Parbode 92
‘Zwarte gaten’ voor Surinaamse kust
Ruim 2,5 jaar geleden werd Suriname opgeschrikt door het bericht van twee enorme draaikolken voor onze kust. De paniek in de media ebde weg toen de wetenschappers die de kolken ontdekt hadden, op het internet niet te vinden bleken. Toch zijn er wel degelijk draaikolken voor onze kust. De ene zelfs net zo groot als Suriname zelf. “Ze ontstaan onder invloed van twee zeestromingen die samenkomen, in combinatie met de stroom uit de Amazonerivier”, legt professor Sieuwnath Naipal uit. Die stromingen zijn seizoensgebonden; de draaikolken ontstaan in de regentijd en verdwijnen daarna weer. Volgens Naipal vormen de kolken geen gevaar voor de scheepvaart. Recent onderzoek wijst uit dat het aantal draaikolken in zee toeneemt en dat ze gevolgen hebben voor het klimaat. De kolken stuwen een grote hoeveelheid warm water naar het noorden, waar ze een negatieve impact op het smeltende poolijs hebben. Onlangs werd de grootte van de kolken gemeten met satellietbeelden. Tot hun verbazing merkten de onderzoekers dat de waterkolken wiskundig gezien het equivalent zijn van zwarte gaten in de ruimte. De massa van zwarte gaten is zo sterk, dat niets, zelfs geen licht, uit de gaten kan ontsnappen. En dat geldt volgens de onderzoekers ook voor de draaikracht van grote waterkolken.
Sieuwnath Naipal, Journal of Fluid Mechanics, Phys.org
De onderzoeker
Anand Kalpoe (41) is docent aan de Faculteit der Technologische Wetenschappen van de AdeKuS en is tevens bezig met het schrijven van zijn proefschrift. Hij hoopt in 2015 zijn PhD te behalen aan de Katholieke Universiteit Leuven.
Wat onderzoekt u?
“Ik onderzoek of, en zo ja hoe en hoeveel, zonne- en windenergie we kunnen integreren in het energienetwerk van Suriname. Wat is er beschikbaar aan energiebronnen en is het technisch haalbaar om de verkregen energie aan het bestaande netwerk toe te voegen? En wat zijn de kosten daarvan?”
Waarom wilde u daar meer over weten?
“Elk jaar hoor je in september en oktober dat er een tekort aan energie is, omdat de waterstand in het stuwmeer dan laag is. Tegelijkertijd neemt in deze warme periode de vraag naar energie toe, vanwege het toegenomen gebruik van airco’s. Maar in diezelfde periode is er wél veel wind en de zon schijnt frequenter. Het leek me daarom interessant te onderzoeken in hoeverre je met die elementen ook een hoeveelheid energie kunt opwekken.”
En waarom is dat van belang?
“Als je het gebruik van diesel kunt minimaliseren, kun je in de eerste plaats de kosten drukken. Dat is voor bedrijven en de overheid een belangrijk aspect. En met meer energie kun je natuurlijk ook meer mensen aansluiten op het netwerk. Het milieu is nog niet aan de orde. Sommige systemen met zonnepanelen werken bijvoorbeeld op een batterij die na een aantal jaar vervangen moet worden. Wat voor vervuiling geeft dat? Dat zou een vervolgonderzoek kunnen zijn: de effecten op het milieu van de verschillende energiebronnen vergelijken.”
Hoe heeft u het onderzoek uitgevoerd?
“Er zijn metingen gedaan van de windsnelheid en windrichting op verschillende hoogten, en van de zonnesterkte en de temperatuur. Nu ga ik nog data van Nasa-satellieten vergelijken met onze gronddata en enkele elektrische energienetwerkconfiguraties identificeren. En dan natuurlijk een kostenberekening maken.”
Wat verwacht u dat de uitkomst van het onderzoek wordt?
