervoor een psychiatrische verpleegkundige aangetrokken en een van debungalows ingericht voor dementerende bejaarden.
Moederland
Volgens een onderzoek, door Harty Dijksteel aangehaald,willen tienduizend Surinaamse ouderen terug naar hun moederland en is deopvangcapaciteit van Libi Makandra maar 0,5 procent van dit aantal. Het lijktmooipraterij voor de bank, maar inmiddels komen wel zeven bejaarde bewoners uitNederland. Zo organiseerden zij vorige maand een diabetes-wandeltocht en werdiedere deelnemer vooraf op glucose geprikt, waarop bleek dat twee deelnemersniet mee mochten en meteen ‘in behandeling moesten worden genomen’.
Daadkrachtig, maar is het wel verstandig, want wordt zo nieteen heel volk gemedicaliseerd? Van de 44.000 inwoners van Wanica hebben,volgens de brochure, straks 6.000 thuiszorg nodig. Het lijkt aan de hoge kanten typeert de inzet van de broers. De komende jaren zal blijken of alle plannenuitvoerbaar zijn. Geld van rijkere Surinamers en remigranten is een mooiebasis, maar veel verder dan een luxe zorghotel kom je niet. Als ziekenfondsenbesparingen zien, komen ze vast over de brug. Zeker Nederlandse ziekenfondsen,die door de lage Surinaamse lonen kunnen besparen. Kost in Nederland een bed ineen verpleegtehuis rond de € 250,- per dag, in Suriname kan dat voor eenfractie van dit bedrag. Ook lokaal liggen grote kansen, want een aansterkbed inLibi Makandra is goedkoper dan in ‘s Lands Hospitaal. Het mogelijke succes zal, zoals vaker in Suriname,vooral afhangen van de politiek. Commerciële gezondheidszorg kent tegenstand,soms met ideologische motieven of soms door de angst van politici dat buitenhen om dingen ook goed kunnen gaan. Dan is niets gemakkelijker dan drempelsopwerpen, bijvoorbeeld opeens vergunningen te eisen en die domweg niet teverstrekken. Want het blijft Suriname, natuurlijk.
Nu populair