“Het is nog niet duidelijk hoe zonne- en windenergie naar het energienet geleid kunnen worden. Ook moeten potentiële locaties nog uitgezocht worden. Ik denk aan kleine windmolens langs de kust en zonnepanelen op de plekken van uitgemijnde gebieden op Lelydorp. Zeker is dat de dalperiode van het water precies samenvalt met de piekperiode van de wind. Windenergie kan dat dal prima compenseren.”
Witte inheemsen
Bij het woord ‘inheemsen’ denk je al gauw aan de oorspronkelijke bewoners van Noord- en Zuid- Amerika. Maar ook andere werelddelen kennen hun inheemsen. De Pavee uit Ierland bijvoorbeeld, een rondtrekkend volk met een eigen taal, Gammon (ook wel Shelta of Cant genoemd). Vroeger trokken de Pavee rond in huifkarren, maar tegenwoordig gebruiken ze caravans. En afgezien van Ierland leven ze inmiddels ook in Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. In totaal gaat het om ongeveer 43.000 personen. Dat aantal is geschat, want veel Pavee vallen buiten de officiële volkstellingen. Recent onderzoek vergelijkt de situatie van de Pavee in Ierland met die van de Noord-Amerikaanse inheemsen. Hoewel daaruit blijkt dat er veel verschillen zijn, vonden de onderzoekers ook een flink aantal overeenkomsten. Ook de Pavee strijden – nog altijd – tegen de (Engelse) kolonisators voor zelfbeschikkingsrecht. Ze ondervinden veel discriminatie in de maatschappij en in het strafrechtelijk systeem, en zijn achtergesteld op gebieden als de arbeidsmarkt, het onderwijs en de gezondheidszorg.
American Indian Quarterly
Filmindustrie in diaspora
In hoeverre worden filmculturen in de diaspora beïnvloed door ontwikkelingen in het thuisland? Die vraag lag aan de basis van een onderzoek naar de Marokkaanse en Indiase filmcultuur in België. Op basis van interviews met onder meer distributeurs, maatschappelijk werkers en programmeurs kwamen de onderzoekers tot de conclusie dat ontwikkelingen in deze filmculturen beïnvloed worden door zowel de productie in het thuisland als door lokale actoren. Cruciaal in de ontwikkeling blijkt het – zowel legale als informele/illegale – transnationale netwerk. Al met al blijkt dat mediaconsumptie en in het bijzonder filmcultuur in de diaspora alleen goed begrepen kan worden wanneer je de spanning tussen de lokale omgeving, haar positie binnen transnationale netwerken én de filmindustrie in het thuisland bekijkt.
Critical Studies in Media Communication
Nonsens!
‘Tuinafval is een natuurproduct, het is dus niet schadelijk om het te branden’ Nonsens. Het verbranden van afval zorgt altijd voor de uitstoot van schadelijke stoffen zoals dioxines, zware metalen en fijnstof. Dat geldt niet alleen voor plastic; hout bevat bijvoorbeeld vaak resten van verf, pesticiden of oplosmiddelen. Maar zelfs bij de verbranding van onbehandeld hout kunnen meer dan 25 giftige stoffen vrijkomen! Het probleem met tuinafval en onbehandeld hout is dat het vaak niet voldoende gedroogd is. Dat heeft gevolgen voor de verbrandingstemperatuur, en bij een lage verbrandingstemperatuur komen schadelijke stoffen vrij. Het gebruik om de as van het tuinafval voor de kippen te strooien, is daarom ook af te raden. Tuinafval bevat weliswaar relatief veel kalk, wat voor stevigere eieren kan zorgen. Maar op deze manier komen vooral giftige stoffen in de eieren terecht. Het verbranden van (tuin-) afval veroorzaakt daarnaast een hinderlijke rook, die niet alleen in de was terechtkomt, maar ook gezondheidsklachten kan geven aan jezelf en buurtbewoners. Dat kan variëren van lichte hoestprikkels tot – op langere termijn – kanker. Een nuttig alternatief voor verbranden is om het tuinafval te composteren.
Diverse overheidswebsites, Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij